سیاهچالهای که ۹۰۰ میلیون سال نوری از ما فاصله دارد، سیاهچالهای ابرسنگین است که عادت به پرخوری دارد. هر ۱۲۰۰ روز یا بیشتر، یک ستاره در حال گردش، بیش از حد به این سیاهچاله نزدیک میشود و سیاهچاله هم در هر رویداد، بخشی از آن را میبلعد.
این رویداد مکرر سیاهچاله با نام «AT ۲۰۱۸ fyk» دومین موردی است که مشاهده شده است. اریک کوفلین از دانشگاه سیراکیوز نیویورک این کشف را در تاریخ ۱۲ ژانویه در جلسه انجمن نجوم آمریکا در دانشگاه سیاتل ارائه داد.
اولین بار در سال ۲۰۱۸ اخترشناسان متوجه رفتار این سیاهچاله شدند که جرمی ۶ میلیارد برابر خورشید دارد. آنها این سیاهچاله را در وضعیتی مشاهده کردند که ناگهان درخشان شد و حدود ۶۰۰ روز روشن ماند. هر وقت که ستارهای بیش از حد به یک سیاهچاله نزدیک شود، این اتفاق میافتد. ستاره در میدان گرانشی قدرتمند سیاهچاله خرد میشود جریانی از مواد ستارهای داغ و درخشان ایجاد میشود که به دام سیاهچاله میافتد و دوباره این درخشندگی از بین میرود و آن ناحیه کمنور میشود.
آن زمان این رویداد ثبت شد و وقتی از بین رفت، اخترشناسان گمان کردند که کار به پایان رسیده است. اما سالها پس از آن که سیاهچاله وعده غذایی خود را هضم کرد، اتفاق عجیبی افتاد. کوفلین گفت: «حدود چهار سال بعد از شناسایی نخست، ما به عقب برگشتیم و دوباره به این جسم نگاه کردیم و متوجه شدیم که باز درخشان شده است. این واقعا رویدادی عجیب است و نظریهها قبلا آن را پیشبینی نکردهاند.»
درخشندگی دوم تقریبا مشابه اولی به نظر میرسید. این امر باعث شد که کوفلین و همکارانش این ایده را پیشنهاد بدهند که این فقط یک گاز دیگر از همان ستاره است و سیاهچاله همچنان در حال بلعیدن همان ستاره قبلی است.
بهنظر میرسد سیاهچاله بهجای خرد کردن کامل ستاره، هر بار که بیش از حد نزدیک میشود، تکههایی از آن را جدا میکند و باعث میشود که هسته ستاره به گردش در مدار دیگری ادامه دهد.
در هر بار عبور، سیاهچاله بین ۱ تا ۱۰ درصد از ستاره را میبلعد. کوفلین میگوید: «اگر ۱۰ درصد باشد، احتمال اینکه این چیز فقط برای دو یا سه رویارویی دیگر با سیاهچاله را داشته باشیم، بیشتر است. اما اگر یک درصد باشد... شاید چند دهه طول بکشد.»
در حال حاضر، «AT ۲۰۱۸ fyk» همچنان روشن است و اگر مدل پیشنهادی محققان درست باشد، باید در آگوست ۲۰۲۳ به سرعت تاریک شود و سپس در مارس ۲۰۲۵ دوباره روشن شود.
منبع: همشهری