اساطیر ایران؛ ایزد رپتون یا رپیثوین و نبرد آن با دیو زمستان
رپیثوین یکی از ایزدان بسیار مهم ایران است. او ایزدی است که با دیو زمستان مبارزه میکند و هربار با شکست دادن او، بهار را به ارمغان میآورد.
فرارو- یکی از مهمترین جذابیتهای اساطیر ایران، تنوع و گستردگی آنهاست. در ایران باستان، اساطیر زیادی وجود دارند که هرکدام از آنها داستان جذاب و آموزندهای را بیان میکنند.
به گزارش فرارو، کمتر تمدنی را میتوان یافت که به اندازه ایران از گستردگی فرهنگی برخوردار باشد. شاید بههمینعلت است که داستانها، افسانهها و اساطیر ایرانی نیز از این میزان از گستردگی برخوردار هستند.
رپتون یا رپیثوین
اگر بخواهیم رپیثوین را بهشکل خلاصه معرفی کنیم، باید بگوییم که او، ایزد ماههای تابستان و گرمای نیمروز است. در اساطیر ایران باستان، جهان تا پیشاز ورود شر، سطحی صاف و مسطح بود. با ورود شر بود که درهها و کوهها به وجود آمدند. همچنین تا پیشاز اینکه شر وارد جهان بشود، خورشید درست در مرکز آسمان قرار داشت؛ به جایگاهی که خورشید در روزگار پیشاز شر داشت، جایگاه رپیثوین میگویند. به اعتقاد زرتشتیان، اهورامزدا در ساعتی از روز که متعلق به رپیثوین است، قربانی کرد و آفرینش را به وجود آورد. همچنین در پایان کار جهان نیز، رستاخیز در ساعتی از روز خواهد بود که ساعت رپیثوین است.
باید دانست که در اساطیر ایران، در برابر هر ایزد یا اسطوره یا بهشکل کلی هر نیروی خوبی، دیو یا نیروی بدی نیز وجود دارد. دیوی که مقابل رپیثوین قرار دارد دیو زمستان است. رپیثوین در واقع قرینه ایزد دیگری به نام تیشتر است؛ بد نیست پیشاز اینکه به رپیثوین بپردازیم، نگاهی داشته باشیم به تیشتر.
تیشتر در اساطیر ایران ایزد باران است. دیو مقابل تیشتر، دیو خشکسالی است. نام ماه تیر، به احترام ایزد تیشتر انتخاب شده است. تیشتر برای نجات جهان از خشکسالی، از ابرهای بارانزا دفاع کرده و باعث به وجود آمدن باران میشود. بااینحال در ماههایی از سال که دیو خشکسالی وجود ندارد، همچنان آبهای زمین بهوسیله دیو زمستان تهدید میشوند؛ در این هنگام است که رپیثوین ماموریتش را آغاز میکند.
ماموریت رپیثوین این است که از آبهای زیرزمینی در برابر دیو زمستان محافظت کند. در روزهایی که دیو زمستان آبهای زیرزمینی را سرد کرده است، رپیثوین به زیر زمین رفته و آبهای موجود در زیر زمین را گرم نگه داشته و بهاینشکل، از درختان و گیاهان محافظت میکند. زمانی که در فصل بهار، رپیثوین بار دیگر به زمین بازمیگردد، درختان سرسبز میشوند و گیاهان تر و تازه، مجددا بر دشتها میرویند. در ایران باستان، روز سوم فروردین را روز جشن رپیثوین میخواندند و در این روز از این ایزد قدردانی میکردند. نوروز و رپیثوین، برای ایرانیان، دو پدیده جداییناپذیر هستند.