روز گذشته اولین واکنش سهامداران در بورس به نتایج تازه‌ترین مذاکرات ایران و 1+5 را باید به مانند بمباران هسته‌ای به مواضع خودی عنوان کرد که باعث شد این بازار در یک شوک تازه فرو رود. خبرهای وین خیلی زود به حافظ رسید تا بورس بازان با تحلیل سریع فرآیند مذاکرات نسخه معاملاتی خود را بپیچند.
به گزارش جهان صنعت، واکنش گذشته معامله‌گران در این‌گونه وضعیت‌ها که پیش از این هم آن را شاهد بودیم تفاوت چندانی با رفتار معاملاتی اولین روز هفته نداشت. همه آن صف‌های خرید به یکباره به صف‌های فروش تبدیل شد، همه امیدهای در حال رشد به یاس گرایید تا شاخص هم با 708 واحد ریزش به کانال 76 هزار واحد بازگردد.
این در حالی بود که حتی گروه‌های پیش رو همانند خودرویی، بانکی، پتروشیمی و حتی مخابرات که در هفته گذشته بازار را در اختیار گرفته بودند نیز روز گذشته تحت تاثیر مذاکرات وین با اقبال منفی سهامداران مواجه شدند. واقعیت این است که هیجان‌زدگی سهامداران حقیقی در روزهایی که از حقوقی‌های بازار همچنان خبری نیست مدت‌هاست که به یک عامل بازدارنده بازار تبدیل شده است. شاید اگر حمایت لیدرهای بازار در این برهه زمان وجود داشت کمترین تحول جلوگیری از ریزش‌های شدید همانند آن‌چه روز گذشته آن را شاهد بودیم در تالار شیشه‌ای به وجود می‌آمد.
با وجود این شرایط و با در نظر گرفتن اینکه دور بعدی مذاکرات در خردادماه برگزار خواهد شد لزوم حمایت‌های بیشتر از بورس و معاملات با استفاده از ظرفیت‌های بازار، ابزارهایی همانند صندوق توسعه بازار سرمایه و هر راهکاری که بتواند جو را تلطیف کند در بورس احساس می‌شود و امید آن می‌رود که این احساس به حمایت‌های واقعی تبدیل شود تا امید به سهامداران در حافظ بازگردد.
رفتار هیجانی
در ارتباط با این تحولات مدیر کارگزاری تدبیرگران فردا اظهار داشت: روند بازار سرمایه طی روز گذشته ناشی از رفتار هیجانی و غیرمنطقی سهامداران حقیقی است که به دلیل انتظارات غیر معقول از نتیجه مذاکرات اقدام به عرضه‌های هیجانی میکنند.
عشقی در گفت‌وگو با بورس نیوز تصریح کرد: مذاکرات ایران و گروه 1+5 از پیچیدگی بالایی برخوردار است و انتظارات سهامداران از نتیجه مذاکرات غیرمنطقی می‌باشد چراکه رسیدن به توافق هسته‌ای امری زمانبر است.
وی اظهار داشت: گروه‌هایی که پیش‌بینی می‌شد اولین‌هایی باشند که از نتیجه مثبت مذاکرات منتفع گردند با زمانبر شدن این دور از مذاکرات، عرضه‌های بالا و بعضا صف‌های فروش در آنها شکل گرفته اما نکته حایز اهمیت این است که در عمل اتفاقی پیش نیامده و این گروه‌ها به ادامه فعالیت‌های خود می‌پردازند بنابراین واکنش بازار نسبت به نتیجه این دور از مذاکرات غیرمنطقی و بیش از حد می‌باشد.
وی عنوان کرد: روند مذاکرات تا حدودی زمانبر خواهد بود اما احتمال توافق نهایی بالاست و نسبت به روند مذاکرات خوشبین هستیم. وی به سهامداران توصیه کرد: از فروش هیجانی جلوگیری کنند چراکه با توجه به جذابیت قیمت سهام، فروشنده‌ها قطعا خریداران آینده خواهند بود.
بورس 93 مدل 90
بازار سهام این روزها روندی منطقی را در پیش گرفته و انتظار می‌روند که بازدهی معقولی هم تا پایان سال داشته باشد. به گزارش سنا، نیما آزادی، مشاور سرمایه‌گذاری آوای آگاه به وضعیت بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: مدلی که برای امسال بورس پیش‌بینی می‌شود، مدل سال 90 است به طوری که بورس تهران در سال‌های 88 و 89 رشد‌های سنگین را تجربه کرد و در سال 90 روندی متعادل را پشت سر گذاشت.
وی ابراز داشت: علاوه بر این بازار در سال 91 و 92 با رشد ملایم و پرنوسان مواجه شد و یک جهش بزرگ را در صنایع تجربه کرد، بنابراین پیش‌بینی می‌شود که در سال 93 بازار روند منطقی و معقولی را طی کرده و نوسان 30 درصدی در برخی صنایع اتفاق افتد.
وی با اشاره به اینکه بازدهی سال گذشته تکرار نمی‌شود، تاکید کرد: در سال‌جاری انتظار نداریم که سهم‌ها رشد آنچنانی را تجربه کنند ولی بازدهی 30 تا 40 درصدی برای امسال پیش‌بینی می‌شود. آزادی خاطرنشان کرد: استراحت برای بازارهای سرمایه لازم است تا انرژی برای یک و دو سال آینده ذخیره شده و بازار قیمت‌های فعلی را هضم کند.
استقبال بورس هند از نتایج انتخابات
بازارهای هند در پی اعلام پیروزی نارندرا مودی در انتخابات نخست وزیری این کشور با روند افزایشی شاخص‌ها همراه شدند.
به گزارش سنا، نارندرا مودی ملی‌گرای هندی به عنوان رییس حزب محافظه کار هندو بهاراتیا جاناتا و رهبر مخالفان هند در انتخابات سراسری این کشور در انتخابات نخست وزیری هند پیروز شد. براساس این گزارش، شاخص S&P بمبئی با رشد 9.0 درصدی همراه شد در حالی که شرکت الکترونیکی بهارت در هند با رشد 1.6 درصدی قیمت سهام رو‌به‌رو شد و بانک ملی هند رشد 05.6 درصدی قیمت سهام را به ثبت رساند.
در ادامه، بانک ICICI رشد 03.5 درصدی قیمت سهام را از آن خود کرد در حالی که شرکت تاتاموتور 7.3 درصد رشد قیمت سهام را نظاره‌گر شد. مودی 62 ساله فرماندار ایالت گجرات هند است که عنوان یکی از پویاترین ایالت‌های هند را داراست. وی از سال 2001، یعنی برای چهار دوره پیاپی فرمانداری ایالت گجرات را در اختیار دارد. افرادی که در طول مدت زمانی که نارندرا مودی سر وزیر ایالت گجرات بوده، منافعی داشته‌اند، اکنون از نخست‌وزیر شدن او استقبال میکنند اما برای قربانیان نارندرا مودی، پیروزی او نشانه‌ای دیگر از بی‌عدالتی در نظام سیاسی هند است.
جزر و مد در بورس‌های دنیا
بازارهای جهانی در آخرین روز معاملاتی هفته با روند نوسانی رو‌به‌رو شدند. به گزارش سنا، رونق نسبی بخش املاک و مستغلات در آمریکا به عنوان یکی از مهم‌ترین صنایع این کشور موجب شد شاخص‌های بازار آمریکا شد.
براساس این گزارش، دراین بازار، شاخص صنعتی داوجونز با رشد 5.0 درصدی همراه شد در حالی که S&P رشد 4.0 درصدی را از آن خود کرد و نزدک با افزایش 5.0 درصدی معاملات را خاتمه داد. در بازارهای آسیایی، روند شاخص‌ها منفی گزارش شد. در این بازار هم، نیکی ژاپن با کاهش 4.0 درصدی رو‌به‌رو شد، بورس هنگ‌کنگ با کاهش 08.0 درصدی شاخص اصلی همراه شد در حالی که شانگهای چین رشد 08.0 درصدی را از آن خود کرد. در بازارهای اروپا، شاخص‌های سبز در تابلوهای معاملاتی نمایان بودند. در این بازار، شاخص استاکس با رشد 3.0 درصدی رو‌به‌رو شد، فوتسی لندن 2.0 درصد افزایش داشت و کک فرانسه 2.0 درصد مثبت شد در حالی که داکس آلمان کاهش 2.0 درصدی را به ثبت رساند. در بازارهای کالایی، قیمت طلا با کاهش 05.0 درصدی به هر اونس 1293 دلار رسید و قیمت نفت سبک آمریکا هر بشکه 102 دلار معامله شد.
ابزارهای جدید در راه بازار: شفاف‌تر شدن عرضه‌های OTC
در شیوه جدید عرضه اولیه نمادهای فرابورسی در ابتدا، عرضه‌کننده یک دامنه قیمتی ارایه می‌کند و خریداران در این دامنه قیمتی، سفارش خود را می‌گذارند.
به گزارش سنا، محمودرضا خواجه نصیری، مدیر نظارت بر بورس‌ها و بازارهای سازمان بورس اوراق بهادار با بیان مطلب فوق گفت: در دوره زمانی که تحت عنوان ثبت سفارش (در یک جلسه معاملاتی) است، مشتریان در این دامنه می‌توانند سفارش خریدهای خود را بگذارند.
وی درباره چگونگی قیمت‌گذاری سهم در این شیوه اظهار داشت: براساس وضعیت سفارش‌های وارده در پایان وقت، عرضه‌کننده به یک قیمتی که معمولا کمترین قیمت تعیین شده است و در اصل می‌تواند کل عرضه را به فروش برساند و امکان عرضه کل وجود دارد، عرضه اولیه انجام می‌گیرد.
خواجه‌نصیری با اشاره به اینکه بین کف و سقف دامنه قیمتی در نظر گرفته شده از طرف فروشنده فاصله 20 درصدی وجود دارد، خاطرنشان کرد: چنانچه تعداد درخواست‌ها در قیمت عرضه بیشتر از کل حجم عرضه باشد، تقسیم به نسبت خواهد شد و این روش این مزیت را به همراه دارد که هر خریداری به نسبت سرمایه‌ای که برای خرید در نظر گرفته از عرضه اولیه بهره‌مند می‌شود.
وی ابراز داشت: برخلاف روش‌هایی که اولویت‌های قیمتی و زمان محدود رقابت باعث می‌شد به عده‌ای سهم نرسد در این روش با توجه به اینکه دوره ثبت سفارش مدت طولانی‌تر خواهد بود، مشتریان می‌توانند قیمت مدنظر خود را وارد کنند و در پایان رقابت از سهام عرضه اولیه برخورد شوند.
این مقام ناظر بازار سرمایه اظهار داشت: این روش منصفانه‌تر است، چون تقسیم به نسبت است و تمام مشتریانی که در دامنه اعلام شده سفارش خود را ثبت کرده باشند، می‌توانند از سهام عرضه اولیه برخوردار شوند و فقط ممکن است به دلیل بالا بودن حجم درخواست مشتریان به نسبت کل سهام عرضه شده، سهم‌های اختصاص یافته تغییر کند.
خواجه نصیری تصریح کرد: در این روش کشف قیمت با دقت بیشتری انجام می‌گیرد چون اول عرضه‌کننده دامنه قیمتی می‌دهد و قیمت براساس دامنه قیمتی مشخص می‌شود و البته با توجه به فرصت بیشتر برای ثبت سفارش، امکان خطا و اشتباه کمتر است.
وی با بیان اینکه در این روش تمامی سفارش‌ها به نام خریدار و با ثبت حجم انجام می‌گیرد، گفت: در این روش برخلاف سنت قبلی که سهام در ابتدا از طرف کارگزار به طور کلی خریداری و بعد اختصاص داده می‌شد این امکان فراهم شده است که نارضایتی‌هایی که بعضا پیش از این در سطح مشتریان اتفاق می‌افتد از این پس در عرضه‌های اولیه فرابورس رفع شود.
مدیر نظارت بر بازارها و بورس‌های سازمان بورس درباره میزان بازدهی عرضه‌های اولیه به این سبک گفت: با توجه به دامنه 20 درصدی که در این روش بین کف و سقف قیمتی در نظر گرفته شده و بسته به قیمت کشف شده بازده بعد از عرضه اولیه چارچوب منطقی‌تر و دقیق‌تری خواهد داشت و از طرفی با توجه به نوع و نحوه رقابت به نظر می‌رسد بخش عمده خریداران عرضه اولیه نگاه بلندمدت‌تری به عرضه اولیه دارند و نگاه سودآوری کوتاه‌مدت جای خود را به نگاه بلند‌مدت در عرضه‌های اولیه می‌دهد.
خواجه نصیری درباره اینکه چنانچه در روز عرضه اولیه کشف قیمت صورت نگیرد چه خواهد شد، گفت: اگر عرضه اولیه به صورتی انجام شود که در اولین مرحله، عرضه اولیه فروش نرود با درخواست عرضه کننده برای یک دوره دیگر امکان تمدید و تکرار فرآیند ثبت سفارش وجود دارد. در این حالت می‌تواند عرضه‌کننده این دامنه قیمتی را اصلاح یا کاهش دهد تا امکان عرضه مجدد وجود داشته باشد.
واکنش منفی سهامداران
در دادوستدهای روز گذشته بورس سرمایه‌گذاران بیش از 604 میلیون برگه سهم و حق تقدم را در بازار دست‌به دست کردند. به گزارش سنا، در نتیجه دادوستدهای اولین روز کاری هفته سرمایه‌گذاران در تالار حافظ بیش از 604 میلیون برگه سهم را در بازار دست به دست کردند که ارزش این مبادلات بیش از یک هزار و 629 میلیارد ریال بود و در 56 هزار نوبت معاملاتی دادوستد شد. علاوه بر این، در معاملات بازار سرمایه در اثر فضای هیجانی ناشی از بی‌نتیجه ماندن مذاکرات هسته‌ای شاهد افت قیمت سهام و متغیرهای بورسی بود.
غافلگیری بورس
این در شرایطی است که با رفع تدریجی و کامل تحریمها در حال و آینده صنایع گوناگون در اقتصاد کشور و بنگاه‌های مالی همانند بانک‌ها، کارخانه‌ها، پتروشیمی‌ها و... با استفاده از فرصت به وجود آمده می‌توانند به تولید خدمات بیشتری بپردازند و از این چرخه به بازدهی و انتفاع برسند. حال که بورس تحت‌تاثیر قرار گرفته است، انتظار آن می‌رود که با تزریق نقدینگی به این بازار که به صورت مرحله به مرحله خواهد بود این بازار بتواند به روند مثبت بازگردد. در کنار آن اگر بزرگان بازار نیز با فعال شدن در بورس به میدان حمایت از سهامداران و معاملات بیایند، می‌توان امیدوار بود که بازار سهام روزهای خوشی را در انتظار داشته باشد.
از سوی دیگر، وضعیت صنایع مختلف در بازار سهام نشان می‌دهد اگر فضای روانی بازار مثبت باشد همه گروه‌های پیشرو همانند خودرو، پتروشیمی، بانک، معدنی و... می‌توانند سهامداران را در بورس امیدوار نگه دارند تا به تبع آن این بازار مورد اقبال قرار گیرد.در کنار آن حمایت‌های دولت همانند اختصاص ارز ارزان به بازارهای هدف می‌تواند به رونق‌بخشی بورس نیز کمک کند تا بازار سهام بتواند در کوتاه‌ترین زمان ممکن به تعادل برسد.