فرارو- سرماخوردگی یک بیماری عفونی و ویروسی است که تاثیر بالایی بر روی دستگاه تنفس می‌گذارد. این بیماری یک عارضه عفونی رایج می‌باشد که عمدتا توسط کروناویروس یا رینوویروس‌ها ایجاد می‌شود.
به گزارش فرارو، بیش از ۲۰۰ ویروس می‌تواند عامل سرماخوردگی باشد که بدن انسان قادر به مقاومت در برابر همه‌ی آن‌ها نیست. بر اساس آماری از مرکز درمان و پیشگیری بیماری‌ها، بزرگسالان در سال ۲-۳ بار دچار این بیماری می‌شوند، اما کودکان در طی یک سال بیش از ۱۲ بار سرما می‌خورند. سرماخوردگی بیماری مسری است که می‌تواند بوسیله‌ی سرفه یا عطسه و لمس کردن سطوح عفونی از فردی به فردی دیگر منتقل شود.
چند حقیقت کوتاه از سرماخوردگی که بهتر است بدانید:
• علائم رایج سرماخوردگی شامل خشکی گلو، عطسه و مسدود شدن راه بینی می‌شود.
• حدود یک چهارم از افراد هنگام مبتلا شدن به سرماخوردگی علائمی ندارند.
• بیش از نیمی از سرماخوردگی‌های رایج به دلیل رینوویروس‌ها روی می‌دهد.
• عوارض ناشی از سرماخوردگی‌های متداول شامل برونشیت و ذات الریه می‌باشد.
• افرادی که بیماری‌های ریوی مثل آسم دارند بیشتر از سایر افراد در معرض سرماخوردگی قرار دارند.
علائم سرماخوردگی
علائم رایج سرماخوردگی بستگی به پاسخ بدن نسبت به ویروس‌ها دارد. این ویروس‌ها باعث آزاد شدن مواد شیمیایی و نشت رگ‌های خونی می‌شوند. نشانه‌های سرماخوردگی شامل خشکی گلو، گلو درد، سرفه، تب، عطسه، صدای گرفته، سردرد و گرفتگی بینی می‌باشد.
علائم نادری نیز ممکن است هنگام سرماخوردگی بروز پیدا کنند که شامل درد عضلات، تب و لرز، قرمز شدن چشمها، ضعف و کاهش اشتها می‌باشد. بعضی از افراد هنگام ابتلا به سرماخوردگی هیچ علائمی را متحمل نمی‌شوند، شاید به این دلیل است که سیستم ایمنی آن‌ها واکنش خاصی را نسبت به ویروس‌ها نشان می‌دهد.
گاهی اوقات در حین این عفونت ویروسی، باکتری‌ها می‌توانند گوش یا سینوس‌ها را آلوده کنند که به عفونت ثانویه‌ی باکتریایی معروف است و با آنتی بیوتیک‌ها قابل درمان می‌باشد.
تفاوت آنفولانزا و سرماخوردگی چیست؟
آنفولانزا و سرماخوردگی هر دو بوسیله‌ی ویروس‌ها ایجاد می‌شوند و علائم بسیار مشابهی دارند؛ بنابراین تشخیص اینکه فرد بیمار دچار سرماخوردگی یا آنفولانزا است اهمیت زیادی دارد.
در ادامه‌ی این مقاله تفاوت این دو بیماری، عوارض و روش‌های پیشگیری را بررسی خواهیم کرد:
سرماخوردگی و آنفولانزا جز بیماری‌های رایج در انسان‌ها هستند، بر اساس آماری هر ساله ۵-۲۰٪ از جمعیت آمریکا علائم آنفولانزا را نشان می‌دهند. تفاوت اصلی بین سرماخوردگی و آنفولانزا در این است که علائم آنفولانزا بسیار شدیدتر از سرماخوردگی بروز پیدا می‌کند. هرسال بیش از ۲۰۰ هزار نفر به دلیل عوارض ناشی از آنفولانزا در بیمارستان‌ها بستری می‌شوند، همچنین آنفولانزا مسئول بیش از ۲۰ هزار مرگ در سال می‌باشد.
تفاوت عمده‌ی سرماخوردگی و آنفولانزا در این است که آنفولانزا بیشتر شامل تب می‌باشد. تب ناشی از آنفولانزا می‌تواند بالای ۳۷ درجه سانتیگراد و ۳ تا ۵ روز دوام داشته باشد. همچنین ناتوانی ناشی از آنفولانزا ممکن است هفته‌ها ادامه دار باشد در حالی که علائم سرماخوردگی خفیف است و حدود یک هفته پایدار است. با این وجود، آبریزش بینی در سرماخوردگی بیشتر شدت می‌یابد. تفاوت دیگر این دو بیماری، استفراغ است، که معمولا در سرماخوردگی شخص دچار استفراغ نمی‌شود، در حالی که در آنفولانزا، شخص بیمار به شدت حالت تهوع دارد.
اگرچه تفاوت‌های ذکر شده به طور کلی صحیح هستند، اما بدون معاینه و انجام آزمایش‌های ویژه، نمی‌توان با اطمینان تشخیص داد.
فاکتور‌های خطر در سرماخوردگی
برخی از افراد بیش از سایرین مستعد ابتلا به سرماخوردگی هستند از جمله:
• کودکان زیر ۶ سال
• سالمندان
• افرادی که سیستم ایمنی بسیار ضعیفی دارند
• افراد سیگاری
همچنین افراد در پاییز و زمستان بیشتر دچار این بیماری می‌شوند.
عوارض سرماخوردگی
۱) برونشیت حاد
این حالت زمانی رخ می‌دهد که برونش‌ها در ریه در اثر عفونت باکتریایی یا ویروسی ملتهب شوند. در صورت وجود عفونت باکتریایی، می‌توان از آنتی بیوتیک برای درمان این بیماری استفاده کرد، اما اگر عفونت ویروسی باشد مصرف آنتی بیوتیک تاثیری ندارد.
۲) ذات الریه
ذات‌الریه شرایط دیگری است که ریه‌ها ملتهب می‌شوند، اما این بار به دلیل پر شدن کیسه‌ها با مایعات است. ذات الریه می‌تواند به دلیل ویروس‌ها یا باکتری‌ها ایجاد شود، اگر ذات الریه به عنوان یکی از عوارض سرماخوردگی رخ دهد، به احتمال زیاد از طریق باکتری‌ها ایجاد شده که در این صورت آنتی بیوتیک تجویز می‌شود. علائم ذات الریه شامل درد قفسه سینه، سرفه، تب و مشکلات تنفسی است.
۳) سینوزیت حاد باکتریایی
این بیماری زمانی اتفاق می‌افتد که باکتری‌ها، سینوس‌ها را آلوده کنند، آنتی بیوتیک‌ها برای درمان مورد نیاز هستند تا از عفونت‌های بیشتر جلوگیری کنند. در موارد نادر می‌تواند منجر به مننژیت باکتریایی شود که علائمی مانند سردرد، درد سینوس‌ها و افزایش ترشحات بینی دارد.
جلوگیری از ایجاد سرماخوردگی
از آنجا که ویروس‌های زیادی می‌توانند باعث ایجاد سرماخوردگی شوند، تهیه‌ی واکسن دشوار می‌شود. با این وجود، انجام این اقدامات حیاتی ضروری می‌باشد، زیرا به پیشیگری سرماخوردگی کمک شایانی می‌کنند.
• تماس نداشتن با کسی که مبتلا به سرماخوردگی عفونی است.
• خوردن میوه‌ها و سبزیجاتی که سرشار از ویتامین هستند تا سیستم ایمنی بدن مقاوم بماند.
• هنگام عطسه یا سرفه حتما از دستمال استفاده کرده و سپس دستمال را دور انداخته و دستان خود را با آب و صابون به خوبی بشویید.
• اگر دستمال در دسترس ندارید، درون قسمت داخلی آرنج سرفه کنید.
• به طور منظم دستانتان را بشویید، زیرا ویروس‌ها می‌توانند با لمس از فردی به فردی دیگر منتقل شود. در حقیقت، میکروب‌ها بیشتر از طریق دست دادن یا روبوسی کردن انتقال می‌یابند.
• همیشه خانه‌ی خود، به ویژه مکان‌هایی مثل آشپزخانه و حمام را تمیز نگه دارید.
• از لمس صورتتان به خصوص بینی و دهان، خودداری کنید.
طول دوره‌ی سرماخوردگی را کاهش دهید
یک سرماخوردگی معمولی به طور میانگین ۱۰ روز به طول می‌انجامد. اگرچه برخی از علائم آن تا ۳ هفته باقی می‌ماند، اما در حقیقت راهی برای درمان و معالجه‌ی سرماخوردگی وجود ندارد.
با راهکار‌های زیر می‌توان علائم و مدت زمان این بیماری را به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش داد.
• مایعات زیادی بنوشید و بدن خود را به خوبی هیدراته کنید. زیرا هنگام ابتلا به سرماخوردگی، کمبود آب باعث شدیدتر شدن علائم بیماری می‌شود.
• وقتی سیستم ایمنی بدن در حال مبارزه با ویروس‌هاست، خواب و استراحت کافی اهمیت زیادی دارد. خواب به تقویت سیستم ایمنی شما کمک می‌کند.
• مصرف آسپیرین، استامینوفن و ایبوپروفن در کاهش سردرد یا تب مفید می‌باشد، البته باید توجه داشت که افراد زیر ۱۶ سال نباید آسپیرین مصرف کنند.
• استنشاق بخار در کاهش آبریزش بینی بسیار موثر است.
چگونه خطر ابتلا به بیماری‌هایی همچون آنفولانزا و سرماخوردگی را کاهش دهیم؟
• واکسیناسیون را جدی بگیرید!
بر اساس تحقیقات مرکز درمان و پیشگیری بیماری‌ها، واکسینه شدن بهترین راه برای محافظت علیه عفونت‌هاست.
آنفولانزا هنگامی رخ می‌دهد که شخص آلوده به ویروس شود. واکسن آنفولانزا حاوی آنتی ژن‌های آنفولانزا می‌باشد که به سیستم ایمنی بدن برای تولید آنتی بادی هشدار می‌دهد، این آنتی بادی‌ها می‌توانند بر علیه ویروس‌های آنفولانزا مبارزه کنند.
واکسیناسیون می‌تواند ۴۰-۶۰% از عفونت‌های این بیماری را کاهش دهد.
اگرچه واکسن ایمنی بدن را تضمین نمی‌کند، اما می‌تواند تا حد زیادی علائم این بیماری را کاهش می‌دهد.
بر اساس آماری تخمین زده شده که واکسن آنفولانزا در سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۷ از بیمار شدن ۵٫۳ میلیون نفر جلوگیری کرد.
در طی سال‌های ۲۰۱۵-۲۰۱۲ افرادی که در نیوزیلند واکسینه شده بودند ۵۹% کمتر از سایر افراد در بیمارستان بستری شدند.
یک پژوهش در سال ۲۰۱۷ نشان داد که میزان مرگ و میر ناشی از آنفولانزا در کودکان ۶ ماهه تا ۱۷ ساله، ۶۵% کاهش یافته است.
• ضد عفونی کردن سطوح
ویروس‌ها می‌توانند روی سطوح متفاوتی از جمله موارد زیر تجمع پیدا کنند:
فلزات، پلاستیک، پارچه، کاغذ و شیشه
مدت زمانی که ویروس می‌تواند روی سطوح باقی بماند و آلودگی ایجاد کند بستگی به عوامل گوناگونی مثل دما و رطوبت دارد. اگرچه تحقیقی بیان کرد که ویروس‌ها حتی خارج از بدن انسان هم می‌توانند ماه‌ها زنده بمانند.
برای ضدعفونی کردن سطوح می‌توان از محصولاتی که الکل دارند استفاده کرد، البته باید برچسب‌های دستورالعمل این محصولات را با دقت خوانده شود تا از نحوه‌ی صحیح ضد عفونی کردن سطوح اطمینان حاصل شود.
• ذرات هوا، انتقال دهنده‌ی ویروس‌ها
اکثر سرماخوردگی‌ها و آنفولانزا‌ها به دلیل عفونت‌های تنفسی ایجاد می‌شوند و ویروس‌هایی که علت این بیماری‌ها هستند در غشای مخاط تکثیر و سبب اختلال در مجاری دستگاه تنفسی می‌شوند. بیماران با استراحت در خانه و نرفتن به مکان‌های عمومی می‌توانند از سرایت این بیماری خودداری کنند.
افرادی که دچار این دو بیماری هستند، می‌توانند از طریق سرفه یا عطسه باعث پخش این ویروس‌ها شوند.
برای مثال ویروس‌های آنفولانزا می‌توانند جهشی بالای ۳٫۷ متر داشته باشند و به این طریق از فرد بیمار به سالم منتقل می‌شوند.
• رعایت بهداشت فردی
ویروس‌ها می‌توانند از طریق چشمها، بینی یا دهان یک شخص وارد دستگاه تنفسی شوند. همچنین ویروس‌ها می‌توانند از طریق تماس با یک سطح آلوده و سپس لمس صورت، فرد را آلوده کنند. شستن دست‌ها با آب و صابون یک راهکار موثر جهت حفاظت از انواع ویروس‌ها می‌باشد. طبق آماری شستشوی با دقت دست‌ها می‌تواند ۲۰% ابتلا به بیماری‌هایی همچون سرماخوردگی و آنفولانزا را کاهش دهد.
• سیگار نکشید!
سیگار کشیدن یکی از فاکتور‌های معروف و شناخته شده برای مبتلا شدن به بیماری‌هایی همچون سرطان، آسم و عفونت‌های تنفسی می‌باشد. حتی تنفس در هوایی که مملو از دود سیگار است باعث این بیماری‌ها می‌شود. افرادی که سیگار می‌کشند یا دود سیگار را استنشاق می‌کنند در هنگام ابتلا به آنفولانزا یا سرماخوردگی علائم شدیدی را بروز می‌دهند. یک تحقیق در سال ۲۰۱۸ نشان داد که سیگار کشیدن بر سیستم ایمنی اثر می‌گذارد و توانایی آن را برای مبارزه با عفونت‌ها کاهش می‌دهد.
• ورزش را ترک نکنید!
فعالیت‌های جسمانی منظم می‌تواند سلامت کلی شخص را بهبود بخشد و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، افسردگی و استرس، فشار خون بالا، دیابت نوع ۲ و انواع سرطان را کاهش دهد.
علاوه بر این، ورزش کردن همچنین می‌تواند عملکرد سیستم ایمنی شخص را تقویت کند و ابتلا به سرماخوردگی را تا حد زیادی کاهش دهد.