فرارو- ۴ هفته از آغاز فصل تازه لیگ برتر فوتبال ایران می‌گذرد. بارزترین اتفاق در این ۴ هفته نمایش خشونت و درگیری در سکو‌های ورزشگاه‌ها است. مسئله‌ای که به شکل کم سابقه ای از همان ابتدای بازی‌ها در مسابقات مختلف در تهران و شهرستان‌ها دیده می‌شود. تماشاگران خشمگین در سکوها به هیچ چیز رحم نمی‌کنند، نه به تماشاگران دیگر، نه به بازیکنان و نه به اموال عمومی.
به گزارش فرارو، هفته سوم لیگ برتر فوتبال ایران، صحنه آشوب و درگیری در دو مسابقه مهم بود، یکی در تهران و دیگری در اهواز. در تهران روز ۱۹ مرداد ماه هواداران تیم تراکتورسازی که از صبح روز مسابقه به ورزشگاه آزادی رفته بودند با مأموران انتظامی درگیر شده‌اند.
در شبکه‌های مجازی تصاویر و ویدئو‌هایی منتشر شده که طرفداران مصدوم و خون‌آلود تراکتورسازی را نشان می‌دهد.
تعداد از هواداران تراکتورسازی بیش از جایگاهی بود که برایشان در نظر گرفته شده بود و به همین دلیل، حصار‌هایی را که جایگاه آنها را جدا می‌کرد شکستند و بخش دیگری از ورزشگاه را پر کردند.
در ادامه هواداران دو تیم علیه هم شعار دادند و اشیائی را به سمت هم و به داخل زمین پرت کردند.
درگیری در بازی استقلال و تراکتور سازی
برخی تماشگران شعار‌های سیاسی نیز سر دادند. این درحالی است که پیش از بازی برخی رسانه‌ها و کانال‌های تلگرامی سعی در تحریک تماشگران تراکتورسازی با بیان شعار‌های سیاسی و قومیتی داشتند.
تماشاگران تراکتورسازی تبریز پیش از این سابقه سردادن شعار‌های سیاسی در ورزشگاه را دارند. آنها هر سال جنجال‌هایی در این زمینه برپا میکنند.
در همین حال یک روز پیش از بازی پرتنش استقلال و تراکتور سازی در اهواز و در دیدار پرسپولیس مقابل استقلال خوزستان در ورزشگاه غدیر اهواز نیز تنش و درگیری‌های شدیدی رخ داد.
این درگیری‌ها شگفتی ناظران را به دنبال داشت. هواداران دو تیم به جان همدیگر افتادند و با سنگپرانی به سوی یکدیگر و کتک کاری‌های شدید تعدادی زیادی زخمی شدند. در هفته سوم لیگ ورزشگاه غدیر اهواز کاملا ناامن بود،
تصاویری عجیب از تلاش نیرو‌های ویژه پلیس برای نجات کودکان از معرکه منتشر شد. در جریان بازی نیز چند باری داور ناچار شد، رقابت پرسپولیس و استقلال اهواز را متوقف کند. کناره‌های زمین بازی مملو از سنگ‌هایی بود که تماشاگران پرتاب کرده بودند.
درگیری در ورزشگاه غدیر اهواز هم رنگ بوی قومیتی و سیاسی به خود گرفته بود. البته عده‌ای معتقدند که آن درگیری بی ارتباط با شعار‌های قومیتی در ورزشگاه آزادی در بازی پرسپولیس و فولاد خوزستان نبوده است. بازی که در هفته دوم لیگ برتر برگزار شد و با حاشیه‌هایی همراه بود.
با این حال برخی مقام‌های رسمی و دولتی در اهواز معتقد بودند درگیری‌های رخ داده در ورزشگاه غدیر کوچک و کم اهمیت بوده است، این درحالی است که تصاویر نشان می‌دهد کنترل امنیت ورزشگاه از دست پلیس خارج شده بود. حتی یکی از تماشاگران اقدام به آتش زدن پرچم ایران در ورزشگاه‌ها کرده بود.
وضعیت ناامن ورزشگاه‌ها در هفته چهارم نیز ادامه یافت، اما با شدت کمتری.
تصاویری از بازی پرسپولیس و نفت مسجد سلیمان منتشر شده است که نشان می‌دهد یک هوادار نفت با چاقو درحال بالارفتن ازفنس‌های بین تماشاگران دوتیم است تا از این طریق به هواداران خشمگین پرسپولیس حمله کند.
چاقو کشی در بازی پرسپولیس با نفت مسجد سلیمان
چند روایت از ناامنی در سکوی ورزشگاههایدر
واکنش به ناامنی‌های اخیر در ورزشگاه‌ها مقامات دولتی و مسئول در این باره اظهارات مختلفی داشته اند. بسیاری از آنها از وجود توطئه در این باره سخن می‌گویند.
مرتضی موسوی زنوز، معاون فرهنگی و مدیر روابط عمومی باشگاه فرهنگی ورزشی تراکتورسازی تبریز درباره اقدامات تماشاگران این تیم دربازی با استقلال تهران گفت: «ما با کانون هواداران استقلال هماهنگ کرده بودیم تا در یک فضای درستی به ورزشگاه برویم. خارج از شعار‌های سیاسی و قومیتی، ولی متأسفانه پیش از ورود به مجموعه ورزشی یکسری اتفاقات رخ داد که تعدادی از هواداران استقلال طرفداران ما را تحریک کردند. این موضوع از بیرون شروع شد و متأسفانه از آنجا به داخل استادیوم ادامه یافت.»
او تاکید کرد که تعداد انگشت شماری از تماشاگران تراکتور سازی در درگیری‌ها حضور داشته اند.
او در پاسخ به این سوال که برخی تماشاگران تراکتورسازی پرچم کشور همسایه را با خود به همراه داشتند، گفت: «تراکتورسازی، چون در همه ایران طرفدار دارد خیلی‌ها به شکل خودجوش می‌آیند و شاید یک عده‌ای هم خودشان را به بهانه‌هایی بین طرفداران تراکتورسازی جا بزنند تا اهداف خاص خودشان را دنبال کنند، ولی باز هم تأکید می‌کنیم که باشگاه تراکتورسازی هرگونه توهین به پرچم جمهوری اسلامی ایران را محکوم می‌کند.»
این مقام مسئول درباشگاه تراکتور سازی تاکید کرد: «اگر شعاری در یادگار امام سرداده شده دلیلش این است که آذری‌ها تعصب خاصی به آذربایجان و زبان شان دارند و اگر کسی به این مسایل ورود کند تحریک می‌شوند. فراموش نکنید آنها را تحریک میکنند وگرنه هیچ وقت آذربایجانی و یا طرفدار تراکتور به شروع کننده این اتفاقات نبوده و نیستند و نخواهند بود.»
اما محمد رضا داورزنی معاون وزیر ورزش نیز در اظهار نظری از وجود توطئه در برهم زدن فضای ورزشگاه‌ها سخن گفت. او اظهار کرد: «همه ما باید کمک کنیم که محیط ورزشگاه‌ها یک مکان امن باشد و نباید به دشمنان که بار‌ها اعلام کرده‌اند از اغتشاشگران حمایت میکنند اجازه بدهیم که از این فضا سوء‌استفاده کنند. برای هر بازی ۲۰ تا ۳۰ هزار نفر به ورزشگاه می‌آیند، اما یکسری می‌خواهند از این فضا سوء‌استفاده کنند.»
او خواستار ورود دستگاه‌های امنیتی به ماجرا شده است.
معاون توسعه ورزش قهرمانی و حرفه‌ای وزارت ورزش و جوانان تاکید کرد: «طبق اظهارات افراد دستگیر شده کسانی خریداری شده و پول گرفته‌اند تا در ورزشگاه‌ها اغتشاش ایجاد کنند. در واقع این اتفاقات در روز‌های اخیر فوتبالی و کار افراد مرتبط با این حوزه نبود و یکسری خریداری شده یا تحریک شده بودند.».
سعید آذری مدیر عامل باشگاه ذوب آهن اصفهان در این باره نگاه دیگری دارد. آذری گفت: «دلیل این حرکات بیشتر مسائل قومیتی است. نباید بحث‌های بین ترک و لر و فارس و عرب را به ورزشگاه‌ها تسری بدهیم. این‌ها وجهه فوتبال را خراب می‌کند.»
او تاکید کرد "خیلی از تنش‌هایی که در ورزشگاه‌ها وجود دارد، متاثر از فشار‌های اجتماعی است و شاید مردم می‌خواهند خودشان را در ورزشگاه تخلیه کنند."
او افزود: «باید بدانیم که هر رفتنی، آمدنی دارد. وقتی در تهران اتفاقاتی رخ می‌دهد این جریانات به خوزستان هم کشیده می‌شود و برخی‌ها به دنبال تلافی کردن می‌روند. در این میان نقش مدیران هم مهم است.»
دیدگاه چهارم درباره ناآرامی‌ها در ورزشگاه‌ها بیشتر به کلیشه "کار فرهنگی" اشاره دارد. این دیدگاه معتقد است باشگاه‌ها درگیر امور جاری خود هستند و از فرهنگ سازی غافل شده اند.
امیر حسین فتحی سرپرست باشگاه استقلال در این باره گفت: «متاسفانه اگر نگاه کنید باشگاه‌ها مبلغ‌هایی میلیاردی را برای پروژه‌های جاری و ارزشی خود انجام می‌دهد و در ادامه، اما هزینه نزدیک به صفر را برای کار‌های فرهنگی باشگاه خود هزینه میکنند. این مشکل در باشگاه‌ها و تیم‌های محبوب و یا حتی در سطح شهر‌ها و شهرستان‌ها و همین طور فدراسیون فوتبال ما وجود دارد. کار فرهنگی تنها نباید به یک پلاکارت و یا یک بنر ختم شود و باشگاه‌ها باید کار فرهنگی را از ریشه شروع کرده و بستر سازی مناسب را برای بهبود سطح فرهنگی جامعه طرفداران فوتبال انجام دهند تا ما شاهد این چنین ناهنجاری‌هایی نباشیم.»
صورت خونین یک تماشگر در درگیری های ورزشگاه غدیر اهواز
نقش بوقچی‌ها
در کنار این روایت‌ها در روز‌ها گذشته برخی رسانه‌ها سعی کردند نقش لیدر‌ها در ورزشگاه‌ها را در بروز اغتشاش و ناآرامی برجسته نمایند. براساس گزارش‌ها لیدرهای باشگاه پرسپولیس در بازی با فولاد خوزستان در این باره نقش مخربی داشته اند؛ و لیدرهای باشگاه استقلال اهواز در بازی پرتنش با پرسپولیس در ایجاد اغتشاش بی تاثیر نبوده اند.
این ماجرا زمانی برجسته شد که حسین ماهینی کاپیتان دوم پرسپولیس گفت که بسیاری از حوادث ناگوار این سال‌ها در پرسپولیس و از جمله کشمکش دو هفته اخیر با هواداران اهوازی، ریشه در تحرکات بوقچی‌ها دارد. بعد از سخنان ماهینی تقریبا همه بازیکنان پرسپولیس با انتشار پست‌هایی در فضای مجازی به حمایت از این بازیکن پرداختند و سیامک نعمتی در مصاحبه‌ای جداگانه مدعی شد این لیدر‌ها در جریان تمرینات به بازیکنان خودی فحاشی میکنند.
با این وجود اسماعیل بیگی رییس کانون هواداران پرسپولیس ادعای بازیکنان تیم را رد کرد.
این بحث‌ها باعث شد در یکی از تمرینات تیم پرسپولیس در ورزشگاه شهید کاظمی لیدر‌ها با برخی تماشاچیان متعصب این تیم درگیر شوند و کار به چاقوکشی رسید. نهایتا این تنش‌ها با دخالت رییس باشگاه و سیدجلال حسینی و ماهینی کاپیتان‌های تیم خاتمه یافت.
همچنین معاون باشگاه تراکتورسازی نقش لیدرهای تیمش در ایجاد اغتشاش دربازی با استقلال را رد کرد.با این حال برخی مدعی اند لیدرهای با شعار خود به تماشاچیان تراکتور خط می دهند.
بوقچی‌ها در فوتبال ایران نقش بسیار مهمی را ایفا میکنند. آنها وظیفه هدایت تماشاگران را برعهده دارند. این موقعیت ویژه قدرت و امتیازات ویژه نیز به آنها داده است. در برخی موارد بوقچی‌ها در مسیر باجگیری از باشگاه‌ها و حتی بازیکنان قرار گرفته اند. آنها می‌توانند با نفوذی که دارند، فضای انتقال یک بازیکن خاص به تیم را ایجاد کنند و یا اینکه بازیکنی را از تیم بیرون اندازند.
آنها می‌توانند جو ورزشگاه‌ها را به سود و زیان مربیان، سرپرستان و حتی مدیران باشگاه‌ها تغییر دهند. شاید به همین دلیل است که مدیران باشگاه‌ها تمام تلاش خود را به کار می‌بنند تا بتوانند با بوقچی‌ها رابطه مناسبی داشته باشند. این موضوع در مورد بازیکنان نیز صادق است. در این شرایط در سال‌های اخیر باشگاه‌ها تلاش کرده اند که با سازوکار‌های مختلف بوقچی‌ها را کنترل و در اختیار خود بگیرند.
اولتراهای هوادار یوونتوس با پرچم ها و شعار ی ویژه خود
رونمایی از اولتراهای ایرانی؟
وقایع اخیر در ورزشگاه‌ها این سوال را ایجاد کرده است که جنس اتفاقات اخیر در ورزشگاه‌ها چیست؟ آیا نوعی هولیگانیسم فوتبال (ارعاب و آشوبگری) است؟ و یا نوعی وندالیسم (رفتار‌های نابه هنجارو تخریب گرایانه) هواداران فوتبال است؟
این نوع رفتار‌ها پیش از این در ورزشگاه‌های ایران وجود داشته است. به طور مثال در بازی‌های حساس تماشاگران دو تیم رقیب با پرتاب ترقه و مواد آتش زا و یا دشنام‌ها و شعار‌های رکیک با هم رودرو می‌شدند؛ و یا اینکه پس از بازی صندلی‌های ورزشگاه‌ها را تخریب می‌کردند و یا به وسایل حمل و نقل شهری آسیب می‌رساندند.
اما خشونت‌ها در ورزشگاه‌ها در فصل جدید بازی‌های لیگ برتر رنگ و بوی دیگری دارد. به نظر می‌رسد که فوتبال ایران شاهد طیفی از افراطی‌ترین هواداران تیم‌های فوتبال است. هوادارانی که جدا از تعصب شدید نسبت به تیم مورد علاقه خود عقاید دیگرشان را نیز به زمین‌های فوتبال کشانده اند. این دسته از هواداران در اروپا "اولتراها" نامیده می‌شوند.
اولتراها در اواخر دهه ۶۰ میلادی در ایتالیا ظهور پیدا کردند.
پیدایش اولتراها ناشی از اعتراضی بود که آنها نسبت به باشگاه‌ها داشتند. در آن زمان تیم‌ها تصمیم گرفتند برای فروش بلیت، سقفی تعیین کنند. گروه‌های کم‌بضاعت و عمدتاً برخاسته از طبقه کارگر به این امر اعتراض نمود و تبدیل به اولین اولتراهای جهان شدند.
بخشی از هواداران تیم‌های یوونتوس، رم، سامپدوریا، لاتزیو، اینتر، میلان و... با تشکیل گروه‌هایی تلاش کردند با انسجام بیشتر به حمایت از تیم خود بپردازند. البته آنها اهداف دیگری همچون تاثیرگذاری بر روند تصمصمات تیم مورد علاقه خود هم داشتند.
اولتراها روی سکو‌های زمین فوتبال به دنبال فتح استراتژیک‌ترین مکان یعنی "پشت دروازه"ها هستند. پشت دروازه‌ها اهیت ویژه برای این هواداران دو آتشه داشته و دارد.
آنها عموما عقاید سیاسی مشخصی دارند و از تبلیغ عقاید خود نیز هیچ ترسی به دل راه نمی‌دهند. نژادپرستی در ورزشگاه‌های فوتبال در اورپا بیشتر به این دسته از تماشاگران اختصاص دارد. عقاید سیاسی آنها یا راست افراطی است و یا چپ افراطی. در بین گروه های اولترا بسیاری از آنها از هواداران نازیسم و فاشیسم هستند.
برخی باشگاه‌های اروپایی به ویژه در ایتالیا صد‌ها گروه اولترا در میان هوادارانشان دارند. این گروه‌ها برای رسیدن به اهداف خود دست به هرکاری از درگیری خونین تا قتل می‌زنند. آنها آنقدر قدرت دارند که حتی می‌توانند یک بازی فوتبال را لغو کنند.
فرانچسکو توتی ستاره رم در بازی حساس مقابل لاتزیو (سال 2004) در محاصره اولتراها/ آنها از او می خواهند بازی را ادامه ندهد
اولتراها در ایتالیا سر برآوردند و پس از مدتی با مافیا پیوند خوردند، فرهنگ اولتراها خیلی زود به کشور‌های دیگراروپایی نیز رسید و حالا در آلمان، اسپانیا، فرانسه، انگلیس و دیگر کشور‌های اروپایی تیم‌های فوتبال با گروه‌های هواداری افراطی خاص خود را دارند.
یکی از خصوصیت‌های ویژه اولتراها این است که آنها بیش از هولیگان‌ها تمایل به درگیری با پلیس دارند.
شباهت‌هایی میان آشوبگران ورزشگاه‌ها در ایران و "اولتراها" در اروپا وجود دارد. نژاد پرستی، عقاید سیاسی افراطی آنها با شعار‌های سیاسی و قومیتی که در ورزشگاه‌های ایران شنیده می‌شود، شباهت‌هایی دارد. از سوی دیگر اگر نقش لیدر‌ها در آشوب ورزشگاه‌ها جدی باشد، این شباهت بیشتر هم می‌شود.
فرارو کم یک طرفه به قاضی نرفتی، این قول بهت میدم به هیچ وجه دیگه پا تو سایتتون نذارم حیف این 4 سال