اعلام رسمی شیوع بیماری کرونا در آخرین ماه سال به‌ویژه برای صاحبان کسبوکارها که به رونق بازار شب عید چشم امید داشتند، تمام معادلات اقتصادی را بر هم زد. بازار موبایل نیز از این قاعده مستثنی نبود. آن هم در شرایطی که شهروندان به منظور حفظ سلامتی ترجیح دادند در قرنطینه باشند و صرفا برای خرید اقلام ضروری از خانه بیرون بیایند. به هر حال، اکنون که نزدیک به دو ماه از اعلام این خبر میگذرد، شرایط تغییر نکرده و حتی به واسطه اطلاعیه‌ای که ستاد مقابله با کرونا منتشر کرده برخی مشاغل و کسبوکارهای غیرضروری از جمله حوزه موبایل که شامل واردکنندگان، خرده‌فروشان و شرکت‌های خدمات پس از فروش می‌شوند، در استان تهران تا تاریخ ۳۰فروردین تعطیل هستند.
به گزارش دنیای اقتصاد، زمین‌گیر شدن صنعت موبایل در این روز‌های کرونایی از همان ابتدا زمانی که بزرگ‌ترین تولیدکننده موبایل در جهان یعنی چین گرفتار این بیماری شد، کلید خورد؛ زیرا همزمان با اعلام رسمی خبر شیوع بیماری در این کشور آسیایی، بارگیری موبایل در بنادر چین متوقف شد و از طرفی شرکت‌های تولیدکننده موبایل که عمدتا در مجاورت شهر ووهان قرار داشتند، تعطیل شدند. البته توقف چرخ صنعت موبایل تنها به اینجا ختم نشد، چراکه بزرگ‌ترین رویداد بین‌المللی این صنعت که در بارسلونا برگزار میشد، تعطیل شد و از طرفی رونمایی گوشی‌های شرکت‌های جدید آنلاین برگزار شده و رونق سابق را نداشت. برخی شرکت‌ها مراسم معرفی محصولات جدید خود را به تعویق انداختند.
به هر حال همه این عوامل دست به دست هم داد تا سال ۲۰۲۰، بدترین سال فروش جهانی موبایل در یک دهه گذشته باشد. به‌طوری‌که کارشناسان و تحلیلگران فعال در موسسه تحقیقاتی CCS Insight بر این باورند در سال جاری، ۲۵۰ میلیون دستگاه گوشی هوشمند نسبت به سال قبل، کمتر به فروش خواهد رسید. در واقع، آثار و تبعات منفی ناشی از شیوع گسترده ویروس خطرناک و مرگبار کرونا بر بازار‌های جهانی موبایل از سه ماه دوم سال ۲۰۲۰ ظاهر و پدیدار می‌شود و این منجر به ثبت یک سقوط ۲۹ درصدی در میزان عرضه و فروش خواهد شد.
در این میان، بازار موبایل ایران نیز از رکودی که در جهان رقم خورده در امان نبوده است؛ به‌طوری‌که براساس اطلاعات منتشرشده از سوی انجمن واردکنندگان موبایل، بازار این محصول دیجیتالی با رکودی ۶۰ درصدی در اسفندماه ۱۳۹۸ نسبت به بهمن ماه مواجه شد. به گفته حسین غروی رام، رئیس هیات‌مدیره انجمن موبایل، درحال‌حاضر شرکت‌های واردکننده به‌دلیل عدم امکال ارسال کالا از مبدا دبی، عراق و دیگر کشور‌ها قادر به تامین کالای مورد نیاز کشور نیستند.
از سویی فروشندگان مراکز عرضه موبایل با دستور ستاد ملی مبارزه با کرونا چند هفته است که فروشگاه‌هایشان را تعطیل کرده‌اند. رکود ۳۰۰ درصدی درحوزه موبایل نسبت به مدت مشابه در سال ۱۳۹۷ باعث شده بسیاری از فعالان این صنعت نتوانند به تعهدات مالی‌شان عمل کنند. از طرف دیگر عرضه موبایل توسط شرکت‌های واردکننده از ۲۰ اسفند ۱۳۹۸ تا به این لحظه به صفر رسیده است و عملا شرکت‌ها در این بازه زمانی هیچ کالایی عرضه نکرده‌اند.
این درحالی است که آخرین آمار منتشرشده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) نشان می‌دهد تعداد گوشی همراه وارداتی ثبت شده در سامانه همتا در ۱۱ ماه نخست سال گذشته نزدیک به چهار برابر شده است؛ اما براساس صحبت‌های اخیر رئیس هیات‌مدیره انجمن واردکنندگان موبایل، تبلت و لوازم جانبی واردات موبایل از یک ماه پیش متوقف شده است.
براساس این آمار، تا پایان بهمن پارسال بیش از ۹ میلیون و ۷۹۹ هزار گوشی همراه وارداتی در سامانه همتا ثبت شده که نسبت به حدود ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار گوشی همراه وارداتی ثبت شده در این سامانه در مدت مشابه سال گذشته ۳/ ۲۹۰ درصد افزایش داشته است. همچنین در این مدت بیش از ۳ میلیون و ۷۶۸ هزار گوشی همراه مسافری در سامانه همتا ثبت شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۵/ ۳۶درصد افزایش داشته است.
بازار موبایل ایران قبل از اعلام رسمی شیوع بیماری کرونا در کشور، با چالش‌های این بیماری دست به گریبان بود. به گفته محسن بهنامی، فعال بازار موبایل، در گفتوگو با «دنیای اقتصاد» بیش از ۹۰ درصد گوشی‌های بازار کشور تولید چین است و این درحالی بود که بارگیری موبایل در چین از اواسط دی ماه متوقف شده بود. وی افزود: درحال‌حاضر، بنابر اطلاعیه منتشرشده از سوی ستاد مقابله با کرونا مراکز اصلی فروش موبایل تعطیل شدند. تنها تعداد معدودی شرکت خدمات گارانتی و خدمات پس از فروش ارائه میدهند.
به گفته این فعال بازار موبایل، یکی از عوامل تاثیرگذار بر بازار موبایل در این مدت افزایش قیمت دلار بوده که منجر به افزایش قیمت موبایل شده است.
در واقع، این افزایش قیمت از اواخر بهمن آغاز شده و در شرایطی که بازار تعطیل بوده نیز شاهد افزایش قیمت هستیم؛ به‌طوری‌که برخی گوشیها تا دو میلیون تومان گران شدند. به‌طور متوسط قیمتها در این مدت سال ۹۹ نسبت به ماههای پایانی سال گذشته ۱۵ درصد افزایش پیدا کرده‌اند. وی افزود: درحال‌حاضر قیمت پرومکس ۲۵۶ اپل حدود ۲۸ میلیون تومان، سامسونگ Note ۱۰ حدود ۱۴ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان، گلکسی S. ۱۰ X. سامسونگ ۱۲ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان است. البته این افزایش قیمت فقط به گوشی‌های آخرین مدل خلاصه نمی‌شود، بلکه یک نمونه گوشی قدیمی که قبل از عید یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان بوده درحال‌حاضر دو میلیون و ۴۰۰ هزار تومان است. این درحالی بوده که با توجه به شرایط فعلی انتظار میرود افزایش قیمت موبایل با وجود کاهش تقاضا تا پایان اردیبهشت ادامه داشته باشد.