سایتها و خبرگزاریها بهکدام جناح وابستهاند؟
دنياي رسانهاي كنوني شرايطي را فراهم كرده است كه تمامي جريانهاي سياسي و اجتماعي ميتوانند با در اختيار داشتن رسانههاي چاپي و سايبري به اطلاعرساني بپردازند اما بدون شك مشقات رسانههاي چاپي، بسياري از جريانهاي سياسي داخلي را بر آن داشته است تا با تمسك به دنياي مجازي، از خط قرمزهايي به مراتب كمتر از خط قرمزهاي موجود در روزنامهها برخوردار باشند.
با اين وجود، شناخت جريانهاي رسانهاي فعال در جهان مجازي، كمك شاياني به تحليل فضاي حاكم بر جهان مجازي سياستورزان ميكند.
خبرگزاريها
بر اساس آمارهاي ارائهشده از سوي شركتهاي مالك موتورهاي جستوجوي اينترنتي، در حال حاضر، پر بازديدترين خبرگزاري موجود در كشور، خبرگزاري فارس بهشمار ميرود. اين خبرگزاري دومين رتبه پر بازديدترين مجموع رسانههاي سايبري اعم از سياسي و غيرسياسي نيز را به خود اختصاص داده است.
خبرگزاري فارس از جمله رسانههايي است كه در بسياري از حوزهها، حامي دولت محسوب ميشود و با تكيه بر حمايت از شخص رئيسجمهور نقش مهمي در انعكاس فعاليتهاي دولت داشته است.
در ماجراهايي چون اظهارات مشايي، فارس رويكردي منتقدانه به دولت داشته است. پس از فارس، خبرگزاري مهر قرار دارد. خبرگزاري مهر به سازمان تبليغات اسلامي وابسته است و مناسبات بسيار خوبي با جريانهاي متعادل و سنتي اصولگرا دارد.
در روزهاي اخير با تغيير مديرعامل خبرگزاري مهر و انتصاب يكي از چهرههاي نزديك به جمعيت ايثارگران انقلاب اسلامي به عنوان مديرعامل اين خبرگزاري، انتظار ميرود رابطه مهر با دولت بهبود يابد. خبرگزاري ايسنا نيز از ديگر رسانههاي برجسته فعلي در عرصه مجازي به شمار ميرود.
ايسنا وابسته به جهاد دانشگاهي است و تلاش دارد كه در حوزه سياسي، نقش راوي بيطرف را بازي كند، با اين وجود، در بررسي خبرها، حمايت از فعاليتهاي غيرسياسي دولتيها، توجه ويژه به چهرههاي سنتي اصولگرايان و چهرههاي معتدل اصلاحطلب در دستور كاري ايسنا قرار دارد.
ديگر خبرگزاري مهم، خبرگزاري رسمي جمهوري اسلامي يعني ايرناست كه اگرچه در طول سالهاي 87 و 88 به نحو بسيار برجستهاي به حمايت سياسي از دولت مشغول بود ولي در ماههاي اخير كوشيده است كه رابطه بهتري با ديگر لايههاي اصولگرا بهويژه چهرههايي كه منتقد دولت نيستند، برقرار كنند.
خبرگزاري ايلنا، وابسته به طيف اصلاحطلبان نيز ديگر خبرگزاري مهم كشور است كه با تمركز بر برجستهسازي اخبار اين طيف و همچنين جبهه سياسي نزديك به هاشمي رفسنجاني و همچنين برخي چهرههاي وابسته به اصولگرايان منتقد، هويتي متفاوت با ساير خبرگزاريها دارد.
ديگر خبرگزاريهاي موجود در كشور، عبارتند از خبرگزاريهاي ايسكانيوز و آنا وابسته به دانشگاه آزاد اسلامي، خبرگزاري شانا وابسته به وزارت نفت، خبرگزاري حيات وابسته به بنياد شهيد و امور ايثارگران، خبرگزاري پانا وابسته به سازمان دانشآموزي، خبرگزاري شهر، خبرگزاري خانه ملت وابسته به مجلس شوراي اسلامي و خبرگزاريهاي آريا، شبكه خبر دانشجو، رسا، ايونا، ايكنا و موج كه از رسانههاي حامي دولت هستند.
خبرگزاري آريا، مواضع گروههاي نزديك به موتلفه و اصولگرايان سنتي را نيز پوشش ميدهد. در همين حال بايد از باشگاه خبرنگاران جوان و خبرگزاري برنا نيز نام برد كه از جمله سايتهاي خبري برجسته حامي دولت محسوب ميشوند.
سايتهاي خبري
سايتهاي خبري اما در حال حاضر دنيايي متفاوت نسبت به خبرگزاريها دارند. چه آنكه نفوذ افكار گروههاي سياسي در سايتهاي خبري مشهودتر است. همچنين انتساب سايتها به افراد و جريانها باعث شده است تا اين مجرا، زمينه را براي بيان آزاد افكار و آراي اشخاص و گروههاي سياسي فراهم كند.
در حال حاضر پربازديدترين سايت خبري داخلي، سايت تابناك است. تابناك هم اكنون با راهاندازي سرويسهاي جديد اجتماعي و ورزشي در تلاش است تا نفوذ خود در ميان كاربران اينترنتي را حفظ كند.
اين سايت خبري رابطه خوبي با اصولگرايان منتقد دارد و اخبار اين جريان سياسي را بهطور برجسته پوشش ميدهد. اما در لايههاي بعدي رقابت ميان سايتهاي اينترنتي و سايت خبري عصر ايران، در جايگاه دوم قرار دارد.
عصر ايران هم اكنون بيست و نهمين سايت پربازديد ايراني است. اين سايت با راه اندازي بخش عربي خود، نفوذ قابل توجهي در رسانههاي عرب زبان پيدا كرده است و يكي از بهترين منابع براي دستيابي به آخرين اخبار مربوط به ايران در ميان اعراب است. اين سايت نيز اخبار اصولگرايان منتقد و همچنين برخي چهرههاي متعادل اصلاحطلب را با برجستگي بيشتري پوشش ميدهد.
سايت خبري خبر آنلاين، منسوب به علي لاريجاني در يك رقابت تنگاتنگ درست بعد از عصرايران، در جايگاه سوم قرار گرفته است. خبرآنلاين، ارگان اينترنتي روزنامه خبر است كه با در اختيار داشتن تحريريهاي مجزا، در تمامي حوزههاي خبري فعال است.
اين سايت تنها سايت خبري نزديك به جريان فكري دكتر علي لاريجاني و از رسانههاي منتقد دولت به شمار ميرود و در حال حاضر بيشترين اخبار توليدي را در ميان ديگر سايتهاي خبري به خود اختصاص داده است. سايت خبري تحليلي آفتابنيوز متعلق به اردوگاه اصلاحطلبان با تمركز بر طيف نزديك به كارگزاران سازندگي نيز از ديگر سايتهاي ايراني است.
سايت خبري رجانيوز، مهم ترين سايت خبري حامي دولت به شمار ميرود كه البته در برخي ماجراها مانند اختلافات بر سر اظهارات رحيممشايي، انتقادات نه چندان پررنگي از دولت داشت. افشاگري عليه جريان سبز، چهرههاي اصلاحطلب و نزديك به هاشمي نيز از مهمترين دستوركارهاي رجانيوز است.
پس از رجا، سايت خبري فردانيوز قرار دارد كه با تمركز بر پوشش اخبار اصولگرايان منتقد و برخي اصلاحطلبان معتدل از جمله سايتهاي معتبر فارسيزبان به شمار ميرود.
پايگاه خبري الف، وابسته به احمدي توكلي، نماينده تهران از مهمترين سايتهاي منتقد دولت به شمار ميرود كه در طول يكسال گذشته در بسياري از جريانهاي معطوف به انتقاد از دولت، در رده نخست قرار داشته است.
سايت جهاننيوز نيز مشي سايت الف را دنبال ميكند و برخي چهرههاي اصولگراي منتقد در اين سايت با برجستگي خاص پوشش داده ميشوند. اين سايت به شدت عليه جريان سبز و برخي لايههاي اصلاحطلب و همچنين چهرههاي نزديك به هاشميرفسنجاني نيز فعال است.
سايت جهاننيوز بر خلاف سايت الف كه بيشتر در حوزههاي نظري و كلان، منتقد دولت است، رويهاي جزءنگرتر و انتقاديتر در حوزههاي عمومي سياسي، اجتماعي و فرهنگي نسبت به دولت دارد.
از ديگر سايتهاي وابسته به طيف اصولگرايان منتقد ميتوان به سايتهاي شفاف و فرارو اشاره كرد كه علاوه بر اصولگرايان منتقد، به فعاليتهاي گروههاي اصلاحطلب معتدل نيز توجه دارند.
سايت آيندهنيوز كه بيشترين تمركز را در پوشش اخبار اصولگرايان منتقد و لايههاي مختلف اصلاحطلب دارد، از جمله سايتهاي برجسته منتقد دولت محسوب ميشود.
مشرقنيوز نيز از جمله سايتهاي تازه تاسيسي است كه جزو حاميان دولت محسوب ميشود. در همين حال، سايتهاي خبري جوان آنلاين(ارگان اينترنتي روزنامه جوان)، بولتن نيوز، خدمت، خيمه نيوز، صراط نيوز، عدالتخانه و قلم پرس نيز از سايتهاي خبري حامي دولت در دنياي مجازي هستند.
ديپلماسي ايراني، فعالترين سايت خبري در عرصه ديپلماسي و بينالملل است كه به پوشش خبري جريانهاي اصلاحطلب مشغول است.
نتيجه كلي
بدين ترتيب با مرور كلي سايتهاي خبري و خبرگزاريهاي فعال مجاز در عرصه مجازي و صرفنظر كردن از سايتهايي كه به تبليغ مواضع جريان سبز و اصلاحطلبان راديكال مشغول هستند و به دليل مواضع ساختارشكنانه مشمول قانون فيلترينگ شدهاند، ميتوان گفت كه در حال حاضر، چهار جريان حامي دولت، اصولگراي سنتي، اصولگراي منتقد و اصلاحطلبان سنتي و اصلاحطلبان معتدل در فضاي مجازي در حال فعاليت هستند.
در اين ميان اصولگرايان سنتي و اصلاحطلبان سنتي از حداقل فعاليت در اين حوزه برخوردارند و بيشترين تمركز سايتها، بر پوشش اخبار اصولگرايان منتقد، حاميان دولت و اصلاحطلبان معتدل قرار دارد.