هشت وزير در برزخ «كارت زرد»

در حالي كه امروز منتقدان وزير اقتصاد در بهارستان در سوداي دادن سومين كارت زرد به او هستند، هشت وزير ديگر كابينه بايد خود را براي فرار از كارت زرد مجلسي‌ها آماده كنند؛ كارت زردهايي كه تا حالا كابينه يازدهم دريافت ١١ تا از آنها را تجربه كرده است.

همين هفته گذشته معاون نظارت مجلس در جزييات گزارش نظارتي بهارستان از عملكرد دولت در سه ماه پاياني سال ٩٣ از طرح هزار و دو تذكر و همين‌طور ٣٠٩ سوال از اعضاي كابينه اشاره كرده بود؛ سوالاتي كه تعداد آنها آنقدرها هست تا وزراي كابينه چندان دل به قانع شدن نمايندگان و خارج شدن سوالات از دستور كار نبندند. مجلس نهم تا اينجا نشان داده كه به اندازه كافي براي دادن كارت زرد به وزرا نماينده پاي كار دارد. وزرا هر چقدر هم در توجيه نمايندگان ميانه‌روتر مجلس موفق باشند، بعيد است از پس مخالفان سرسخت دولت بربيايند.

به گزارش اعتماد، يك آمار از ميان آمارهاي متعدد مربوط به سوالات نمايندگان از وزرا مي‌تواند خيلي چيزها را مشخص كند؛ آماري كه همين چندي پيش مجيد انصاري، معاون پارلماني رييس‌جمهوري داده بود؛ ٨٠ درصد سوالات از وزرا توسط تنها ٤٠ نماينده طرح شده است؛ ٤٠ نماينده‌اي كه مشخصا در صف مقدم مقابله با دولت هستند و همگي ذيل سايه فراكسيون اصولگرايان در مجلس به سر مي‌برند. با اين وجود هر چند سهم اين عده در طرح سوال از وزرا و كشاندن آنها به مجلس بسيار بيش از ديگران است اما در مقابل وقتي آمارهاي مربوط به ١١ كارت زردي كه دولتي‌ها از مجلس نهم دريافت كرده‌اند بررسي مي‌شود مشخص مي‌شود كه اعضاي فراكسيون رهروان هم چندان كمتر از فراكسيون اصولگرايان كه «نزديك به جبهه پايداري» معرفي مي‌شوند در دادن كارت زرد به وزرا سهم نداشته‌اند. تا اينجا از ميان ١١ كارت زردي كه دولتي‌ها گرفته‌اند پنج كارت زرد حاصل سوال يكي از رهرواني‌ها و قانع نشدن او در صحن علني و پنج تا هم سهم فراكسيون اصولگرايان است. در يك مورد يعني كارت زرد به رضا فرجي‌دانا، وزير سابق علوم ٢٣ نماينده سهيم بودند كه البته ٢٠ نفر از آنها در عضويت فراكسيون اصولگرايان قرار دارند. اين البته جدا از آرايي است كه طيف منتقد دولت فراكسيون رهروان چه در جريان دادن اين كارت‌هاي زرد و چه استيضاح فرجي‌دانا به سبد مخالفان دولت ريخته است.

از تهديد به استيضاح تا قسم رفاقت
امروز هم وزير اقتصاد با سوال دو نماينده فراكسيون رهروان بايد با كارت زرد سوم دست و پنجه نرم كند؛ بهروز نعمتي و سيدهادي حسيني؛ دو نماينده‌اي كه پيش از اين در حمايت از دولت بارها در صحن مجلس خودي نشان داده بودند. حالا اما جريان جدال آنها با وزير اقتصاد با روايتي كه محمدرضا خباز از يكي از جلسات مجلس داشته قدري جالب شده است. معاون امور تقنيني معاونت پارلماني رييس‌جمهوري روز يكشنبه به خبرگزاري ايلنا گفته است: «چهارشنبه هفته گذشته در جلسه مجلس با يكي از معاونان وزرا، نماينده‌اي با حالت افروخته وارد جلسه شد و خطاب به اين معاون پارلماني عنوان كرد چرا وزارتخانه شما با انتقال يكي از كارمندانش به وزارتخانه ديگر موافقت كرده و اين فرد امروز در حوزه انتخابيه بنده مستقر شده است. اين نماينده در ادامه با حالت تهديدآميزي به معاون پارلماني مربوطه گفت كه اگر اين تصميم خود را لغو نكنيد برگه استيضاح وزير شما در دستانم است و ظرف ۴۸ آن را به هيات رييسه مجلس تحويل خواهم داد.» يك روز بعد از اين سخنان، بهروز نعمتي، نماينده‌اي كه قرار است امروز با سوال او وزير اقتصاد در آستانه كارت زرد سوم قرار بگيرد دست به موضع‌گيري زد كه بي‌شباهت به رفع اتهام در خصوص سخنان روز يكشنبه خباز نبود. او گفت كه «بنده با وزير اقتصاد دوست هستم و بيني و بين‌الله با وي مشكل شخصي ندارم. بنده فقط منتقل‌كننده خواسته مردم هستم و قبل‌تر در جلسه‌اي كه با حضور وزير اقتصاد در كميسيون داشته‌ايم، از وي اين مساله را سوال كردم.» اين اظهارنظر احتمال اين را كه در جلسه علني امروز، اين عضو هيات رييسه مجلس بعد از پاسخ‌هاي طيب‌نيا اعلام كند كه از توضيحات او قانع شده و سوالش را به راي عمومي نگذارد، بسيار بالا برده است. هر چه باشد منتقدان دولت به خوبي نشان داده‌اند كه سخت مشتاق دادن كارت‌هاي زرد بيشتري به دولتي‌ها هستند. خصوصا به وزيري كه قبلا دو كارت زرد در كارنامه داشته و كارت زرد سوم مي‌تواند بهانه خوبي براي استيضاح وي فراهم آورد.

سكانس‌هاي بعدي سريال سوالات
علي طيب‌نيا اگر امروز با هر نتيجه‌اي بهارستان را ترك كند باز هم نگراني‌ها پابرجاست؛ هم براي او و هم براي دولتي‌ها. او در آينده نزديك بايد باز هم به مجلس بيايد تا در صحن علني به سوال فتح‌الله حسيني پاسخ دهد؛ سوالي كه همچنان خطر دريافت كارت زرد بيشتر را براي او زنده نگه مي‌دارد. به جز وزير اقتصاد هفت وزير ديگر روحاني هم بايد خود رابراي حضور در صحن علني آماده كنند. مجموعا ١٤ سوال ديگر در دستور كار صحن علني مجلس قرار دارد كه مربوط به هشت وزير مي‌شود. در اين ميان وزير نيرو با چهار سوال و وزير كشور با سه سوال بيشترين سهم را دارند و بيشترين خطر را براي به هم ريختن اوضاع خود احساس مي‌كنند.

همچنين از بين اين هشت وزير هم‌اكنون طرح استيضاح سه نفر در انتظار اعلام وصول هيات رييسه است؛ وزراي نيرو، صنعت و كار. پراكندگي نمايندگان سوال‌كننده به لحاظ مشي سياسي نشان مي‌دهد كه از ميان ٣٢ نماينده‌اي كه اين سوالات را طرح كرده‌اند، ١٤ نفر عضو فراكسيون اصولگرايان، ١٧ نفر عضو فراكسيون رهروان و يك نفر هم عضو هر دو فراكسيون سياسي مجلس هستند. به جز اين، در سه ماه آخر سال گذشته در جلسات كميسيون‌هاي تخصصي مجلس در ١٠ مورد نمايندگان اعلام كردند كه از پاسخ‌هاي وزرا به سوالات خود قانع نشده‌اند و اين سوالات هم بايد براي طرح در صحن علني تعيين و تكليف شوند.

نيمي از اين سوالات مربوط به وزير اقتصاد مي‌شود و وزراي كشور و صنعت هم هر كدام دو مورد را به خود اختصاص داده‌اند. با اين تفاسير دولت نه خيلي مي‌تواند براي نگه داشتن كارت‌هاي زرد خود در همين حد و حدود دل ببندد و نه روي همكاري فراكسيون رهروان حساب چنداني باز كند. فراكسيوني كه از دوران استيضاح فرجي‌دانا شكاف خود به سود منتقدان دولت را آشكار كرد و آمار مربوط به سوالات و كارت‌هاي زرد نيز چيزي جز همسويي طيف قابل توجهي از اين مجموعه با منتقدان سرسخت دولت را نشان نمي‌دهد.