قیمت دلار چطور می‌ریزد؟

فرارو- قیمت دلار بالاخره هفته قبل ترمزش کشیده شد و کانال نوردی‌های ۴۰ روزه و بدون توقف اسکناس آمریکایی به پایان رسید. از اولین روز‌های مردادماه تا پایان هفته اول شهریور دلار با جهش سه هزار و ۶۰۰ تومانی از ۲۴ هزار و ۶۰۰ تومان گران شد و مرز ۲۸ هزار تومان را رد کرد.

سمت و سوی قیمت دلار
سیدکمال سیدعلی معاون اسبق ارزی بانک مرکزی در گفتگو با فرارو با اشاره به وعده‌هایی که تیم جدید اقتصادی دولت در رابطه با مباحث اقتصادی و معیشتی داده‌اند، اظهار داشت: در این رابطه نرخ ارز به عنوان یک متغیر کلان اقتصادی از اهمیت بسزایی برخوردار است، در این رابطه برای اینکه نرخ ارز در دولت جدید از ثبات نسبی برخوردار باشد این موضوع نیازمند الزامات و پیش‌شرط‌هایی است و در صورتی که این عوامل رعایت شوند نرخ ارز می‌تواند آرام گیرد.

وی با اشاره به اینکه برنامه‌ها و شعار‌های اقتصادی که از سوی برخی از وزرای جدید اعلام می‌شود با فضای اقتصادی کشور همخوانی ندارد، گفت: اینکه به طور مثال وعده ساخت سالی یک میلیون داده می‌شود، بدون اینکه مشخص باشد، منابع مالی این طرح از کجا تامین شود، خود نشان‌دهنده آن است که این وعده تنها در حد یک شعار باقی خواهند ماند، در این رابطه در حال حاضر دولت با کسری بودجه بسیار شدیدی روبرو است و اگر قرار باشد با استقراض از بانک مرکزی این منابع تامین شود، قدر مسلم نرخ تورم و به تبع آن قیمت ارز با افزایش بسیار زیادی روبرو خواهد شد.

سید‌علی با تاکید بر اینکه امروز کشور از لحاظ اقتصادی در شرایط بسیار حساس و پیچیده قرار دارد، تصریح کرد: با توجه به اینکه به اصطلاح تمامی قوا یکدست شده‌اند و یک وحدتی بین آن‌ها به وجود آمده، این امیدواری وجود دارد که با توجه به این موضوع مشکلات از بین رفته و کار‌ها سرعت بگیرد، اما نکته مهم این است که باید اقداماتی انجام شود تا ما بر اساس آن‌ها نتیجه بگیریم نرخ ارز و سایر متغیر‌های کلان اقتصادی می‌تواند رو به بهبودی حرکت کنند، اما با توجه به با توجه به افکار و عقاید وزرای تازه نفس قبل از رسیدن به پست وزارت، از قبیل مخالفت با برجام و نفی fatf، در صورتی که اگر قرار باشد قول‌های که رئیس جمهور و دولت به مردم داده اند اجرا شود باید برجام دوباره احیا شده تا این قول‌ها اجرایی شود.

معاون اسبق ارزی بانک مرکزی اضافه کرد: بنابراین تا زمانی که تکلیف مذاکرات برجام مشخص نشود نرخ ارز نیز همچنان نوسانات خود را تجربه خواهد کرد و با هرگونه اظهارنظر و یا فعل و انفعال می‌تواند روند صعودی و نزولی بگیرد، بنابراین این حالت انتظاری به مانند چندین ماه گذشته همچنان ادامه داشته، در مورد fatf نیز همین موضوع صادق است تا زمانی که ما از لیست سیاه خارج نشویم و نتوانیم با دنیا مراودات عادی مالی داشته باشیم نمی‌توانیم توقع داشته باشیم نرخ دلار ثبات پیدا کند.

وی ادامه داد: از سوی دیگر کسی که به عنوان رئیس کل جدید بانک مرکزی انتخاب می‌شود نیز از اهمیت بسزایی برخوردار است، اینکه چه سیاست‌هایی در نهاد سیاستگذار پولی و مالی کشور اجرا خواهد شد، بسیار اهمیت دارد، در این رابطه توزیع رانت‌های ارزی که از گذشته وجود داشته و همچنان ادامه دارد، باید از بین برود از سوی دیگر باید به سوی تک نرخی کردن تدریجی دلار و حذف رانت‌ حرکت کرد، همچنین در مورد ارز حاصل از صادرات و بازگشت آن‌ها از سوی صادرکنندگان باید تلاش بسیار جدی شود تا این ارز‌ها به چرخه اقتصاد کشور بازگردد و در این رابطه پیگیری بسیار مستمری برای این کار صورت گیرد.

سیدعلی بیان کرد: این درحالی است که سیگنال‌هایی که به سمت فعالین اقتصادی فرستاده می‌شود در مورد سیاست‌های تجاری و بازرگانی نیز در مورد نرخ ارز بسیار موثر است، چرا که وضعیت صادرات و واردات و به تبع آن ورودی و خروجی ارز به کشور را مشخص خواهد کرد، به بیان دیگر تمام این سیاست‌گذاری‌ها و اقدامات در قالب یک بسته سیاست‌گذاری باید در نظر گرفته شود تا از سوی بانک مرکزی به مرحله اجرا درآید.

سیدعلی خاطرنشان کرد: تمامی این اقدامات همزمان باید انجام شود تا در کنار احیای برجام و همچنین پیوستن ایران به fatf بتوان نرخ ارز را مدیریت و کنترل کرد، در غیر این صورت وضعیت فعلی ادامه پیدا خواهد کرد این در حالی است، تا زمانی که ما نتوانیم انتظارات تورمی را کنترل کرده و آن را کاهش دهیم دلار رو به بالا حرکت می‌کند، احیای برجام مهمترین محرکی است که می‌تواند انتظارات تورمی ناشی از افزایش نرخ ارز را کنترل کرده و باعث تغییر جهت آن به سمت عکس شود.

این کارشناس مسائل ارزی با اشاره به اینکه کسری بودجه ۴۰۰ هزار میلیارد تومانی دولت خود یکی از عوامل اصلی افزایش نرخ ارز در سال جاری بوده است، گفت: با توجه به این که دولت اعلام کرده است که برای بودجه متمم و اصلاحیه به مجلس نخواهد داد، بنابراین کسری بودجه از طریق استقراض از بانک مرکزی به نظر می‌رسد جبران خواهد شد که این موضوع افزایش حجم نقدینگی، پایه پولی و همچنین رشد تورم را به دنبال خواهد داشت، در چنین شرایطی نرخ ارز نیز با افزایش روبرو خواهد شد، حل مسئله کسری بودجه و راه‌های جبران آن خود یکی از مسائل بزرگ پیش روی دولت است.

وی با بیان اینکه به طور کلی اگر خواهان ثبات نرخ ارز هستیم باید روابط متعادل و متعارفی با نظام بین الملل داشته باشیم، افزود: با توجه به تنشی که ما با کشور‌های اروپایی و آمریکا داریم، نرخ ارز نیز از این موضوع تاثیر پذیرفته و با افزایش روبرو شده بود، از سویی اگر بخواهیم در مجموع به نرخ ارز را در کوتاه مدت پیش بینی کنیم می‌توان گفت با توجه به حالت انتظاری که در مورد برجام وجود دارد، حداقل در کوتاه مدت نرخ ارز در همین محدوده‌ها نوسان خواهد کرد و به راحتی نمی‌تواند به سمت سقف قبلی خود یعنی ۳۲۰۰۰ تومان حرکت کند، همچمنین کاهش چشمگیر قیمت دلار نیز در حال حاضر با توجه به چشم اندازی که وجود دارد، عملا منتفی است، به بیان دیگر امروز بازار ارز منتظر اخبار سیاسی، بین المللی و اقتصادی است که می‌تواند این بازار را تحت تأثیر قرار خواهد داد، بنابراین باید تا رخ دادن اتفاقات واقعی در صحنه بین الملل و سیاسی صبر کرد تا سمت و سوی اصلی بازار ارز در آن زمان مشخص شود.