اتومبیل پرندۀ من کو؟

 
به گزارش فرارو به نقل از نیوزویک، مرتب از الون ماسک، مدیرعامل شرکت‌های تسلا و SpaceX، می‌پرسند که چرا دو شرکتش را با هم ترکیب نمی‌کند تا یک ماشین پرنده تولید کنند. او اخیراً در توییترش اینطور به این سوالها پاسخ داده است: "مزایای ماشین پرنده: حمل و نقل در فضایی سه بعدی و با سرعت بالا، معایب ماشین پرنده: احتمال چپ شدن اتومبیل خیلی بیشتر است." اما موضوع از چه قرار است؟

دو مانع اساسی، مانع از این شده که رویای ویراژ دادن با اتومبیل‌های پرنده به حقیقت بپیوندند. اولی، یافتن راهی برای بلند شدن و فرودِ عمودی یک وسیلۀ نقلیۀ هم‌اندازۀ اتومبیل است. اینکه ماشین پرنده‌ای تولید شود که به باند پرواز و فرود نیاز داشته باشد، به درد کسی نمی‌خورد. اتومبیل پرنده‌ای که بخواهد به تولید انبوه برسد، باید بتواند از جای پارک خود به صورت عمودی بلند شود و یا به صورت عمودی در محل پارکش فرود بیاید، آن هم به آرامی، با امنیت و با هزینۀ کم. این موضوع مسئلۀ پیچیدۀ مهندسی است.
 
مانع دوم اطمینان از برقراری ایمنی و نظم، آن هم هنگامی است که یک دفعه افراد بسیار ناگهان وارد آسمان می‌شوند. با وجود اینکه اتومبیل‌ها فقط در روی دو بردار حرکت می‌کنند، تصادفات اتومبیل سالانه، جان یک میلیون نفر را در دنیا می‌گیرند. حال، بردار سوم، هوای بالای زمین، را هم اگر اضافه کنیم، احتمال روی دادن هرج و مرج سر به فلک می‌زند. ضمن اینکه ما باید ماشین‌های پرنده‌ای تولید کنیم که آنقدر ارزان باشند که همه بتوانند یکی بخرند.

سالها، فورد بر روی ساختن اتومبیل پرنده کار می‌کرد و کرایسلر هم سعی داشت برای ارتش یک جیپ پرنده بسازند. مولتون تایلر، یک مخترع، "اتومبیل هوایی" را اختراع کرد و در دهۀ شصت آن را به پرواز درآورد و حتی چیزی نمانده بود که فورد را راضی کند تا ایده‌اش را به تولید انبوه برسانند.
 
هیچ یک از آن ماشین‌ها کاربردی نبودند. همۀ آنها برای پرواز نیاز به باند داشتند و همچون هواپیما از زمین برمی‌خاستند.
 
در ماه مارس، یک شرکت اسلواکیایی به نام "آئروموبیل"، در یک همایش از نمونۀ اولیۀ خودروی پرندۀ خود پرده برداری کرد. این خوردو از نظر شمایل شبیه به زنبور است، و نیازی نیست هنگام رانندگی روی زمین بالهایش را جدا کنید، چون که تا می‌شوند. اما این خودرو هم هنگام برخاستن از زمین مشابه هواپیما عمل می‌کند. این نمونۀ اولیه امکان 430 مایل پرواز را داشته و تا ارتفاع 9800 پایی بالا می‌رود. این شرکت می‌گوید که فدراسیون وسائط پرندۀ فوق سبک اسلواکی تاییدیه گرفته است. البته میزان اطمینان‌بخشی این موضوع تقریباً مشابه این است که بفهمید جراح قلبتان مدرکش را از فیلیپین گرفته است.

پائول مولر، که پنجاه سال وقتش را برای حل مسئلۀ برخاستن عمودی خودرو از زمین صرف کرده است، می‌گوید: "تا زمانی که اتومبیل پرنده‌ای که امکان تیک‌آف عمودی را داشته باشد، ساخته نشود، تغییر عمده‌ای را در حمل و نقل فردی شاهد نخواهیم بود." او یک نابغۀ دیوانه است. او بیش از 100 میلیون دلار صرف تکمیل موتورهای پرواز عمودی کرده است. این موضوع باعث شد که مدتی کارش به ورشکستگی بکشید. او همچنین از طریق تکنولوژی‌هایی که در همین راستا توسعه داده، میلیونها دلار درآمدزایی کرده است، در سال 2004 در سخنرانی‌ای برای TED Talk، حضار را با صحبت در مورد اتومبیل‌های پرنده به وجد آورد.

اتومبیل "اسکای ام 400" که همیشه می‌گوید در مراحل نهایی آماده شدن است، ترکیبی از یک کوروِت و یک آشپزخانۀ مدرن به نظر می‌رسد. چهار موتور چرخشی آن برای تیک‌آف عمودی رو به بالا قرار می‌گیرند و سپس برای پرواز به حالت افقی قرار می‌گیرند. هر چند تا پارسال، "اسکای‌کار" او توانسته بود تنها 40 فوت از زمین فاصله بگیرد. با این همه، از دهۀ نود کسانی بوده‌اند که این محصول را پیش خرید کرده‌اند.
 
مولر می‌گوید که مشکل اسکای‌کار همچنان به موضوع موتور بازمی‌گردد. شرکت او که در دیویس، کالیفرنیا، واقع است، مدتهاست که به تنهایی بر روی اختراع این تکنولوژی جدید کار می‌کند، و اختراع یک تکنولوژی جدید همواره کاری بسیار هزینه‌بر است. اما یک اتفاق تازه در حال تغییر اوضاع است و آن جهشی است که در تکنولوژی پهپادها ایجاد شده است. پهپادها گَجت‌های کوچک عمودپرواز هستند، اما مدلهای جدیدشان روز به روز در حال بزرگتر و قدرتمندتر شدن هستند.

پول و مغزها در حال سرازیر شدن در این حوزه‌اند. به این دلیل بازارش وجود دارد. اگر مولر با رویکر بالا به پایینش، نتواند یک موتور عمودپرواز که به درد اتومبیل بخورد اختراع کند، کسی در بازار تولید پهپاد با رویکرد پایین به بالایش، به زودی به این امر دست خواهد یافت. مشکل عمودپروازی که حل شود، خودروی پرندۀتان آماده است و می‌توانید بعد از خروج از پارکینگ مستقیم به آسمان بروید.
 
این موضوع به این پرسش دامن می‌زند که هدف ما از داشتن خودروهای پرنده واقعاً چیست؟ همه به جز مولر تلاش کرده‌اند خودرویی بسازند که هم بشود در بزرگراه با آن رانندگی کرد و هم بشود با آن پرواز کرد. اما چرا؟ آمازون روی ساخت پهپادها سرمایه‌گذاری کرده تا سفارش مشتری را مستقیم در حیاط خانه‌اش تحویل دهد.

آمازون نیامده روی کامیون‌های شرکت پست سرمایه‌گذاری کند که هم بتوانند روی جاده برانند و هم پرواز کنند. دلیلش این است که رانندگی (روی زمین) و پرواز ممکن است همیشه دو عمل جداگانه باقی بمانند. آنچه احتمالاً ما در واقع دنبالش هستیم، یک خودروی شحصی پرنده، همچون خودروهای فیلم "بلید رانر"، است و در کنار آن خودرویی معمولی به صورت جداگانه که روی زمین از آن استفاده کنیم.
 
در بحث راه‌حل‌هایی که برای هرج و مرج احتمالی‌ای که از تردد خودروهای پرنده در آُسمان ممکن است بروز کند، می‌توان به ورود اتومبیل‌های بدون راننده (خودران) اشاره کرد. شرکت خودروسازی تسلا در نظر دارد که اولین مدل مصرفی اتومبیل‌های بدون راننده را امسال معرفی کند. اتومبیل‌های پرندۀ بدون راننده نیز می‌توانند به شکلی مشابه عمل کنند.

این نوع اتومبیل‌ها مسیر حرکت سایر اتومبیل‌های پرنده را می‌دانند و همچنین محیط را می‌شناسند و در نتیجه به مشکل برخورد با آُسمانخراشها دچار نخواهید شد و ضمناً پیش‌بینی‌های وضع هوا را هم دریافت می‌کنند، و به تبع آن یک دفعه سر از هستۀ یک طوفان در نخواهید آورد. لازم هم نیست مردم، گواهینامۀ خلبانی بگیرند. نگرانی‌ای هم از بابت رانندگان مست وجود نخواهد داشت. ده سال پیش، ایدۀ ساخت یک اتومبیل معمولی بدون راننده، غیرممکن به نظر می‌رسید، چه برسد به یک اتومبیل پرندۀ بدون راننده. حال عملاً چنین تکنولوژی‌ای وجود دارد.
 
من در طول دو دهۀ گذشته، چند بار با مولر مصاحبه کرده‌ام و دلم برایش می‌سوزد. او مدتها روی ساخت خودروی پرنده وقت گذاشته، اما حالا ممکن است یک نفر دیگر قطعات پازلی که را در طول سالیان بدست آمده‌اند، را کنار هم بچیند و به زودی خودروی پرنده را به تولید انبوه برساند. مولر در سال 2004 به من گفته بود: "چیزی که مرا تشویق می‌کند به کارم ادامه دهم این است که می‌دانم این موضوع انجام‌پذیر است." پس از 50 سال، به نظر می‌رسد که حق با اوست.