تازه‌ترین سخنان منوچهر متکی وزیر خارجه کشورمان مبنی بر مبادله سوخت هسته‌اي در خاک‌ايران و برگزاری نشست فنی با آمریکا، فرانسه و روسیه (طرفین مذاکره برای تامین سوخت اتمي‌رآکتور تهران)، واکنش‌اين کشورها را برانگیخته است. باراک اوباما، رییس جمهور آمریکا با بیان اين که تهران در ارائه پاسخ به پیشنهاد آژانس بين‌المللی اتمي‌تعلل کرده، خبر داده است که هفته آينده قدرت‌های جهانی موضوع پرونده هسته ايران را بررسی خواهند کرد.
هيلاري كلينتون، وزير خارجه آمريكا هم گفت كه سخنان منوچهر متكي درباره اينكه ايران اورانيوم خود را به خارج نخواهد فرستاد،پاسخ نهايي مقامات ايران نمي‌دانيم و همچنان منتظر پاسخ مثبت ايران هستيم. دولت فرانسه نیز پیشنهاد متکی برای برگزاری نشست فنی را رد کرده است. در اين میان، تنها دولت روسیه واکنشی متفاوت به تحولات هسته‌اي کشورمان داشته و گفته است که بحثی از تحریم در میان نیست و همچنان مي‌توان درباره موضوع هسته‌اي ايران مذاکره کرد.
در حالی که اوباما روز پنجشنبه ازنشست قدرت‌های جهانی درباره موضوع هسته‌اي‌ايران سخن به میان آورده بود، دیروزنمایندگان آمریکا، روسیه، چین، بریتانیا و فرانسه ( پنج عضو دائم شورای امنیت ) و آلمان، که گروه 1+5 را تشکیل مي‌دهند، با حضور خاویر سولانا نماینده اتحادیه اروپا در بروکسل، پایتخت بلژیک، دیدار کردند. به گزارش بی بی سی، هدف نمایندگان کشورهای یاد شده از‌اين نشست بررسی آنچه که تعلل جمهوری اسلامي‌در اعلام تصمیم نهایی در قبال پیشنهاد مبادله اورانیوم خوانده مي‌شود، اعلام شده است.
در همین حال روز پنجشنبه رييس‌جمهور آمریکا گفت که ممکن است قدرت‌های جهانی طي چند هفته آينده در مورد تحریم‌های بیشتر علیه‌ايران تصمیم بگیرند.
به گزارش ايلنا به نقل از بي‌بي‌سي، اوباما با اشاره به پيشنهاد آژانس بين‌المللي انرژي اتمي براي غني‌سازي تكميلي اورانيوم ايران در خارج از كشور، گفت: «ایران چند هفته وقت داشته است، ولی هیچ نشانه‌ای از تمایل به ارائه پاسخ مثبت به پیشنهاد (تبادل سوخت) از خود نشان نداده است، بنابراین ما گفتوگو با شرکای بین‌المللی خود را در مورد اهمیت پیامد اين موضع‌گيري، آغاز کرده‌ایم.»
وي گفت که انتظار دارد طی هفته‌های آينده مجموعه‌ای از گام‌هایی که می‌توان علیه‌ايران برداشت، بررسی شود و از‌اين طریق‌اين كشور متوجه شود که جدیت مساله تا چه اندازه است.
آمريكا و برخي هم‌پيمانان اين كشور در حالي در ماهيت برنامه هسته‌اي ايران ابراز ترديد كرده‌اند كه آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در تمامي گزارش‌هاي خود بر پيدا نشدن كوچك‌ترين نشانه‌اي از انحراف هسته‌اي ايران تاكيد كرده است.
از سوی دیگر، محمود احمدي‌نژاد، ريیس‌جمهور ایران در سخنانی که نوعی واکنش به سخنان هشدارآمیز رییس جمهورآمریکا تلقی شده است، روز پنجشنبه گفت: «پاسخ ايران به دغلکاران جهانی که ادعای دوستی دارند، اما در خفا توطئه مي‌کنند، قاطع و کوبنده خواهد بود».افزون به اظهارات اوباما، مقام‌های فرانسه نیز درخواست ايران برای مذاکره درباره جزئیات فنی پیشنهاد آژانس بین‌المللی را رد کردند.
به گزارش ايلنا به نقل از خبرگزاري فرانسه، برنارد والرو، سخنگوی وزارت خارجه فرانسه گفت که گفتوگو با تهران می‌تواند در مورد ادامه برنامه هسته‌ای‌اين کشور تداوم داشته باشد، ولی «نه در مورد مسائل فنی».
والرو با اشاره به پيشنهاد مدير كل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي براي غني‌سازي تكميلي اورانيوم ايران در خارج از كشور گفت: «ایران با صراحت پیشنهاد آژانس برای تامین سوخت هسته‌ای نیروگاه تحقیقاتی تهران را رد کرده است.»
وي ادامه داد: «پيامدهاي پاسخ ايران را با شركاي خود در گروه 1+5 ارزيابي خواهيم كرد.»
منوچهر متكي، وزير خارجه ايران چهارشنبه گذشته خواستار تشكيل نشستي فني با آمريكا، فرانسه و روسيه براي گفتوگو درباره طرح مبادله اورانيوم شده بود. بر اساس‌اين گزارش، کشورهای‌ايران، آمریکا،روسیه، فرانسه و محمد البرادعی مدیرکل آژانس اتمي در روز‌های 27 تا 29 مهرماه سال جاری در وین درباره چگونگی تامین سوخت اتمي‌مورد نیاز رآکتور تهران مذاکره کردند و در انتهای‌اين مذاکرات البرادعی پیش نویس پیشنهادی را به طرفین ارائه کرد که بر اساس آن باید 75درصد از اورانیوم 5/3درصد‌ايران براي فرآوری بیشتر تا مقیاس 20درصد به روسیه انتقال یابد.
مقامات ايران اما پس از بررسی‌اين پیش نویس اعلام کردند که حاضر به خروج اورانیوم از کشور نيستند و در مرحله اول به خرید سوخت اتمي‌و در مراحل بعدی به مبادله و انتقال گام به گام اورانیوم با غنای پایین و دریافت اورانیوم 20درصدی تمایل دارند.
به گزارش بی بی سی به نقل از کارشناسان غربی، اهمیت پیشنهاد البرادعی در اين بود که باعث مي‌شد در اثر خروج بخش عمده ذخیره اورانیوم با غنای پائین از ايران، نگرانی قدرت‌های جهانی از احتمال به کار گرفته شدن اين ذخیره در یک برنامه نظامي احتمالی، دست کم برای یک سال کاهش یابد.اما برخی مقامات‌ايران، از جمله رييس مجلس‌اين کشور،اين پیشنهاد را توطئه‌اي برای خارج کردن ذخیره اورانیوم‌ايران خواندند.
سرانجام منوچهر متکی، وزیر امور خارجه‌ايران روز چهارشنبه گذشته گفت که پیشنهاد تبادل سوخت «تنها در خاک ايران» قابل بررسی است و به اين ترتیب پیشنهاد خارج کردن ذخیره اورانیوم غنی شده از اين کشور را رد کرد.
به گزارش ايسنا، متكي كه به منظور انجام سفري دو روزه به فيليپين رفته بود، پيش از ترك مانيل، در نشست مطبوعاتي در جمع خبرنگاران در پاسخ به پرسشي درباره موضوع غني‌سازي اورانيوم ايران گفت: ما چگونگي پيشنهاد آژانس و طرف‌هاي ديگر را در بحث مبادله سوخت مطرح كرديم كه از جمله چارچوب‌ها براي چنين پيشنهادي، معاوضه آن در داخل ايران به صورت هم‌زمان است. اگر آنها بر اين پيشنهاد تاكيد داشته باشند، مي‌توانند در اين قالب با ما مذاكرات را شروع كنند.
وي با بيان اين كه «جزئيات اين پيشنهاد را با آقاي البرادعي در ميان گذاشته‌ايم» اضافه كرد: ما سه راه براي تامين سوخت 20درصدي براي نيروگاه تحقيقاتي اتمي تهران داريم؛ ارتقاي غني‌سازي در تهران از 5/3 تا 20درصد يا خريد 20درصدي از ديگر كشورها يا پيشنهاد مطرح شده از سوي آژانس و طرف‌هاي ديگر كه ايران براي گفتوگو در چارچوبي كه مطرح شده آمادگي دارد.
وزير امور خارجه همچنين در پاسخ به اين كه چرا سوخت را از ايران بيرون نمي‌بريد؟ گفت: مي‌توان اين سوال را از سوي ديگري هم مطرح كرد به اين شكل كه چرا آنها اصرار دارند سوخت 5/3درصد را ببرند؟ ما سوخت 5/3درصد آماده داريم، آنها هم سوخت 20درصد آماده دارند، شما چه اشكالي در مبادله هم‌زمان اين سوخت مي‌بينيد؟ او گفت: در مطالب ما منطق قابل دفاعي وجود دارد.
دولت روسیه اما در واکنشی متفاوت با آمریکا و فرانسه اعلام کرد: فرصت به سرانجام رساندن مذاکرات 1+5 با‌ايران در ژنو درباره برنامه هسته‌اي اين کشور همچنان وجود دارد.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از خبرگزاری فرانسه، وزارت خارجه روسیه از امکان دستیابی به توافق درباره برنامه هسته‌اي ايران خبر داد.
آندری نسترنکو سخنگوی وزارت خارجه روسیه با بیان اين مطلب گفت در حال حاضر هیچ بحثی در زمینه اعمال تحریم‌های بیشتر علیه ايران وجود ندارد.وی با اشاره به گفت‌وگوهای اولیه درباره پیشنهاد ارائه شده از سوی آژانس برای تبادل اورانیوم غنی شده خاطرنشان کرد که در حال حاضر پیگیری مساله از راه‌های دیپلماتیک بسیار مهم است و هیجان بی‌مورد تنها به بدتر شدن شرایط مي‌انجامد.
البرادعي امیدوار به توافق نهايي با ايران
مديركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي روز جمعه نسبت به رسيدن به توافق نهايي با ايران پيش از پايان سال جاري ميلادي ابراز اميدواري كرد.به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از شبكه تلويزيوني الجزيره، محمد البرادعي مديركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در يك كنفرانس خبري در برلين ضمن ابراز اميدواري نسبت به رسيدن به توافق نهايي با ايران پيش از پايان سال ميلادي جاري درباره پيشنهاد اخير آژانس گفت: فرصت كم‌نظيري براي گذر از تحريم و تقابل به اعتمادسازي به وجود آمده است.
وي در عين حال مدعي شد: توپ در حال حاضر در زمين ايران است و اميدوارم ايران بتواند از اين فرصت كم‌نظير استفاده كند. البرادعي تصريح كرد كه به اعتقاد وي، استفاده از تحريم‌ها در رابطه با ايران، امري نامطلوب است، چرا كه تحريم‌ها عكس‌العمل منفي تهران را در پي‌خواهد داشت.
