فیزیوتراپی در سندروم گیرافتادگی فمور و استابولار شامل بهبود دامنه حرکتی و قدرت عضلات هیپ، کاهش درد و بهبود تحرک عملکردی عمومی بدن می باشد. اگر شما از این سندروم رنج می برید مراجعه به فیزیوتراپی از طریق دریافت برنامه توانبخشی مناسب می تواند به شما در جهت بازیابی فعالیت های طبیعی تان کمک کند.
چندین عامل وجود دارند که باعث ایجاد درد در هیپ می شوند. اگر شما نیز از درد هیپ رنج می برید می توانید از فیزیوتراپی برای ارزیابی، تشخیص علل درد و شروع درمان مناسب بهره مند شوید.
معمولا مراجعه به پزشک مربوطه جهت تشخیص علت ایجاد درد هیپ مفید است و پزشک معمولا زمانیکه با انجام تست های تشخیصی بخصوص به سندروم گیرافتادگی فمورواستابولار می رسد شما را به فیزیوتراپی ارجاع خواهد داد.
سندروم گیرافتادگی فمور و استابولار یا FAI چیست؟
این سندروم زمانیکه بخشی از مفصل هیپ در حین حرکت در مسیری خاص گیر کند اتفاق میفتد. مفصل هیپ مفصلی گوی و کاسه ای است و گاهی اوقات بخش گوی مانند آن که سر استخوان فمور می باشد در قسمت کاسه ای که استابولوم نام دارد گیر می کند. این گیر افتادگی می تواند موجب درد و محدودیت حرکتی شده و توانایی فرد را در انجام فعالیت های روزانه و ورزشی کاهش دهد.
علائم سندروم گیرافتادگی فمورواستابولار یا FAI
ممکن است هنگام مراجعه به پزشک برای تشخیص قطعی عکس برداری رادیوگرافی و یا ام آر آی برای شما تجویز شود. در این عکس برداری ها شکل مفصل هیپ نشان داده شده و به تشخیص اینکه آیا FAI علت ایجاد درد است کمک می کند. ممکن است در برخی افراد بدون اینکه دارای درد یا علائم خاصی باشند در عکس برداری ها نشانه های FAI یافت شود که در این شرایط احتیاطات باید در نظر گرفته شوند.
انواع گیرافتادگی هیپ در سندروم FAI
دو نوع گیرافتادگی فمورواستابولار در هیپ داریم
همچنین ممکن است ترکیبی از هردوی اینها در افراد اتفاق بیفتد.
گیرافتادگی کم بدنبال شکل غیرطبیعی سر استخوان فمور یعنی بخش گوی مانند مفصل هیپ ایجاد شود که در این سندورم در حرکات خاص فشار برروی قسمت بالایی استخوان فمور وارد می شود.
گیرافتادگی پینسر بدنبال شکل غیر طبیعی قسمت کاسه ای شکل مفصل یا همان استابولوم ایجاد میشود.
با مراجعه به پزشک و با توجه به تشخیص دقیق نوع گیرافتادگی بهترین درمان برای درمان درد هیپ ارائه می شود.لازم به ذکر است که در هر دو نوع گیرافتادگی به لابروم هیپ که بافتی است در اطراف قسمت کاسه ای هیپ آسیب وارد شده و همچنین این سندورم از ریسک فاکتورهای استئوآرتریت زودهنگام مفصل هیپ نیز به شمار می آید.
ارزیابی فیزیوتراپی برای FAI شامل:
در زمان مراجعه به فیزیوتراپی سوالاتی نظیر اینکه چه چیزی به کاهش دردتان کمک کرده و یا موجب افزایش آن میشود، درد هیپ ناشی از این گیرافتادگی چگونه تحرک عملکردی عمومی و فعالیت هایتان را محدود میکند و آیا تاکنون اقداماتی در جهت تشخیص و درمان این بیماری انجام داده اید یا خیر از شما پرسیده میشود.
پس از ارزیابی جامع تراپیست با توجه به شرایط شما بهترین برنامه درمانی را ارائه خواهد داد.
درمان فیزیوتراپی برای FAI
اهداف فیزیوتراپی برای FAI شامل بهبود دامنه حرکتی و قدرت هیپ، ستون فقرات و اندام های تحتانی و نیز کاهش درد می باشد.
درمان های فیزیوتراپی برای این عارضه شامل بخش های مختلفی می باشد.
علاوه بر تمریناتی که در حین حضور در کلینیک انجام می شود تراپیست برنامه درمانی مستقلی جهت انجام در منزل نیز به شما خواهد داد.
روش های فیزیوتراپی برای سندروم گیرافتادگی فمور و استابولار
فیزیوتراپیست میتواند از مدالیته های مختلفی جهت درمان درد و بهبود عملکرد عضلانی استفاده کند که میتواند شامل:
معمولا این بخش از درمان نیازی به مشارکت فعالانه شما نخواهد داشت. مشارکت فعالانه شما در هنگام انجام تمرینات و حرکات همیشه بهترین درمان برای FAI می باشد.
درمان عصبی عضلانی
یکی دیگر از درمان های موثر در FAI هیپ درمان های عصبی عضلانی می باشد. در این درمان یکسری از حرکات و تمرینات جهت بازگرداندن ستون فقرات، هیپ و زانوها در راستای صحیح می باشد.
تراپیست به شما تمرینات مختلف با سرعت های متفاوت و با تمرکز بر روی قسمت خاصی از بدن در حین حرکت خواهد داد. همچنین تمرینات میتوانند شامل آموزش پریدن و فرود آمدن صحیح و تمرینات تعادلی و حس عمقی باشند. هدف اصلی این تمرینات حفظ هیپ ها و اندام های تحتانی در بهترین پوزیشن ممکن برای حفظ حداکثر تحرک در حین حداقل فشار و کشیدگی است.
توانبخشی چه مدت زمان میبرد؟
بدن افراد با یکدیگر متفاوت بوده و پاسخ هر فرد به برنامه های توانبخشی و فیزیوتراپی نیز متفاوت است. بطور کل، شما باید به تغییرات مثبت در درد هیپ، دامنه حرکتی و قدرت عضلات بعد از 2 تا 3 هفته فیزیوتراپی پی ببرید. زمان درمان کامل شما ممکن است تا 6 هفته زمان برده و تنها به انجام تمرینات و فیزیوتراپی در منزل با تشخیص فیزیوتراپیست خاتمه یابد.
اگر شما همچنان درد و محدودیت حرکتی را بعد از اتمام یک دوره کامل فیزیوتراپی داشته باشید باید با مراجعه به پزشک خود درباره راههای دیگر درمان صحبت کنید. برخی از بیماران دارای سندروم گیرافتادگی ممکن است به جراحی برای برطرف کردن مشکل و ترمیم آسیب های وارده بر لابروم نیاز داشته باشند. اگر شما نیاز به جراحی داشته باشید میتوانید از فیزیوتراپی بعد از عمل برای بهبود کامل بهره مند شوید.
سخن آخر
درد هیپ ناشی از گیرافتادگی فمورواستابولار میتواند توانائی شما را در انجام فعالیت های روزانه و ورزشی محدود کند ولی این به معنای این نیست که شما در این وضعیت گیر افتادید. شما میتوانید با مراجعه به پزشک و فیزیوتراپی تحرک و قدرت هیپ خود را بازیافته تا بتوانید به سبک طبیعی زندگیتان بازگردید.
ترجمه و تالیف توسط فیزیوتراپیست خانم نرگس یعقوبی (کارشناس فیزیوتراپی سایت هوم ویزیت)
منبع:
Pun S, Kumar D, Lane NE. Femoroacetabular impingement. Arthritis Rheumatol. 2015;67(1):17–27. doi:10.1002/art.38887
Cleveland Clinic. Femoroacetabular impingement. Updated July 2, 2019
Volpon JB. Femoroacetabular impingement. Rev Bras Ortop. 2016;51(6):621–629. doi:10.1016/j.rboe.2016.10.006
Bennell KL, O'Donnell JM, Takla A, et al. Efficacy of a physiotherapy rehabilitation program for individuals undergoing arthroscopic management of femoroacetabular impingement - the FAIR trial: a randomised controlled trial protocol. BMC Musculoskelet Disord. 2014;15:58. doi:10.1186/1471-2474-15-58