گویا رابطه خودروسازی ایران و پژوی فرانسه با پذیرفتن شرایط ایران از سوی
این شرکت وارد مرحله تازه‌ای شده است هر چند که عدم حضور مقامات پژو در
همایش اقتصادی و سرمایه‌گذاری ایران و فرانسه ابهاماتی را در اين زمینه
به‌وجود آورده است.
بر این اساس روز گذشته مدیرعامل ایران خودرو از
پذیرفتن شرایط ایران از سوی پژو خبر داد حال آنکه عدم حضور پژو در همایش
مذکور شبهاتی را در این زمینه به‌وجود آورده است؛ به‌طوری‌که برخی از
کارشناسان عنوان می‌کنند که ظاهرا قرار نیست به این زودی‌ها روابط دو شرکت
حسنه شود، به نحوی که نه طرف ایرانی حاضر به بخشش خطای پژو در دوران تحریم
است و نه طرف فرانسوی برای حضور دوباره‌اش در ایران، رغبت زیادی نشان
می‌دهد.
نمونه بارز این «بی‌رغبتی» و آن «نبخشیدن» را باید «همایش اقتصادی و
سرمایه‌گذاری ایران و فرانسه» دانست، همایشی که دیروز در تهران برگزار شد،
اما پژو در آن حضور نیافت و وزیر «صنعت، معدن و تجارت» نیز برای بازگشت این
شرکت فرانسوی بار دیگر شرط گذاشت.
دو روز پیش بود که هیات تجاری فرانسه، شامل نمایندگان بیش از ۱۰۰ شرکت از
صنایع مختلف، از جمله انرژی و خودروسازی، وارد ایران شد، هیاتی که گفته
می‌شد نمایندگانی از قطعه سازان فرانسه و دو شركت پژو و رنو (دو خودروساز
بزرگ اروپا) نیز در جمع آنها حضور دارند، اما در این بین ظاهرا خبری از
نماینده پژو نیست.
حضور این هیات فرانسوی را در ایران، خیلی‌ها نویدبخش آغاز عصر تازه‌ای از
روابط تجاری دو کشور به‌خصوص در حوزه خودروسازی می‌دانند، روابطی که از سال
۱۳۸۴ به این سو، روند نزولی خود را آغاز کرد و این «نزول» در یکی دو سال
گذشته میلادی و با تشدید تحریم‌ها، دامان روابط خودرویی ایران و فرانسه را
نیز گرفت.
پس از خرید بخشی از سهام پژو توسط جنرال موتورز آمریکا در اویل سال 2013
میلادی، پژویی‌ها ناگهان با «جاده مخصوص» وداع و صنعت و بازار خودرو را با
چالشی قابل‌توجه روبه‌رو کردند. پژو که رفت، تولید ایران خودرو رفته‌رفته
کاهش یافت و از آن سو مزیدی شد بر علت گرانی خودرو در کشور.
پس از پژو، شرکت رنو نیز نتوانست دوام بیاورد و وقتی پای تحریم‌های مستقیم
آمریکا به میان آمد، تقریبا راهی را رفت که پژو طی کرده بود. رنو البته
به‌دلیل سرمایه‌گذاری در «جاده مخصوص» و آینده‌ای که برای خود در بازار
ایران و منطقه متصور بود، همواره نسبت به ازسرگیری فعالیت‌هایش ابراز
امیدواری می‌کرد و در نهایت نیز پس از لغو تحریم‌ها، روند تدریجی بازگشتش
به «جاده مخصوص» آغاز شد.
حال در شرایطی که خبر سفر هیات تجاری فرانسه به ایران منتشر می‌شد،
خیلی‌ها از رنو و پژو به عنوان دو میهمان ویژه یاد کرده و این سفر را آغازی
دوباره برای روابط خودروسازی ایران و فرانسه می‌خواندند، اما حالا خبر
می‌رسد نماينده پژو مانند همایش قبل، در همایش دیروز (همایش اقتصادی
سرمایه‌گذاری ایران و فرانسه) شرکت نکرده است.
این موضوع به نوعی شاید نشان‌دهنده کم‌رغبتی پژویی‌ها برای ازسرگیری روابط
خود با خودروسازی ایران باشد و شاید هم ایرانی‌ها شرط و شروطی برای بازگشت
پژو گذاشته‌اند که این خودروساز فرانسوی زیر بار آن نرفته است.
شروطی که پذیرفته شد
اما روز گذشته هاشم یکه‌زارع، مدیرعامل ایران خودرو در حاشیه همایش نشست
مشترک هیات تجاری و اقتصادی ایران و فرانسه موضع محکمی در برابر اقدامات
شرکت پژو داشت؛ به‌طوری‌که وی در رابطه با عدم حضور شرکت پژو در این همایش
اظهار کرد: همکاری مجدد خودروسازان ایرانی با شرکت پژو مطابق با قراردادهای
برد-برد است؛ البته بنده تا جایی که اطلاع دارم شرکت پژو قرار بود در این
همایش شرکت کند اما دلایل عدم حضور آن را نمی‌دانم.
یکه زارع همچنین با اشاره به اینکه در قراردادهای جدید ایران خودرو تنها
به ارسال قطعات و تولید خودرو در ایران بسنده نمی‌کنیم تاکید کرد که پیش از
این قراردادهای شرکت پژو با ایران در قالب قطعات سی‌کی دی بود که هم‌اکنون
در قراردادهای جدید اولویت را بر تولید خودرو مشترک و استفاده از بازارهای
صادراتی این شرکت خودروساز نیز قرار داده‌ایم.
مدیرعامل ایران خودرو، اما در ادامه سخنان خود تاکید کرد که پژو در
مذاکرات اولیه، انعقاد قراردادهای جدید با شرایط مناسب با ایران را قبول
کرده است.این در حالی است که وی بلافاصله عنوان کرد که این شرکت باید تاوان
بی‌مهری خود را در طول سال‌های اخیر به خودروسازان داخلی پرداخت کند؛
چراکه در شرایط تحریم با رها‌سازی ایران خسارت زیادی را به کشور وارد کرده
است.
وی در پاسخ به پرسش یکی از خبرنگاران مبنی‌بر اینکه با لغو تحریم‌های صنعت
خودرو چرا تنها شرکت‌های فرانسوی اعلام آمادگی کرده‌اند و خبری از سایر
شرکت‌های بزرگ خودروسازی نیست اظهار کرده که در بیان نتایج لغو تحریم‌های
صنعت خودرو نباید عجولانه تصمیم‌گیری کرد به نحوی که در حال حاضر علاوه‌بر
شرکت‌های خودروساز فرانسوی، آلمان نیز اعلام آمادگی کرده است. در حوزه
کشورهای آسیایی نیز ژاپن و کره ادامه فعالیت خود را با ایران آغاز خواهند
نمود. یکه‌زارع ضمن بیان این مطلب که در حال حاضر مذاکرات خودروسازان داخلی
با لغو تحریم‌های بین‌المللی با شرکت‌های بزرگ خودروساز خارجی شروع شده
است تصریح کرد: تا دو سه ماه آینده نتایج این مذاکرات مشخص خواهد شد به
نحوی که در فروردین ماه و اردیبهشت ماه شاهد نتایج مذاکرات اولیه خود با
شرکت‌های بزرگ خودروساز خارجی خواهیم بود.
یکه‌زارع در ادامه صحبت‌های خود در رابطه با تاثیر مذاکرات بین‌المللی بر
کاهش قیمت خودرو نیز گفت: مذاکرات بین‌المللی تاثیری بر قیمت خودرو ندارد.
اما بشنويم از وزیر «صنعت، معدن و تجارت» که در جریان همایش دیروز، نسبت
به حضور دوباره پژو در ایران واکنش نشان داد. محمدرضا نعمت‌زاده در عین حال
که از احیای قراردادهای ایران و پژو خبر داد، تاکیدکرده که این شرکت
فرانسوی باید در قراردادهای جدید خود تاوان گذشته را بپردازد. منظور
نعمت‌زاده از «تاوان گذشته»، رفتن پژو از ایران به‌دلیل تحریم‌ها است؛
هرچند پژویی‌ها طی حدودا دو سالی که از رفتن شان می‌گذرد، اظهارنظر چندانی
در این مورد نکرده‌اند.
وزیر صنعت اما در ادامه تاکید کرده که پژو هم‌اکنون ارتباطات مثبتی با
ایران دارد و در حال مذاکره برای اجرای قراردادهای گذشته است، هرچند باید
تاوان گذشته را پس بدهد. نعمت‌زاده صراحتا گفته که ایران حاضر نیست
همین‌طوری چراغ سبز به پژو نشان دهد و این خودروساز فرانسوی باید به نحوی
گذشته را جبران کند. به گفته وزیر صنعت، ایران تاکید دارد که بخش صادرات در
همکاری با شرکت پژو فعال شود.
در همین حین قائم‌مقام سازمان توسعه تجارت ایران نیز در همایش مذکور از کاهش سهم خودروسازان فرانسوی از 40 به 25 درصد خبر داد.
مهدی میرابوطالبی عنوان کرد که در سال‌های گذشته تحریم‌های ناعادلانه
کشورهای غربی علیه ایران، فضا را برای کار شرکت‌های ایرانی با همتایان خود
در این کشورها نامساعد کرده بود، اما مسلم آن است که غربی‌ها با تحریم
ایران، خود را از بازار کشورمان محروم کرده‌اند.
قائم‌مقام سازمان توسعه تجارت ایران افزود: نمونه تاثیر منفی تحریم‌ها بر
شرکت‌های غربی، خودروسازی است؛ چراکه در گذشته بیش از 40 درصد بازار خودروی
ایران، ساخت فرانسه بود؛ درحالی‌که بعد از تحریم‌ها، این میزان به کمتر از
25 درصد کاهش یافته است.