در حالی که تهاجم تمام عیار روسیه به اوکراین همچنان ادامه دارد، این تنها جنگی نیست که روسیه در آن می‌جنگد. روسیه در حال جنگیدن در چند نبرد تا حدودی پنهان یا محدود در خاورمیانه، شمال آفریقا و صحرا نیز هست.
به گزارش روزیاتو، یکی از قابل توجه‌ترین آنها در کشور آفریقایی مالی است، جایی که روسیه از طریق گروه شبه نظامی واگنر در حال جنگ است. جنگ در مالی به نوع بسیار متفاوتی از نیروی هوایی نیاز دارد.
در مالی، هواپیما‌های تهاجمی سبک زمینی مناسب‌تر هستند تا جنگنده بمب‌افکن‌های بزرگی مانند Su-۳۴ که روسیه در اوکراین استفاده می‌کند.
به طور رسمی، واگنر یا واگنر پی ام سی (PMC Wagner) یک گروه نظامی خصوصی است که برای استخدام و قرارداد با مالی برای ارائه خدمات امنیتی در این کشور (و همچنین سایر کشور‌های جهان) در دسترس است. با این حال، گروه واگنر نیز به طور گسترده‌ای به عنوان یکی دیگر از گروه‌های شبه نظامی روسیه تحت کنترل کرملین است. از آنجایی که واگنر ارتش رسمی روسیه نیست (یا نبود)، روسیه این امکان را دارد که در صورت نیاز وابستگی آن به خود را نفی کند (مانند زمانی که ایالات متحده در نبرد خشام در سال ۲۰۱۸ در سوریه به گروهی از این نیرو‌ها حمله کرده و آنها را نابود کرد).
واگنر به صورت گسترده‌ای در جنگ اوکراین و به طور ویژه در سال ۲۰۲۳ در نبرد باخموت به کار گرفته شد. با این حال، فشار جنگ و اختلافات داخلی باعث شد که آنها برای مدت کوتاهی شورش کرده و در عملیاتی برق آسا به سمت مسکو به راه بیفتند (در طول شورش، آنها تا ۸ یا ۹ پرنده نظامی نیروی هوایی روسیه را سرنگون کردند). به زودی توافقی با آنها حاصل شد، اما رهبر آنها، یووگنی پریگوژین، دو ماه بعد در یک بمب گذاری/ سرنگونی هواپیما کشته شد.
بی بی سی گزارش داده که رئیس جمهور روسیه در آن زمان تصریح کرده که دولت به طور کامل از اعضای واگنر حمایت مالی می‌کند. پوتین اظهار داشت که دولت روسیه ۸۶.۲۶۲ میلیارد روبل (۱ میلیارد دلار) بین مه ۲۰۲۲ تا مه ۲۰۲۳ از بودجه وزارت دفاع و دولت این کشور به آنها کمک کرده است. پس از شورش واگنر، گزارش شد که این گروه به عنوان بخشی از گارد ملی روسیه ثبت شده است.
اگر واگنر به عنوان بخشی از نیرو‌های مسلح روسیه در نظر گرفته شود، تلفات پرنده‌های نظامی واگنر در مالی را می‌توان نوعی تلفات هواپیما‌های روسی در نظر گرفت. همچنین به نظر می‌رسد که اوکراین تصمیم گرفته است که نبرد به روسیه را به مالی برده و بیابان‌های این منطقه را به عرصه یک جنگ نیابتی عجیب اوکراین/روسیه تبدیل کند (اگرچه اوکراین این ادعا را رد می‌کند).
نبرد بزرگی در ژوئیه ۲۰۲۴ در صحرای آفریقا بین نیرو‌های واگنر و ارتش مالی از یک طرف و گروه‌های شورشی مختلف (از جمله قبایل طوارگ) با حمایت عوامل اوکراینی در گرفت. در طول نبرد، تعداد زیادی از نیرو‌های واگنر کشته شدند. نابودی یک هلیکوپتر تایید شد، در حالی که ممکن است هلیکوپتر دوم نیز منهدم شده باشد (اما این مورد تایید نشده است). ارتش مالی نیز اعلام کرده که یک هلیکوپتر را از دست داده است، اما مشخص نیست که آیا این همان هلیکوپتر در اختیار واگنر‌ها بوده است یا خیر.
گاهی اوقات مشخص نیست که آیا این پرنده‌ها در خدمت واگنر است یا نیروی هوایی مالی. حتی اگر در خدمت نیروی هوایی ارتش مالی باشند، باز هم ممکن است خلبانان و خدمه روسی داشته باشند.
روس‌ها به دنبال بازسازی نیروی هوایی مالی بوده اند تا این کشور بتواند عملیات ضد شورش را در صحرا انجام دهد. بسیاری از این هواپیما‌ها باید از روسیه ارسال شوند، به این معنی که هواپیما‌های جنگی کمتری در روسیه باقی خواهد ماند. به عنوان مثال، Su-۲۵ Frogfoot از تولید خارج شده است، بنابراین روسیه فقط تعداد محدودی از آنها را در اختیار دارد.
جدول زیر تلفات هواگرد‌های نظامی روسی در مالی را نشان می‌دهد اگر چه تعداد موارد تایید نشده بسیار بیشتر از این تعداد است.
در مارس ۲۰۲۳، Times Aerospace گزارش داد که مالی “… حداقل چهار جت آموزشی Aero L-۳۹ دریافت کرده است که می‌توانند در نقش حمله زمینی استفاده شوند، و همچنین یک هلیکوپتر ترابری Mi-۸T Hip و دو Mi-۸MT، دو هلیکوپتر تهاجمی Mi-۲۴ Hind، دو فروند جت تهاجم زمینی سوخو Su-۲۵ Frogfoot و یک ایرباس C-۲۹۵ ترابری تاکتیکی… به نظر می‌رسد اکثر هواپیما‌های جدید از انبار‌های روسیه آمده باشند…”
به نظر می‌رسد بیشتر این پرنده‌های نظامی اکنون در آسمان مالی ساقط یا دچار سانحه شده اند. مالی دو فروند Su-۲۵ از روسیه در سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ دریافت کرد، اما هر دو ظرف چند ماه پس از تحویل از دست رفتند.