تغییر ماموریت علی باقری

 از نیجر و بورکینافاسو تا کلمبیا و بولیوی مقاصد سفرهای دیپلماتیک علی باقری معاون سیاسی وزیر امور خارجه در طول ماه‌های اخیر بوده است. مقاصدی که نشان‌دهنده تغییر ماموریت باقری از برجام به توسعه روابط با آفریقا و آمریکای لاتین در قالب سیاست خارجی متوازن است که از یکسو شعار دولت سیزدهم بوده و از سوی دیگر همواره مورد علاقه اصولگرایان بوده است. همزمان اما این سفرها نشان‌دهنده تغییر ماموریت علی باقری از احیای مذاکرات برجام که از ماه‌ها پیش در تعلیق است، به توسعه روابط با دوردست‌ها برای شکل‌دهی به یک نظم چندجانبه است.

به گزارش دنیای اقتصاد، روز یکشنبه معاون سیاسی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در سفر منطقه‌ای خود به آمریکای لاتین در بولیوی در دیدارهایی جداگانه با وزیر خارجه و معاون رئیس‌‌‌جمهور این کشور ملاقات کرد. باقری در این دیدارها ضمن تاکید بر توسعه روابط سیاسی و همکاری‌‌‌های بین‌المللی دو کشور خواستار مشارکت بولیوی در ایجاد نظم نوین جهانی بر مبنای چند‌جانبه‌‌‌گرایی شد. باقری همچنین در دیدار با معاون رئیس‌جمهور بولیوی نیز با تشریح روابط حسنه دو کشور به ظرفیت‌‌‌های طرفین جهت توسعه روابط به‌ویژه در زمینه اقتصادی اشاره کرد و خواستار همراهی بیشتر دو کشور در مجامع بین‌المللی و همچنین حمایت از نظم نوین جهانی بر مبنای چندجانبه‌‌‌گرایی شد.

باقری پیش‌تر نیز در سفر به بوگوتا پایتخت کلمبیا در جلسه کاری با همتای خود طیف گسترده‌ای از موضوع‌های دستورکار روابط دوجانبه، از جمله تحکیم همکاری‌های سیاسی، توسعه تجارت، همکاری درعلوم و فناوری، فرهنگی، جهانگردی و سایر موضوع‌های مورد علاقه مشترک را مورد بررسی و تبادل نظر قرار داد. در این جلسات همچنین درمورد مواضع دو کشور در قبال مسائل بین‌المللی و همچنین آخرین وضعیت مذکرات هسته‌ای گفت‌وگو کردند.

پیش از این سفر، باقری در هیات همراه رئیس‌جمهور به چین نیز حضور داشت که برخی رسانه‌ها این گمانه را مطرح کردند که حضور او به منزله تبادل نظر با طرف چینی بر سر مذاکرات برجام بوده است. معاون سیاسی وزیر خارجه پیش از سفر به چین نیز در جریان یک تور آفریقایی به دو کشور نیجر و بورکینافاسو سفر کرد. باقری در واگادوگو پایتخت بورکینافاسو با اشاره به سابقه استعماری غربی‌ها در قاره آفریقا گفت: روز استقلال در کشورهای آفریقایی روزی است که این کشورها توانسته‌‌‌اند خود را از اسارت دولت‌های ناقض حقوق بشر اروپایی رهایی بخشند. در دیدار باقری با وزیر بازرگانی و توسعه صنعتی بورکینافاسو نیز دو طرف در خصوص راه‌های توسعه همکاری‌های اقتصادی بین دو کشور، افزایش مبادلات بازرگانی و برگزاری نمایشگاه محصولات ایرانی رایزنی و تبادل نظر کردند. معاون سیاسی وزیر امور خارجه در دومین مقصد آفریقایی خود به نیجر نیز ضمن دیدار با وزیرخارجه این کشور توافق کردند که سومین نشست کمیسیون مشترک همکاری‌‌‌های اقتصادی در نیمه اول سال‌جاری میلادی برگزار شود.

کارشناسان معتقدند که این سفرهای علی باقری را می‌توان نشانه‌ای از اینکه مذاکرات در دستور کار نیست، تلقی کرد که از اواخر مرداد ماه با پاسخ منفی ایران به بسته پیشنهادی جوزپ بورل عملا در فضای تعلیق قرار دارد و در این چارچوب علی باقری در تلاش است تا با ماموریت جدید از پتانسیل‌های موجود در روابط ایران با جهان خارج استفاده کند و در شرایطی که روابط ایران با برخی کشورهای جهان تحت‌الشعاع تحریم‌ها، برجام، اوکراین و مسائل حقوق بشری قرار گرفته است، مسیر مورد علاقه اصولگرایان را که تز نزدیکی به آمریکای لاتین است در دستورکار قرار دهد.

تزی که از اواخر دولت اصلاحات و به‌ویژه از زمان دولت‌های نهم و دهم به طور ویژه در دستور کار دولت قرار گرفت و منجر به تعدد دیدارهای دیپلماتیک با کشورهای آمریکای لاتین شد. استدلال این گروه این بوده که نباید ظرفیت‌های کشور را محدود به توسعه روابط با چند کشور غربی کرد بلکه باید از ظرفیت کشورهای مستقل برای به چالش کشیدن نظم هژمونیک آمریکا استفاده کرد و در حیاط خلوت این بازیگر ورود جدی‌تری داشت.