مدیر گروه مطالعات خلع سلاح مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام از دستیابی ایران به موفقیت‌های فنی در زمینه غنی سازی و همچنین تاثیر گذار نبودن تحریم‌ها در ایجاد تغییر در رفتار ایران، به عنوان عناصری نام می‌برد که می‌تواند در شکل گیری شرایط جدید پرونده هسته‌ای ایران موثر باشند.
رحمان قهرمان‌پور در گفت‌گو با درباره شرایط طرفین درگیر در پرونده هسته‌ای ایران در آستانه مذاکرات ماه نوامبر گفت: «در عرصه روابط بین الملل هم با پدیده تغییر مواجه هستیم و هم تداوم. یعنی همیشه یک عنصر تغییر در پدیده‌ها مشاهده می‌شود و هم یک عنصر تداوم.»
وی افزود: «در پرونده هسته‌ای ایران، هر دو طرف خواهان آن هستند که ابتکار عمل را در دست داشته باشند و در برابر خواسته طرف مقابل مقاومت کنند. این همان عنصر تداوم در پرونده هسته‌ای است.»
این کارشناس مسایل بین الملل درباره عنصر تغییر اظهار کرد: «عنصری که در حال تغییر است شامل چند نکته مهم است. یکی از آنها این است که 1+5 به این نتیجه رسیده است که تحریم‌ها به آن سادگی که فکر می‌کرد باعث تغییر در رفتار ایران نشده است. بنابراین پرسشی که در این گروه مطرح شده این است که اگر تحریم‌ها جواب نداد چه تدبیری باید اندیشید؟»
وی اضافه کرد: «از طرف دیگر باید توجه داشت که فعلا گزینه نظامی حتی تصورش هم سخت است. پس با این اوصاف 1+5 به دنبال این است که یک راه حل جدید پیدا کند.»
قهرمان‌پور همچنین در توضیح عنصر تغییر در طرف ایرانی گفت: «پس از اینکه غربی‌ها یک سری تحریم‌هایی را علیه ایران اعمال کردند، در مقابل ما غنی سازی 20 درصد را شروع کردیم به نحوی که پیشرفت‌هایی در بعد فنی این عرصه صورت گرفت. بنابراین بحث در طرف ایرانی این است که ما نمی‌خواهیم این پیشرفت‌ها را از دست بدهیم.»
وی معتقد است، آنچه نسبت به طرف ایرانی پرونده تغییر کرده این است که جمهوری اسلامی ایران می‌خواهد از این موفقیت‌های فنی و از شرایط موجود به نفع خودش استفاده کند؛ بنابراین بر بیانیه تهران تکیه می‌کند. در واقع ایران تاکید دارد که طرفین به بیانیه تهران بازگشت کنند و از این نظر تغییری در حال شکل گیری است.»
این کارشناس مسایل خارجی با بیان اینکه 1+5 با تصویب قطعنامه 1929 اهمیت بیانیه تهران را تحت الشعاع قرار داد، گفت: «از نظر طرف غربی غنی سازی هنوز یک مساله است و ما علایمی نداریم که نشان دهد 1+5 قصد دارد از مساله غنی سازی در خاک ایران فراتر رود.»
قهرمان‌پور در پاسخ به این سوال که آیا ارائه گزارش مدیرکل آژانس به مجمع عمومی سازمان ملل تاثیری بر روی مذاکرات خواهد داشت یا خیر، گفت: «این گزارش تاثیر چندانی بر روند مذاکرات ندارد چون آقای آمانو نکته جدیدی نگفته است. اینکه در این گزارش آمده که ایران همکاری لازم را برای اثبات صلح آمیز بودن فعالیت‌های خود نداشته، نکته جدیدی نیست بلکه در گزارش پیشین او نیز چنین موضعی مطرح بود.»
وی با تاکید بر این که بعید است گزارش آمانو به سازمان ملل در شرایط موجود تاثیر زیادی بر مساله ایران و 1+5 داشته باشد، اظهار کرد: «در پرونده هسته‌ای ایران مشخص است که موضوع مناقشه بر سر چیست. با این وجود در آستانه مذاکرات غربی‌ها برای در دست گرفتن ابتکار عمل از ابزارهای مختلفی استفاده می‌کنند و اقداماتی انجام می‌دهند تا درروند مذارکرات دست برتر را داشته باشد.»
وی همچنین در پاسخ به سوال دیگری درباره تاثیرات احتمالی شکست دمکرات‌ها در انتخابات میان دوره‌ای آمریکا بر روند مذاکرات هسته‌ای بیان کرد: «الان زود است که بگوییم این مذاکرات تحت تاثیر انتخابات میان دوره‌ای قرار می‌گیرد. ضمن آنکه در مجلس سنا که در حوزه سیاست خارجی موثرتر است برتری شکننده با دمکرات‌ها است. بنابراین زود است که بگوییم مذاکرات متاثر از شکست دمکرات‌ها خواهد بود.»
وی با بیان اینکه جمهوری خواهان مواضع شان را تندتر کرده‌اند، افزود: «در عین حال نمی‌شود تاثیر این شکست را بر روند مذاکرات انکار کرد. با این وجود این تاثیر چندان زیاد نیست چون زمان زیادی از آن نگذشته است.»