فرارو- به گفته یک تحلیلگر مسائل بین الملل، مذاکرات هستهای جمهوری اسلامی ایران و گروه ۱+۵ در «مسکو» را باید نه شکست و بینتیجه ماندن گفتگوها و نه موفقیت و پیروزی تلقی کرد، تنها دستاورد مذاکرت مسکو هم باز ماندن دریچه گفتگوها به منظور دادن و گرفتن امتیاز است؛ دریچهای که از استانبول به روی دو طرف باز شده است.
صادق زیباکلام در گفتگو با فرارو، ضمن بیان این مطلب درباره اختلاف نظرها پیرامون نتایج مذاکرات مسکو گفت: نتایج مذاکرات «مسکو» میان نمایندگان جمهوری اسلامی ایران و گروه ۱+۵ در داخل ایران و توسط رسانههای دولتی و در خارج از کشور توسط رسانههای غربی به دو شکل متفاوت و متناقض انعکاس یافته است.
وی افزود: مثلا در ایران رسانههای دولتی مدعی شدند که با وجود تلاش غربیها برای به شکست کشاندن مذاکرات «مسکو» این مذاکرات با درایت هیات ایرانی منتهی به شکست نشد، این حرفها کاملا خلاف واقع است چرا که اگر غربیها به دنبال به بینتیجه ماندن مذاکرات با ایران بودند اصلا چه دلیلی داشت که خود را به مسکو برسانند.
وی تصریح کرد: نه در این مذاکرات بلکه پیش از این و حتی پس از این نیز، نگاه برخی جریانات فکری و عقیدتی به گفتگوهای هستهای ایران با قدرتهای بزرگ جهان، سیاسی و ایدئولوژیک است و این جریان به دنبال القایی این ذهنیت است که مثلا در مذاکرات «مسکو» یکبار دیگر بر دهان غرب زدیم و به غربیها نه گفتیم تا از این طریق حقانیت خودمان را اثبات کنیم.
زیباکلام در ادامه گفت: با این حال نگاه طرف مقابل یک نگاه مشخص، کاربردی و در راستای تلاش برای کاهش اختلاف نظرات با ایران است اگر چه ممکن است در این مسیر به صورت غیر منطقی بخواهند نظرات خود را نیز تحمیل کنند اما در عین حال به هیچ وجه به دنبال بینتیجه ماندن مذاکرات و شکل گیری روند مذاکره برای مذاکره نیستند.
وی افزود: بنابراین اگر بخواهیم با جدا کردن سره از ناسره نتایج مذاکرات دو روزه هیاتهای دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران با گروه ۱+۵ را مورد ارزیابی دقیق و واقعی قرار دهیم باید گفت که این مذاکرات، نه به شکست انجامید و به بن بست رهنمون شد و نه موفقیت آمیز بود.
این تحلیلگر مسائل بین الملل گفت: در این مذاکرات جمهوری اسلامی ایران ضمن تاکید بر مواضع اصولی خود و طرح درخواست احترام به آن و گام برداشتن طرف غربی پشت خطوط قرمزش، آمادگی خود را برای مصالحه با طرف مقابل اعلام کرد.
وی با بیان اینکه آنچه در مسکو مورد اختلاف طرفین واقع شد و عملا مذاکرات را بینتیجه گذاشت، چانه زنی برای دریافت امتیاز در مقابل اعطای امتیاز بود گفت: هیات مذاکره کننده جمهوری اسلامی ایران تاکید داشت در صورتی که بخواهد گامهای عملی به منظور تامین نظر گروه ۱+۵ بردارد باید طرف مقابل نیز گامهای متقابلی را نیز بردارد.
زیباکلام گفت: همین اختلاف نیز در نهایت منجر به توافق بر سر برگزاری نشست ۱۳ تیرماه کارشناسان در استانبول شد و مقرر شد تا در این مذاکرات پیرامون گامهای عملی متقابلی که دو طرف میتواند بردارند و امتیازهای که قرار است داده شود و در ازای آن امتیازهای دریافت شود گفتگو کنند.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: بر این اساس میتوان گفت که مذاکرات مسکو نه شکست بود و نه پیروی و موفقیت کامل تنها دستاورد مذاکرت مسکو هم باز ماندن دریچه گفتگوها به منظور دادن و گرفتن امتیاز است؛ دریچهای که از استانبول به روی دو طرف باز شده است.
وی با رد این موضوع که تنزل سطح مذاکرات از دیپلماتها به کارشناسان نمیتواند تضمینی برای آینده نتایج مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ باشد گفت: اتفاقا برگزاری این مذاکرات ضریب احتمال توافق در مذاکرات دیپلماتهای ارشد را افزایش خواهد داد چرا که آنها زمان خود را در مذاکرات اصلی صرف پرداختن به جزییات نخواهند کرد چون از یک احتمالا مجال گفتگو برای پرداختن به جزییات فراهم نخواهد شد و از سوی دیگر ممکن است دیپلماتهای ارشد اطلاعی از جزییات مثلا فعالیتهای هستهای ایران ومیزان و مقدار اورانیوم غنی شده در کشور نداشته باشند.
زیباکلام در خاتمه درباره شکل گیری روند مذاکره برای مذاکره در گفتگوهای هستهای ایران و گروه ۱+۵ گفت: این روند نه به سود ایران است و نه به سود غرب، چرا که تداوم این روند از یک سو منجر به تحمل فشارهای اقتصادی ناشی از اعمال تحریمهای توسط ایران و از سوی دیگر تحمل فشارهای سیاسی ناشی از نارضایتی دیپلماتها و نمایندگان کنگره آمریکا از ادامه گفتگوهای بیسرانجام با ایران خواهد شد.