فرارو- شیوع ویروس کرونا در کشورمان از جهات بسیار زیادی مشکلات فراوانی را به بار آورده، در این بین بازنشستگان به عنوان قشری که در معرض بیشترین خطر ابتلا قرار دارند، این روز‌ها وضعیت خاصی را تجربه می‌کنند، از سوی دیگر در چنین شرایطی که صندوق‌های بازنشستگی کشوری به عنوان نهاد‌های حمایتی این قشر که باید کمک حال آنان باشند، امروز از وضعیت خوبی برخوردار نیستند.
به گزارش فرارو، مرکز پژوهش‌های مجلس در دو گزارش مجزا «به بار مالی ناشی از فوتی‌های ناشی از بیماری کرونا بر صندوق‌های بازنشستگی» و «بار مالی ناشی از بیکاریهای ناشی از بیماری کرونا بر صندوق‌های بازنشستگی» پرداخته است.
گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس سه سناریوی پیش‌رو در مواجهه با ویروس کرونا را که در تعداد فوتی‌ها و بیکاریهای ناشی از بیماری کرونا با هم متناظر فرض کرده، مورد ارزیابی قرار داده است که براساس آن صندوق‌های بازنشستگی «در سناریوی نخست یعنی هزار فوتی و ۱۰۰ هزاربیکار حداقل متوجه ۷۱۸میلیارد تومان بار مالی خواهد داشت که ۶۰۸میلیارد تومان از این بار در‌سال ۱۳۹۹ رقم خواهد خورد».
«در سناریوی دوم یعنی ٢ هزارفوتی و ۱۵۰ هزار بیکار ۱۱۸۰میلیارد تومان بار مالی بر صندوق‌های بازنشستگی تحمیل خواهد شد که ۹۲۶میلیارد آن در‌سال ۱۳۹۹ رقم خواهد خورد».
گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس تصریح می‌کند: «در سناریوی سوم به‌عنوان سناریوی بدبینانه با ٤ هزارفوتی و ۲۰۰ هزار بیکار بار مالی صندوق‌ها حداقل ۱۸۵۵ میلیارد تومان خواهد شد که ۱۲۷۷ میلیارد تومان آن در‌سال ۱۳۹۹ رقم خواهد خورد.»
این گزارش در بخش نتیجه‌گیری خاطرنشان می‌کند: «در سه سناریو، صندوق‌های بازنشستگی متوجه ۷۱۸ تا ۱۸۵۵میلیارد تومان بار مالی خواهند شد که بین ۶۰۸ تا ۱۲۷۷میلیارد تومان آن در‌سال ۱۳۹۹ اتفاق خواهد افتاد.»
کرونا هزینه اقتصادی بسیار زیادی وارد کرده استمحمدقلی یوسفی استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی در
گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه شیوع ویروس کرونا و گسترش آن از نظر اقتصادی هزینه هنگفتی بر کشور تحمیل کرده است، گفت: در این بین صندوق‌های بازنشستگی به عنوان نهاد‌هایی که قبل از این ماجرا نیز با حال و روز خوبی روبرو نبودند، تحت تاثیر کرونا با فشار بسیار زیادی روبرو خواهند شد، این در حالیست که قبل از آن نیز این صندوق‌ها با خطر ورشکستگی روبرو بودند و با توجه به منابعی که دولت به آن‌ها تزریق کرده در هر سال این صندوق‌ها توانسته‌اند به حیات خود همچنان ادامه دهند.
وی افزود: علیرغم اینکه صندوق‌های بازنشستگی دارای زیر مجموعه‌های اقتصادی زیادی هستند و منطقا آن‌ها باید در راستای سوددهی گام بردارند، اما با توجه به سوء مدیریتی که همواره بر آن‌ها حاکم بوده، صندوق‌ها همیشه با حمایت‌های دولتی بوده که توانسته‌اند سر پا بمانند، از سویی آن‌ها ماهیت خصوصی دارند و باید توسط مردم اداره شوند چرا که منابع آن بازنشستگان تامین می‌کنند، اما به دلیل مشکلاتی که اقتصاد ایران با آن روبرو است، این صندوق‌ها نیز با مشکلات و موانع بسیار زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند.
یوسفی با اشاره به اینکه دولت بیش از حد در همه شئون اقتصادی دخالت می‌کند، اظهارداشت: همین مسئله باعث شده که دولت بیش از حد بزرگ شده و خرج و دخلش با هم نخواند، در چنین وضعیتی موضوع کسری بودجه مطرح می‌شود و دولت برای جبران آن از بانک‌ها و صندوق‌های بازنشستگی به عنوان قلک استفاده می‌کند و همین عامل باعث می‌شود که صندوق‌ها نیز با وضعیت بسیار بدی روبرو شوند.
این کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به اینکه اگر دارایی‌ها و زیر مجموعه‌های صندوق‌های بازنشستگی کشور در بخش‌های مولد اقتصادی حضور داشته باشند، می‌توانند برای صندوق بسیار مثمرثمر واقع شوند، بیان داشت: اما متاسفانه این قضیه به هیچ عنوان اجرایی نشده و به دلیل دخالت‌های دولت و همچنین سوء مدیریت‌هایی که بر صندوق حاکم بوده، عملا این شرایط آن‌ها را با وضعیت بسیار سختی روبرو کرده است، نازل شدن بلایایی نظیر ویروس کرونا نیز وضعیت صندوق‌های بازنشستگی را پیچیده‌تر می‌کند.
وی با تاکید بر اینکه اگر در مبارزه با کرونا در همان ابتدا جدیت بیشتری وجود داشت، امروز این همه مشکل به وجود نمی‌آمد، اضافه کرد: بحث‌های زیادی پیرامون قرنطینه کردن شهر‌ها به میان آمد، اما به هر ترتیب این قضیه انجام نشد که عدم اجرای آن خسارات زیادی را داشته و موجب شده تا به مجموعه‌های اقتصادی از جمله صندوق‌های بازنشستگی فشار زیادی وارد شود و آن‌ها متحمل زیان بیشتری شوند.
برای بهبود وضعیت صندوق‌ها، دولت باید انظباط مالی داشته باشد
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه مهم‌ترین مسئله در رابطه با بهبود عملکرد صندوق‌های بازنشستگی کشوری این است که دولت انظباط مالی را رعایت کند، ادامه داد: با توجه به اینکه در طی سال‌های اخیر دولت با کسری بودجه زیادی روبرو بوده، برای حل این کار اقدامی را ترتیب نداده، این در حالیست که دولت می‌بایست هزینه‌های خود را کاهش دهد، اما در مقابل شاهد آن هستیم که هر ساله نه تنها کاهشی در کار نیست، بلکه بر حجم دولت افزوده شده و به تبع آن نیز هزنیه‌ها بیشتر می‌شود.
یوسفی با بیان اینکه در حال حاضر بازنشستگان یکی از مهم‌ترین اقشاری هستند که از شیوع ویروس کرونا فشار بسیار زیادی را متحمل می‌شوند، گفت: در این بازه با توجه به اینکه صندوق بازنشستگی کشوری باید کمک حال آن‌ها باشد و با اختصاص بسته‌های معیشتی بازنشستگان را یاری کند، مشاهده می‌کنیم که اوضاع این بنگاه‌ها به هیچ عنوان خوب نیست و به دلیل مدیریت غلطی که بر آن‌ها حاکم بوده، نتوانسته‌اند به وظایف خود به درستی عمل کنند.
این اقتصاددان با تاکید بر اینکه اقتصاد آزاد تنها راه‌حل برای بهبود وضعیت کلی اقتصاد کلان است، افزود: تا زمانیکه بستر لازم برای فعالیت بخش خصوصی فراهم نیست و دولت به طور همه جانبه در تمامی ارکان اقتصادی حضور دارد و دخالت می‌کند نمی‌توان انتظار داشت که اقتصاد کشور سروسامانی بگیرد، از سوی دیگر با توجه به کاهش قیمت نفت و مشکلاتی بودجه‌ای، سال بعد کسری بودجه دولت بیشتر خواهد شد و این امر مشکلات اقتصادی را نیز افزایش خواهد داد، بنابراین در چنین وضعیتی دولت باید انظباط مالی شدیدی داشته باشد، تا بتواند به سلامت از این وضعیت خارج شود، در غیر این صورت قدر مسلم مشکلات بیشتر خواهد شد.