مونوریل؛ ارثیه پرخرج پایتخت

فرارو - سخنگوی شهردار تهران گفت: موضوع شکایت پیمانکار مونوریل از شهرداری در کمیسیون عمران شورا در حال پیگیری است .

سید هادی ایازی در گفت وگو با خبرنگار فرارو با اشاره به شکایت پیمانکار پروژه مونوریل گفت: این موضوع در کمیسیون عمران شورا در حال پیگیری است و در جلسه ای که آقای شکیب و کلخورانی، مدیر عامل شرکت سرمایه گذاری های مردمی داشتند سوابق این پروژه به بحث گذاشته شد ولی در نهایت قرار بر این شد که کمیسیون عمران تکلیف این شکایت را روشن کند. 

او ادامه داد: اگر کمیسیون عمران نتواند تکلیف پروژه ها را روشن کند و و پرونده را به شهرداری رجوع دهد، حتما به زودی این مشکل را حل خواهیم کرد . 

پیش از این هرگاه سخن از حل مشکل مونوریل یا جمع آوری پایه های آن از ایستگاه صادقیه می شد رییس شورای شهر تهران به خبرنگاران می گفت بگذارید این قضیه حل شود ولی انگار گره مونوریل پدرانه حل شدن نبود.


مونوریل؛ پرسشی که بیات نمی شود

چندین سال است که مونوریل به یکی از پرسش های ثابت خبرنگاران از مدیران شهرداری و شورای شهر شده است. 

مدیران سابق شهرداری، کلید حل تمام مشکلات حمل ونقل و ترافیک تهران را قطارهایی هوایی می دانستند اما همان زمان نیز کارشناسان شهری توسعه، این سیسیتم منقرض شده را به نفع شهر ارزیابی نمی کردند. 

با توجه به تجارب چندین دهه ای شهرهای بزرگ و پیشرفته جهان مونوریل وسیله ای لوکس، گران و پرهزینه است که در برنامه های مدیران شهری یا از سر اجبار مورد استفاده قرار می گیرد و یا تنها جایگاه تفریحی و توریستی دارد و به طور کلی با حمل و نقل شهری دنیا غریبه است. 

هم اکنون در 157 شهر دنیا بیش از 2000 کیلومترخطوط ریلی جهت حمل و نقل شهری در حال احداث است که تنها در 4 شهر و آن هم به طول 26 کیلومتر، خطوط مونوریل ساخته می شود. این مقایسه می تواند جایگاه مونوریل را در برنامه های توسعه حمل و نقل شهری دنیا به خوبی نشان دهد. 

جالب این که طول خطوط مونوریل در کل شهرهای دنیا در حدود 300 کیلومتر است و تنها 15 کشور دنیا از مونوریل در حمل و نقل شهری خود استفاده می کنند.
 
طولانی ترین شبکه خطوط مونوریل با طول 106 کیلومتر با 10 خط در  ژاپن قرار دارد و پس از آن آمریکا با حدود 52 کیلومتر و 10 خط در مقام دوم استفاده از مونوریل است.
 
طول خطوط مونوریل در دیگر کشور ها نیز به ترتیب 3/28کیلومتر درمالزی،5/23کیلومتر درآلمان و چین، 2/10 درسنگاپور، 9/6 کیلومتر در استرالیا و 7/4 کیلومتر در انگلیس است. 

نیمی از خطوط مونوریل در مالزی تفریحی است و برنامه های توسعه این خطوط در کوالالامپور همانند بسیاری از شهر های بزرگ و پیشرفته دنیا متوقف شده است و مدیران شهری در برخی شهرهای اروپایی نیز درحال جمع آوری این خطوط از شبکه حمل و نقل شهری خود هستند.
سهم بالای تهران از قطارهای هوایی دنیا

سال گذشته درآخرین جلسه دیدار مدیران ارشد شهرداری با مردم شهردار تهران در مورد عاقبت مونوریل در تهران گفته بود: با قطار هوایی مخالفتی نداریم ولی این کار نیاز به برنامه ریزی دارد و باید احداث قطار هوایی منطبق با طرح جامع حمل ونقل و ترافیک شهر تهران باشد.

او تاکید کرده بود: همان طور که بحث اجرایی شدن مترو سایر خطوط حمل ونقل وعمومی شهر تهران بر عهده شهرداری است مجری قطارهوایی نیز باید شهرداری تهران باشد و اگر دولت بگوید من قرارداد می بندم و می سازم، خلاف مصوبه مجلس و قانون است چرا که طبق قانون این کار برعهده شهرداری است. 

به گفته قالیباف «وقتی یک کار 2 سال نیاز به سابقه مطالعاتی دارد، نمی شود پس از یک ماه پروژه را آغاز و پس از 20 سال آن را تمام نکرد، می شود قصه همان صادقیه که قرار بود 18 ماه تمام شود ولی هنوز تمام نشده است. وقتی قرار است پول بیت المال را در شهر هزینه کنیم باید مطالعات دقیق انجام دهیم. ما در دنیا 4 الی 5 هزار کیلومتر خطوط مترو داریم و زیر 300 کیلومتر خطوط قطار هوایی. چرا باید 150 کیلومتر از قطار هوایی سهم ما در تهران باشد؟»

اما با تمام این آمارها مدیران سابق شهر تهران که امروز سکانداران ارشد اجرایی کشور هستند این پروژه را تبدیل به یک قضیه ناموسی کرده که حاضرند از هرمنبعی اعتبارات لازم را تامین کنند . 

قطار شهری به حاشیه می رود !

چندی پیش خبری از کلید خوردن پروژه مونوریل کرج به طور محدود منتشر شد. به گفته معاونت حمل ونفل ترافیک شهرداری کرج فازیک مطالعاتی این پروژه یک ماهه به اتمام رسیده و فاز دوم آن نیز طی یک ماه آینده تمام می شود. 

شهرداری کرج برای اجرایی کردن این پروژه 20 میلیارد تومان اعتبار گرفته است و به زودی مونوریل کرج عملیاتی خواهد شد. 

تخمین میزان جابه جایی مسافر از این خط در زمان های شلوغ 15 هزار نفر است و در روزهای شلوغ روزانه 63 هزار نفراست که در مقایسه با جا به جایی مترو که طبق آخرین آمار از مرز 2 میلیون مسافر در روز گذشته است مشخص است که چقدر این سیستم به صرفه است. 

کرمانشاه نیز یکی از شهرهایی است که دولت تصمیم دارد
پیش از آنکه طعم مترو را چشیده باشند به سیستم مونوریل مجهز شود.

برخی از منابع رسمی اعلام کرده‌اند که دولت بدون تصویب مجلس یک بودجه حداقل 80 میلیاردی را برای ساخت مونوریل در کرمانشاه اختصاص داده است. 

شهردار کرمانشاه نیز در یک اظهارنظر علنی از موافقت دولت با اعتبار اولیه 80 میلیارد ریالی برای احداث منوریل در این شهرستان خبر داده است. 

این در حالی است که مجلس شورای اسلامی از تخصیص اعتبار 80 میلیاردی مونوریل کرمانشاه بی خبر است و در بودجه سال 87 هیچ اعتباری در این زمینه در نظر گرفته نشده است. با توجه به این مساله مشخص نیست که اعتبار 80 میلیارد ریالی دولت به مونوریل کرمانشاه واقعاً از چه منبعی تامین اعتبار شده است. 

رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی در این رابطه به مهر گفته بود: مجلس در بودجه سال 87 تنها به مترو 8 کلانشهر اعتباراتی اختصاص داد که هنوز به طور کامل از سوی دولت تخصیص نیافته است. 

علی اکبر آقایی تاکید کرده بود: گرچه توسعه حمل و نقل عمومی به هر شکلی مورد استقبال است اما در شرایطی که بسیاری از کلانشهرها در سال جاری هنوز در بخش اتوبوس و مترو اعتبارات مصوب مجلس را دریافت نکردند آغاز یک طرح جدید به نام مونوریل کرمانشاه سئوال برانگیز است.

پایان ناخوش یک قرار دوستانه !

در روزهایی که گذشت هرگاه از اعضای شورای شهر در رابطه با جمع آوری پایه های مونوریل صادقیه می پرسیدی به طریقی از پاسخ دادن شانه خالی می کردند و رییس شورای شهر نیز دو سه باری بعد از خاموش شدن ضبط ها تذکر می داد که تصمیم دارد این مسئله را دوستانه حل کند اما انگار پیمانکار این پروژه دلش نمی خواست این پروژه دوستانه حل شود و به علت بلاتکلیف ماندن این پروژه و ضرر و زیان ناشی از آن از شهرداری تهران شکایت کرده است. 

مهدى چمران هم که دیگر پدرانه حل شدن این مسئله را به صلاح نمی دانست در واکنش به خبر شکایت پیمانکار این پروژه به خبرنگار ایرنا می گوید: اين پروژه خبررا در روزنامه ها خوانده ام. شكايت پيمانكار كار خوبى است و با اين شكايت، تكليف اين پروژه روشن مى شود.
وى در پاسخ به اين كه آيا با اين شكايت موضوع مونوريل در تهران خاتمه مى يابد ،تصریح می کند: هنوز كه نتيجه شكايت مشخص نيست و معلوم نيست شهردارى به پيمانكار خسارت مى دهد يا نه شايد خسارت نيز دريافت كند. 

او درباره آخرين وضعيت اجراى پروژه مونوريل در تهران می گوید: شوراى شهر مصوبه اى را در شوراى دوم براى اجراى اين پروژه داشت كه به قوت خود باقى است. اين كه در كار اجرايى قرارداد چگونه بوده و چه كسى قصور كرده است بايد مشخص شود. چمران تصريح كرد: شوراى شهر پروژه مونوريل را متوقف نكرده وتنهامصوبه داشته است، مسئولان اجرايى طرح بايد شرايط اجراى طرح را بررسى كرده و اگر اجرايى است آن را اجرا و اگر اجرايى نيست كار را متوقف كنند.

حلقه ترافیک تهران هر روزتنگ تر می شود و شهروندان تهرانی دقایق انتظار شان به ساعت تبدیل شده است. 

قرار بود کلیات طرح جامع حمل ونقل وترافیک در هفته اول دی ماه تصویب شود که در هفته های پایانی دی هنوز خبری از تشکیل جلسه شورای عالی ترافیک نیست. انگار تا 360 کیلومتر مونوریل در این طرح گنجانده نشود هرگز این طرح به تصویب نمی سد!