از حاشیه تا متن بیلبورد مستند اسب سردار

کارگردان و تهیه‌کننده فیلم «سریک» در حالی از پذیرش بیلبوردهای تبلیغاتی که گویا از طرف یک مدیر شهرداری هدیه شده بود انصراف داده است که سخنگوی شهرداری تهران با اعلام اینکه سازمان زیباسازی هنوز تصمیمی درباره درخواست تبلیغات شهری این فیلم نگرفته است، از مدیران شهری خواست که هم مسئولانه‌تر سخن بگویند و هم در حوزه‌ای که حوزه مسئولیت و اختیار آن‌ها نیست، وعده ندهند.

به گزارش ایسنا، ماجرای تبلیغات و بیلبوردهای شهری فیلم مستند «سریک» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی بهاره افشاری که از سوی یک مدیر شهری (سازمان ورزش) در مراسم اکران خصوصی فیلم هدیه داده شده بود، چنان حاشیه‌دار شده که افشاری از پذیرش این هدیه انصراف داده است.

البته به نظر می‌رسد بیشتر این حاشیه‌ها و واکنش‌ها اولا به این دلیل باشد که یک مقام غیرمسئول در حوزه تبلیغات اقدام به اهدای تعدادی از بیلبوردهای شهری کرده و دیگر آنکه تفاوت چشمگیری در توجه به این فیلم با دیگر آثار مستقل سینمای ایران وجود داشته است. ضمن اینکه داستان دادن 20 بیلبورد تبلیغاتی برای فیلم سریک هم از اساس، توسط مدیر هدیه دهنده تکذیب شده است.

محمد صادق حسنی (سرپرست سازمان ورزش) گفته است:‌ «من خودم در جریان این خبر (اهدای 20 بیلبورد) نیستم. قرار شد از آقای سردار آزمون به عنوان یک چهره "ارزشی و ورزشی" حمایت شود. ما برای اکران فیلم سریک به کارگردانی خانم بهاره افشاری که سردار آزمون بازیگر آن است، سالنی را تهیه کردیم تا افتتاحیه اکران در آن جا برگزار شود. در این بین با توجه به این که رویکرد این فیلم یک رویکرد کاملا ورزشی است و احترام به مرام ورزشی و حمایت از ورزشکاران مدنظر ماست تا خدای نکرده قهرمانان ما آسیب روحی و اجتماعی نبینند و مردم از این استقبال کنند، از ما درخواست کردند که برای تبلیغات فیلم به آن‌ها کمک کنیم. »

با این حال این خبرها و تکذیبیه‌اش به تازگی با واکنش سخنگوی شورای شهر تهران هم همراه شده و او گفته، مدیران شهری باید مسئولانه سخن بگویند و اگر تکذیب می‌کنند مسئولانه تکذیب کنند.

علی اعطا با تاکید براینکه اختصاص بیلبورد برای تبلیغات فرهنگی، ساز و کار روشن و متولی مشخصی دارد و روزانه ده‌ها درخواست به سازمان زیباسازی ارسال می‌شود که طبیعتا این درخواست‌ها بررسی شده و با تعدادی از آن‌ها موافقت شده و با تعدادی هم مخالفت می‌شود، ادامه داده است: فی نفسه ایرادی در این نیست که سازمان ورزش (شهرداری) برای حمایت از فیلمی با موضوع ورزشی، درخواست بیلبورد به عنوان تبلیغات فرهنگی داشته باشد و در این مورد هم ظاهرا درخواستی به سازمان زیباسازی ارسال شده و تا جایی که مطلع هستم هنوز زیباسازی درخواست را بررسی نکرده و تصمیمی نگرفته است.

او درعین حال خاطرنشان کرده است: اما به گمانم مدیران شهری هم باید مسئولانه تر سخن بگویند و در حوزه‌ای که حوزه مسئولیت و اختیار آن‌ها نیست وعده ندهند. به ویژه در شرایطی که موضوعی هنوز در مرجع تصمیم گیری، به تصمیم نرسیده است. اگر هم تکذیبیه منتشر می‌کنند، مسئولانه تکذیبیه منتشر کرده و دقت بیشتری در اظهار نظرها به خرج دهند.

با این حال بهاره افشاری با انتشار یادداشتی با این عنوان که «فضای مه‌آلود و سیاست‌زده‌ای که این روزها بر جامعه حاکم شده، باعث می‌شود از هر رفتاری تعبیر سیاسی شود» و در شرایطی که بسیاری از فیلمسازان بویژه فیلمسازان مستقل از برخوردهای تبعیض‌گونه صدا و سیما و شهرداری در تبلیغ آثار سینمایی گله دارند، اعلام کرده است:‌ « به احترام افکار عمومی که این روزها تحت تاثیر فضای التهاب‌آمیز سیاسی دچار سوتفاهم شدند، انصراف خود را از پذیرفتن بیست بیلبورد فیلم «سریک» اعلام می‌کنم و آرزو دارم هنر ما بتواند همچنان مستقل و بدون سایه سیاست به حرکتش ادامه دهد و ما با تعبیرهای این چنینی جلوی بقای هنر را نگیریم.»

او در بخشی از این یادداشت نوشته است: «‎همه دوستانی که این روزها خبر هدیه شش میلیاردی شهرداری را به من می‌دهند، خودشان بیش از هر کس دیگری بر این موضوع واقف هستند که این هدیه، هدیه شخصی از سوی یک نهاد به یک فرد نبود. پر واضح است نهادهایی مانند شهرداری و صدا و سیما یکی از وظایف‌شان کمک به آثار فرهنگی مستقلی است که در فضای بغرنج اقتصادی این روزها سعی در ادامه حیات و بقا دارند. این اولین بار نیست و صد البته آخرین بار هم نخواهد بود که ارگان‌هایی نظیر شهرداری و تلویزیون امکاناتی نظیر بیلبورد و تیرزهای تبلیغاتی خود را با تخفیف‌های حداکثری یا به شکل رایگان در اختیار اهالی فرهنگ قرار می‌دهند تا از این طریق امکان حیات را برای آن‌ها فراهم کنند. ‎در مراسم اکران خصوصی فیلم «سریک» در امتداد وظایف نهاد شهرداری جهت حمایت از سینمای مستقل، پیشنهاد اختصاص بیست بیلبورد به فیلم «سریک» مطرح شد. سوال من اینجاست کدام کارگردانی که غایت آرزویش دیده شدن فیلمش است از این امکان چشم‌پوشی می‌کند؟ هرچند که بعدها این کمک فرهنگی در این فضای ملتهب، تعبیر به هدیه شخصی شد. (که باز پر واضح است پیشنهاد هدیه یا حتی حسن نیت کمک به سینمای مستقلی که از جانب کسی دیگر اولین بار مطرح شده و نه از طرف گروه سریک چرا باید باعث شرمساری گروه ما شود؟) این در حالی است که به لطف خدا و مردم نازنین فیلم ما در هفته اول بدون هیچ تبلیغی در نخستین ساعات فروش تمام بلیت هایش به پایان رسید.»

‎افشاری همچنین در ادامه اظهار کرده است، «بیلبوردهایی که قرار بود به این فیلم مستند اختصاص داده شوند، بیلبوردهایی بودند که همواره جهت معرفی و تبلیغ آثار فرهنگی در زمانی تعریف شده از آن‌ها بهره گرفته می‌شود و در این زمان تعریف شده این بیلبوردها در اختیار شرکت‌های تبلیغاتی و در نهایت چرخه اقتصادی قرار ندارد و در خدمت فرهنگ است. ضمن اینکه تاکنون افکار عمومی نه تنها هرگز نسبت به تخفیفات فرهنگی از این جنس واکنشی نشان نداده بلکه آن را راهکاری برای دوام هنر دانسته است. »

البته این بخش از گفته‌های افشاری از این جهت قابل توجه است که شهرداری تهران تاکنون کمتر پیش آمده از این هدیه‌ها به هنرهای دیگری همچون تئاتر که به لحاظ اقتصادی شرایط خیلی سخت‌تری نسبت به سینما دارند اختصاص داده شود.

او همچنین برخلاف اظهارت سخنگوی شهرداری که گفته است گویا «درخواستی به سازمان زیباسازی ارسال شده و تا جایی که مطلع هستم هنوز زیباسازی درخواست را بررسی نکرده» در یادداشت خود تاکید کرده است: «پیش از اکران خصوصی «سریک» ما هیچ درخواستی مبنی بر گرفتن بیلبورد، نه به شهرداری و نه هیچ نهاد دیگری ارائه نداده بودیم و این پیشنهاد صرفا از سوی این نهاد و در راستای وظایفش که حمایت از فرهنگ و هنر است، ارائه شده بود. در طول دوران زندگیم و در شرایط متفاوت سکوت را بهترین پاسخ در مقابل قضاوت های بی رحمانه می‌دانستم. اما امروز در جایگاه تهیه کننده و کارگردان «سریک» نمی توانم سکوت کنم و چشمم را روی زحمات یک ساله گروهم ببندم. این روزها من و فیلم «سریک» آماج تندترین و بی‌رحمانه‌ترین قضاوت‌ها قرار گرفته‌ایم در حالی که در این ماجرا تقصیری متوجه ما نبوده است.»

این مستند به زندگی "سریک" اسب مسابقه سردار آزمون می‌پردازد و به موازات آن زندگی صاحب سرشناسش را به تصویر می‌کشد. اکران این فیلم به تازگی در گروه هنر و تجربه آغاز شده است.