فرارو- گروه ویژه اقدام مالی علیه پولشویی در آخرین نشست خود که هفته گذشته برگزار شد، اعلام کرد ترکیه، مالی و اردن را در فهرست «خاکستری» خود قرار داده است. ایران و کره شمالی نیز همچنان در فهرست سیاه گروه ویژه اقدام مالی باقی ماندند.
به گزارش فرارو، ترکیه به دلیل عدم موفقیت در جلوگیری از پولشویی و تامین مالی تروریسم در این لیست قرار گرفته که می‌تواند سرمایه‌گذاری خارجی را بیش از پیش از این کشور فراری دهد. این درحالی است که تلاش پاکستان نیز برای خروج از فهرست خاکستری به در بسته خورد و این گروه مهلت چهارماهه دیگری به دولت پاکستان برای عمل به تمهیدات گروه ویژه اقدام مالی داد.
بر اساس این گزارش، سه سال پیش کارگروه ویژه اقدام مالی به ایران مهلت داد تا اقدامات لازم در زمینه مبارزه با تامین مالی تروریسم و پولشویی را در دستور کار خود قرار دهد، پس از آن سوم اسفند ۱۳۹۷، fatf خرداد سال ۱۳۹۸ را به عنوان آخرین مهلت ایران برای تصمیم‌گیری نهایی تعیین کرد، فرصت‌هایی که پیش از سال ۱۳۹۸ نیز بار‌ها در برابر تصمیم‌گیران قرار داده شده بود تا ورود ایران به لیست اقدام متقابل یا همان لیست سیاه را تعلیق کند، این در حالی است که طی سالیان گذشته پیوستن به fatf همواره با مخالفت‌هایی در داخل کشور روبرو شده است.
در این رابطه کارشناسان اقتصادی معتقدند، هرچه تعاملات بین‌المللی، تجاری و مالی گسترش پیدا کند و قوی‌تر شود این موضوع به نفع اقتصاد کشور خواهد بود و این موضوع براساس فرمولی هم نیست که این قضیه را اثبات کند، اما تنها موضوعی که باقی می‌ماند موضوع مربوط به حاکمیتی کشور است.
یکی از موارد مهم در این قضیه این است که زمانی که یک سرمایه‌گذار وارد ایران می‌شود ممکن است به بهانه همین موضوع بخواهد در کشور دیگری سرمایه‌گذاری کند که عضو fatf باشد و از منابع مالی که جابه‌جا می‌شود مطلع شود. همچنین در خصوص بانک‌هایی که تمایل دارند در ایران شعبه‌ای داشته باشند و ما بتوانیم از وام‌های آن‌ها استفاده کنیم هم همین موضوع مصداق دارد.
این درحالی است که تحریم‌های کارگروه ویژه اقدام مالی علیه ایران شامل محدودیت در روابط مالی با شرکت‌های ایرانی، بررسی بیشتر تراکنش‌های مالی مرتبط با ایران، ارسال گزارش در خصوص انجام هرگونه مبادله مالی با ایران به این کارگروه و ممانعت از احداث شعبه جدید بانک‌های ایران در خارج و بالعکس می‌شود.
تبعات قرار گرفتن در لیست سیاه fatf برای ایران
مهدی پازوکی کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه عدم تصویب fatf توسط ایران، تبعات غیر قابل جبرانی را برای اقتصاد و معیشت مردم به بار آورده است، گفت: در حالیکه شرکای اقتصادی و سیاسی درجه یک ایران، یعنی چین و روسیه مقامات ایرانی را به قبول شرایط کارگروه ویژه اقدام مالی یا همان fatf ترغیب می‌کنند، هیچگونه اقدامی برای تعیین تکلیف این موضوع از سوی اعضای مجمع تشخیص مصلحت تظام انجام نشده است. این در حالی است که روسیه و چین خود از اعضای اصلی گروه ویژه اقدام مالی هستند، در صورتی که حتی اگر ایران به این کارگروه بپیوندد، به عنوان عضو همکار و نه اصلی پذیرفته می‌شود.
وی با تاکید بر اینکه اقتصاد ایران به شدت به سیاست خارجی گره خورده است، اظهار داشت: اقتصاد کشور در حال حاضر بسیار بسته اداره می‌شود، حتی اگر نوبلیست‌های اقتصادی نیز به ایران فراخوانده شوند با توجه به شرایط و وضعیت موجود، نمی‌توانند قدم از قدم بردارند و اوضاع اقتصادی را بهبود ببخشند، در حالیکه اصولاً باید سیاست در خدمت اقتصاد باشد، اما در کشورمان این موضوع برعکس است و همیشه سیاست اقتصاد را به گروگان گرفته است. این موضوع نیز برگرفته از عدم وجود بینش اقتصادی در بین مقامات مسئول است.
پازوکی افزود: در حالی که اگر ما شروط fatf را بپذیریم و برجام را نیز احیا کنیم، این موضوع به نفع ما و به ضرر اسرائیل و دشمنان و رقیبان منطقه‌ای ما خواهد بود، اما متاسفانه با اقداماتی که در این سال‌ها انجام شده، عملاً ما از لحاظ سیاسی و اقتصادی در انزوا قرار گرفته‌ایم و به دلیل همین عدم بینش اقتصادی مسئولان، وضعیت کشور به این روزی که می بینید، درآمده است.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: زمانی که ژاپن در جنگ جهانی دوم با بمب اتم، دو شهرش با خاک یکسان شد و تمام زیرساخت‌های این کشور از بین رفت، به دلیل منطق و درایت مسئولان ژاپنی، این کشور توانست مسیر پیشرفت را در پیش بگیرد و امروز به سومین اقتصاد برتر دنیا تبدیل شود، در حالی که از لحاظ وسعت، یک سوم ایران است، اما به دلیل عقلانیتی که در این کشور وجود دارد، شاهد هستیم که امروز ژاپن به یک ابرقدرت در جهان تبدیل شده است.
پازوکی ادامه داد: اگر ما نیز مسیر عقلانیت و تعامل با دنیا را در پیش بگیریم، قدر مسلم می‌توانیم مسیر توسعه و پیشرفت را نیز طی کنیم، اما متاسفانه به دلیل اینکه مسئولان می‌خواهند با دستور اقتصاد را به پیش ببرند، نتیجه عکس خواهد شد و وضعیتی که امروز بر معیشت و سفره مردم حاکم است، خروجی چنین تصمیماتی به حساب می‌آیند، زیرا که اقتصاد دستوری چیزی جز رانت و فساد تولید نمی‌کند.
وی با اشاره به اینکه عدم تصویب fatf ضربه بسیار سنگینی به کشور تحمیل کرده است، بیان داشت: چین به عنوان بزرگترین شریک تجاری ایران و تامین‌کننده اصلی مواد اولیه تولید برای کشورمان، بانک‌های این کشور اولا به سختی گشایش اسنادی برای تولیدکنندگان و تجار ایرانی باز می‌کند و ثانیا نرخ تبدیل یوآن به یورو را با هزینه ۲۰ درصد بالاتر برای تجار ایرانی انجام می‌دهند، که تمامی این مسائل به خاطر این است که ایران در لیست سیاه fatf قرار دارد، همین موضوع واردات و تولید کالا و خدمات برای تولیدکنندکان و تجار ایرانی حداقل ۲۰ درصد گران‌تر از حالت عادی تمام می‌شود.
پازوکی خاطر نشان کرد: تمامی این افزایش هزینه‌ها در انتها از جیب مردم پرداخت می‌شود و ضرر اصلی متوجه مردم است، زیرا با افزایش هزینه‌های اینچنینی، سفره مردم روز به روز کوچک‌تر می‌شود، این در حالیست که هر زمانی که ما از مذاکره گریزان باشیم و بخواهیم با خصومت با دنیا رفتار کنیم، همیشه بازنده بوده‌ایم و ضرر اصلی را در این بین مردم کرده‌اند، اما در طول ۱۰۰ سال اخیر هر زمان که با مذاکره مشکلات خود با دنیال را حل و فصل کرده‌ایم، برنده بودیم و منافع مردم نیز به خوبی تامین شده است.