یک تحلیلگر مسایل بین الملل با بیان اینکه شرایط جدیدی نسبت به پرونده هستهای ایران در حال شکل گیری است، گفت که گزارش اخیر آمانو باید در همین راستا ارزیابی شود.
یوکیو آمانو مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی روز دوشنبه با تسلیم گزارش سالانه آژانس به ۱۹۲ عضو مجمع عمومی سازمان ملل متحد خواستار همکاری کامل تهران با بازرسان این آژانس شد.
به گزارش خبرگزاریهای غربی، وی مدعی شده است: «ایران همکاری لازم را برای تایید صلح آمیز بودن کلیه فعالیت های اتمی خود مبذول نکرده است.»
اردشیر سنایی در گفتوگو با درباره شرایط فعلی پرونده هستهای ایران گفت: «با توجه به تغییر و تحولاتی که جدیدا در پرونده هستهای ایران به وقوع پیوسته است؛ مانند پیشنهاد مجددی که از سوی ایران مبنی بر بازگشت به مذاکرات با 1+5 صورت گرفت یا بحث درباره مبنا قرار دادن و احیای بیانیه تهران انجام شد، به نظر میرسد که یک تحولی در خصوص پرونده هستهای ایران در حال شکل گیری است.»
این استاد دانشگاه گزارش اخیر دبیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی را در راستای همین تحول ارزیابی کرد و گفت: «محتوای این گزارش همانند سایر گزارشاتی است که آمانو و پیش از او البرادعی تهیه میکرد.»
این تحلیلگر مسایل بین الملل در پاسخ به این سوال که این گزارش چه تاثیری بر مذاکرات ماه نوامبر میان ایران و 1+5 میتواند داشته باشد، گفت: «بعید نیست که این گزارش برای تحت الشعاع قرار دادن فضای مذاکره یا اعمال فشار در مذاکرات و یا ایجاد فضای جدید قبل از مذاکرات مورد استفاده قرار گیرد.»
وی افزود: «هر زمانی که بحث مذاکره چه از طرف ما و چه از طرف غربی مطرح شده، یک یا دو فاکتور در پیچیده تر کردن فضای مذاکره مشاهده شده است؛ از جمله این موارد میتوان به گزارشات و مصاحبه هایی اشاره کرد که توسط دبیرکلهای آژانس تنظیم و انجام میشود.»
سنایی با اشاره به این موضوع که طرف مقابل ما تمام این اشخاص و ارگانها و کشورها هستند، گفت: «در واقع همه آنها یک طرف ماجرا هستند و ایران طرف دیگر ماجرا. لذا همه مواضع و بیاینهها باید در کنار سایر قطعات برخورد با ایران ارزیابی شود.»
وی با بیان اینکه گزارشات آژانس درباره فعالیتهای هستهای ایران عموما به دو قسمت تقسیم میشود، افزود: «یک قسمت این گزارشات به ابعاد مثبت و قسمت دیگر به ابعاد منفی میپردازد. با این وجود از زمانی که آقای آمانو به سمت دبیر کلی آژانس انتخاب شد، ابعاد مثبت پرونده هستهای کمرنگ شده و مباحث منفی پررنگتر جلوه میکند.»
سنایی دلیل این موضوع را فشار ناشی از فضای نظام بین الملل دانست و عنوان کرد: «شرایط نظام بین الملل سبب شده است تا گزارشاتی که توسط دبیر کل آژانس تهیه میشود، مقداری با قبل متفاوت باشد.»
وی اضافه کرد: «در واقع فشار و شرایط روانی که در این فضا وجود دارد، موجب میشود که بار منفی گزارشها علیه جمهوری اسلامی ایران بیشتر شود. البته احتمال دارد که تفاوتها در ویژگیها شخصی دو دبیر کل فعلی و سابق موجب این مساله شود.»
این کارشناس مسایل خارجی با تاکیدی دوباره بر این نکته که لحن و مواضع عنوان شده در گزارشهایی آمانو تهیه میکند همیشه دارای نکات منفی بیشتری بوده است، اظهار کرد: «در این گزارش اخیر نیز مشاهده میکنیم که نکات منفی بیشتری ذکر شده است. چنانچه آمانو عنوان کرده که جمهوری اسلامی ایران مدارک کافی را برای اثبات صلح آمیز بودن پرونده هستهای ارائه نکرده است. در واقع میشود گفت که مواضع همان مواضع تکراری همیشه است فقط با این تفاوت که مقداری منفیتر است.»