روابط تجاری ایران و ترکیه به دلیل اختلاف نظر بر سر برخی مسائل، از جمله تعرفه‌های اعمال شده توسط ترکیه، با فراز و نشیب همراه بوده، این در حالی که دو طرف اشتراکات بسیاری دارند و می‌توانند به این وسیله مناسبات تجاری خود را توسعه دهند.
به گزارش اکوایران، در چهار ماه نخست سال جاری، ترکیه در میان چهار کشور برتر خریدار کالا‌های ایرانی قرار داشته و سومین شریک تجاری بزرگ ایران محسوب می‌شود، با این وجود دو طرف بر تقویت تجارت دو جانیه تاکید دارند. فعالان اقتصادی ایرانی معتقدند ترکیه می‌تواند پل ارتباطی ایران با اروپا باشد و در این زمینه باید گام‌های برای بهبود مناسبات میان دو طرف برقرار شود.
سرمایه‌گذاری مشترک یکی دیگر از مواردی است که رئیس اتاق ایران در دیدار با مدیرکل ایران و عراق وزارت امور خارجه ترکیه بر آن تاکید شد. در این نشست طرف ایرانی گسترش همکاری و سرمایه‌گذاری مشترک در کنار تجارت را لازمه مناسبات اقتصادی میان دو طرف دانست.
صمد حسن‌زاده، رئیس اتاق ایران در این دیدار با تاکید بر اینکه حجم مناسبات میان ایران و ترکیه نامناسب است و باید تقویت شود، افزود: سفارتخانه‌های دو کشور به همت اتاق‌های بازرگانی باید تلاش کنند و با برنامه‌ریزی، سطح روابط را افزایش دهند.
به گفته حسن‌زاده، با وجود فشار‌ها و محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها، هم در داخل و هم در رابطه با کشور‌هایی مانند ترکیه سعی کردیم راه را برای تقویت مناسبات در همه حوزه‌ها حفظ کنیم. به ویژه در دولت چهاردهم که تلاش شده با رویکرد برقراری روابط تجاری و اجتماعی با همه کشور‌ها حرکت شود.
حسن‌زاده بر اساس ظرفیت‌های موجود در ایران و ترکیه، تصریح کرد: با تکیه بر توانمندی‌هایی که در هر دو کشور وجود دارد، می‌توانیم با همکاری در مسیر بهبود رفاه مردم خود قدم برداریم. امروز در منطقه آذربایجان ایران به ویژه منطقه آزاد ارس، سرمایه‌گذاران ترکیه ورود کردند که این اهمیت بسیاری دارد، از طرفی شرایط به گونه‌ای است که سرمایه‌گذاران ترکیه می‌توانند به صورت مشترک در اجرای پروژه‌های حوزه‌های پتروشیمی، نفت و صنایع غذایی ایران حضور پیدا کنند.
رییس اتاق ایران در این نشست همچنین با بیان اینکه حمایت‌های لازم از سرمایه‌گذاران خارجی از طرف دولت ایران تعریف شده است و در حال حاضر صنایع مس، فولاد، دارو و … در رده صنایع مناسب برای سرمایه‌گذاری قرار دارند، افزود: در این رابطه با همکاری دولت قرار شده ۱۰ پروژه بزرگ در زمینه‌های مختلف در نظر بگیریم و برای اجرای آن‌ها از سرمایه‌گذاران خارجی بهره ببریم. در حال حاضر تعدادی از کشور‌های اروپایی آمادگی خود را برای مشارکت در این پروژه‌ها اعلام کردند، چون می‌دانند که در آینده نزدیک فشار‌های تحریم کاهش خواهد یافت.
رئیس اتاق ایران معتقد است ترکیه به دلیل موقعیت جغرافیایی که دارد می‌تواند مسیر خوبی برای ارتباط بین ایران و اروپا باشد و از طرفی حضور هیات‌های تجاری از ترکیه در ایران را مؤثر می‌دانیم تا تجار، صنعت‌گران و فعالان اقتصادی ترکیه از نزدیک با ظرفیت‌های ایران آشنا شوند.
حسن‌زاده اعمال برخی تعرفه‌ها برای واردات تعدادی از کالا‌های ایرانی به ترکیه و این رفتار تبعیض‌آمیز را مورد انتقاد قرار داد و خواستار تجدیدنظر درباره این سیاست شد.
علیرضا گونای، مدیرکل ایران و عراق وزارت امور خارجه ترکیه، سطح روابط ایران و ترکیه را با دیگر کشور‌ها متفاوت ارزیابی کرد و گفت: نوع ارتباط ایران و ترکیه با ارتباطی که بین ترکیه با سایر کشور‌ها وجود دارد، متفاوت است. هرچند سطح مناسبات با نقطه ایده‌آل فاصله زیادی دارد که ناشی از موضوعات خارجی است. امیدواریم با استقرار دولت جدید در ایران این فاصله، کاهش یابد.
او تصریح کرد: ایران از نظر معدن و ذخایر زیرزمینی غنی است؛ اما مهم‌ترین پتانسیل ایران، منابع انسانی آن است و اگر فشار‌های خارجی از روی این کشور برداشته شود، شاهد جهش اقتصادی در ایران خواهیم بود. در حال حاضر ۲.۵ تا ۳ میلیون گردشگر از ایران به ترکیه سفر می‌کنند و برخی در ترکیه برای زندگی، مسکن می‌خرند، ولی حجم تجارت بین دو کشور رقم رضایت‌بخشی نیست.
به گفته گونای، باید خود را برای دورانی که تحریم‌ها علیه ایران برداشته می‌شوند، آماده کنیم؛ اما پیش از این باید کریدور‌های حملونقل را متنوع کرده و مرز‌های بین دو کشور را به درگاهی برای تجارت تبدیل کنیم و از ظرفیت همسایگی بیشترین بهره را ببریم.
به باور مدیرکل ایران و عراق وزارت امور خارجه ترکیه، همکاری مؤثر ایران و ترکیه نتیجه فوق‌العاده‌ای خواهد داشت هرچند نباید به روابط بین دو کشور تنها از منظر تجاری ببینیم. در این بین باید روی سرمایه‌گذاری مشترک متمرکز شویم.
گونای در خصوص سرمایه‌گذاری ترکیه در ایران نیز به این نکته اشاره کرد که اگر شرایط پیش‌بینی‌پذیری ایجاد شود، سرمایه‌گذاران ترکیه وارد بازار ایران می‌شوند که با خود اشتغال‌زایی به دنبال دارند و برای هر دو طرف منفعت خواهد داشت. متأسفانه سرمایه‌گذاران ترکیه در ایران با چالش‌هایی مواجه هستند و امیدواریم اتاق ایران به عنوان مهم‌ترین بازیگر در عرصه تجارت ایران، نقش سازنده‌ای ایفا کند.
حجابی کرلانگیچ، سفیر ترکیه در تهران هم نقش سفارت را تسهیل‌گر روابط بین دو کشور عنوان کرد و گفت: چشم‌انداز این سفارت‌خانه تقویت روابط تجاری به عنوان یکی از اولویت‌های تعریف شده است و امیدواریم در این حوزه موفق عمل کنیم.
یوسف نجفی، مشاور ارشد رئیس اتاق ایران هم به روابط تاریخی بین ایران و ترکیه اشاره و سطح مناسبات دو کشور را دیرینه و بسیار قوی توصیف کرد.
او با تأکید بر پایین بودن سطح مناسبات تجاری ایران و ترکیه گفت: رئیس‌جمهور ایران نسبت به تقویت مناسبات با ترکیه رویکرد مثبتی دارد. از طرفی می‌دانیم که برای سرمایه‌گذاری به امنیت و اقتصاد پایدار نیاز است و در سایه بسترسازی‌هایی که شکل گرفته این شرایط در دسترس است. انعقاد تفاهم‌نامه بین اتاق‌ها نیز می‌تواند در فراهم شدن زمینه سرمایه‌گذاری مفید باشد.
مرتضی میری، عضو هیات‌رئیسه اتاق مشترک ایران و ترکیه، ایجاد روابط با انجمن‌های این کشور را یکی از اولویت‌های اتاق مشترک عنوان کرد و گفت: معتقدم در حوزه شرکت‌های دانش‌بنیان و استارتاپ‌ها امکان همکاری مشترک بین دو کشور وجود دارد. از طرفی می‌توانیم با برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی برای افزایش سطح روابط خود استفاده کنیم.
این فعال اقتصادی اعمال تعرفه‌های تجاری را راهکاری برای توسعه و استمرار روابط دانست و اعمال آن‌ها را ضروری ارزیابی کرد.