«امنیت سیستانوبلوچستان برعهده مردم است»؛ این شاید شاهبیت صحبتهای رییسجمهوری در سفر هفته گذشته خود به این استان باشد؛ امنیتی که حسن روحانی آن را پیششرط هرگونه توسعه و پیشرفتی در سیستانوبلوچستان میداند.
در همین باره «شرق» گفتوگویی با علی یونسی، معاون امور اقوام و اقلیتهای دینی و مذهبی رییسجمهوری داشته است. وزیر اطلاعات دولت اصلاحات و دستیار ویژه رییس دولت تدبیر و امید در امور اقوام و اقلیتهای دینی و مذهبی تاکید میکند، اولویت رییسجمهوری بر اساس وعدههایش تلاش برای رفع محرومیت، ایجاد اشتغال و رعایت عدالت در ابعاد مختلف در مناطقی چون کردستان و سیستانوبلوچستان است. او میگوید سفرهای استانی در دولت گذشته با هدفی پوپولیستی و خیلی تبلیغاتی انجام میشد اما سفرهای استانی این دولت، عاری از چنین اهدافی است.
رییسجمهوری در سومین سفر خود، به استان سیستانوبلوچستان رفتند، این سفر چه اهداف و دستاوردهایی برای مردم استان داشته است؟
مردم سیستانوبلوچستان بیشترین رای را در انتخابات ریاستجمهوری به آقای روحانی دادند. ایشان هم در ایام تبلیغات وعده دادند که برای مناطق محروم مثل سیستانوبلوچستان و کردستان که مشکلات بیشتری دارند در زمینه رشد و توسعه این مناطق اولویت قایل شوند. در درجه اول محرومیتزدایی، ایجاد اشتغال و رعایت عدالت در ابعاد مختلف، مهمترین خواسته و نیاز مردم خوب این استان است. آن چیزی که سبب نگرانی و رنجش مردم شده، جبران عقبماندگیهایی است که در استان وجود دارد.
برای رفع محرومیت و عقبماندگیها در دولتهای قبلی هم کارهای زیادی انجام شده است، ولی این دولت بنا دارد انجام کارهای اصلی و اولویتدار در این استان بیشتر شود. دولت قصد دارد بودجه کلانی را در حوزههای مختلف هزینه کند تا موجب رونق کسبوکار، رونق تجارت، اقتصاد و فرهنگ بهصورت مشهود شود. همچنین برای تامین امنیت استان، دولت برنامههای گستردهای در نظر دارد که امنیت کاملتر شود. اگرچه در حال حاضر معتقدم که امنیت استان با نقاط دیگر کشور فرقی ندارد. ولی احساس ناامنی وجود دارد و دشمنان ملت ما سعی میکنند این احساس ناامنی را توسعه دهند و حفظ کنند. حالا در طول پنجسال یک یا دو بار اتفاقی میافتد که خیلی بیشتر از آن در دیگر مراکز کشور است که متاسفانه در اینجا در بوق و کرنا میشود. این احساس ناامنی را نگه میدارند. این احساس باعث میشود که سرمایهگذاری در استان نشود. دولت در مرحله اول باید سرمایهگذاری کند. دولت باید ایجاد زیرساختها، راههای مواصلاتی، راههای ترانزیتی، مهار آبهای سطحی، تولید انرژی، نیروگاههای برق، ایجاد مراکز آموزشی و بهداشتی را انجام دهد. از بخش خصوصی هم دعوت شود، آنها هم بیایند و فعال شوند. مردم سیستانوبلوچستان هم سرمایههایشان را در استان خودشان بهکار گیرند و باید برای سرمایهگذاری به اینجا بیایند.
در سفر ریاستجمهوری از چه مناطق و شهرهایی بازدید کردید، اوضاع را چگونه دیدید؟
من پنج، شش شهر را دیدم و با مردم و مسوولان صحبت کردم. مرز پیشین رفتیم. سه، چهار تا از شهرهای سرباز و چند طرح اقتصادی را در این شهرستان از نزدیک دیدم و بازدید کردم. خاش و ایرانشهر را دیدم. در دلگان با مسوولان صحبت کردم. خوشبختانه مردم بسیار امیدوار هستند. از استاندار بسیار راضی هستند و این خیلی خوب است که استاندار به فکر مردم است. مشکلات هست، بیکاری هست، امکانات اندک پزشکی هست. نیازهای مردم باید بررسی شده و رفع و تدبیر شوند.
برخی معتقدند که این سفرها بیشباهت به سفرهای استانی دولت گذشته نیست، آیا واقعا اینگونه است؟
آقای رییسجمهوری هر سال پنج، ششتا از استانها را مقصد سفر خود قرار میدهد. مهم این است که مشکلات مردم تدبیر و حل شود. صرف سفر استان هدف نیست. حالا عیب ندارد شباهتی هم باشد. بعضی کارهای آنها هم ممکن است خوب باشد. البته هدف آنها پوپولیستی و خیلی تبلیغاتی بود ولی در این دولت اینگونه نیست.
پس از رویکارآمدن دولت جدید، روند تغییرات مدیران را در این استان چگونه میبینید؟
من تغییرات در سطح مدیران استان را در مقایسه با جاهای دیگر مطلوب میبینم. در استان از نیروهای شایسته بومی خوب استفاده شده است. استفاده از مدیران زن پدیده مبارکی است که ما از استانهای دیگر میخواهیم که از اینجا در این خصوص پیروی و اقتدا کنند. حال با توجه به همه موانعی که وجود دارد به نظر من این استان خیلی بهتر از دیگر استانهاست. من خودم که در این بخش مسوول هستم هیچ گلهای ندارم. اما از استاندار آذربایجانغربی و حتی کل استانهای غربی گلهمند هستم. در استان سیستانوبلوچستان خوب برخورد شده و در هرمزگان هم خوب عمل شده است. نسبتا در گلستان هم خوب عمل شده است. مطمئنم کار و مسوولیتی را که استاندار درخصوص بهکارگیری نیروهای بومی اعم از بلوچها و سیستانیها در تمام سطوح شروع کرده، ادامه پیدا میکند. در تمام ادارات کل و همه شهرستانها باید افراد شایسته استفاده شوند. معتقدم همین شیوه خوب استاندار باید ادامه داشته باشد.
اما در این استان، در حوزه ادارات کل، فقط یک تغییر در آموزشوپرورش صورت گرفته است؟
در آنجا دست استاندار خیلی باز نیست. آقای استاندار فرمانداران، بخشداران، معاونان و مشاوران خودش را در درجه اول انتخاب کرده است، نماینده ولیفقیه هم باید خودشان را با استاندار هماهنگ کنند. حق با شماست موافقم که در این بخش هنوز تغییرات اندک است.
در قضیه گروگانگیری مرزبانان، بزرگان و مولوی عبدالحمید، امامجمعه اهلسنت زاهدان نقش ویژهای در آزادی آنها داشتند، اما متاسفانه گروه اندکی از مخالفان دولت هجمههای ناروا و بیمهریهایی روا داشتند. موضع شما در این مورد چیست؟
در این مساله نحوه عمل این افراد در مجموع خوب نبود. بنده وظیفه خود دانستم که از ورود آقای مولوی عبدالحمید و مساعدتش تشکر کنم و چنین نیز کردم. از اینکه عدهای انتقاد کردند و ناراحت شدند دلیلش نقش برجسته ایشان در ماجرا بوده است. یعنی ناراحت هستند که ایشان نقش برجستهای داشتند.
با توجه به اینکه به انتخابات مجلس نزدیک میشویم، شما وضعیت اصلاحطلبان و اعتدالگرایان را چگونه ارزیابی میکنید؟
بهطور طبیعی، میل مردم به سمت جناحی است که رای آورده و بهدلیل عملکرد بد دولت گذشته و بخشی از نمایندگان فعلی، قطعا مردم در آینده به مجلسی رای خواهند داد که بهتر باشد و با دولت همراهتر باشد. ما هم معتقد نیستیم که مجلس خوب، مجلسی است که با دولت هماهنگ باشد، نه، مجلس خوب مجلسی است که ملی فکر کند و منافع ملی را بر منافع حزبی و گروهی ترجیح بدهد. متاسفانه تعدادی از این نمایندگان بنا را بر مخالفت و کارشکنی گذاشتهاند. به این دولت فرصت و اجازه کار نمیدهند. هر وزیری در هفته باید ششروز در مجلس باشد و به سوال و تذکر نمایندگان پاسخ بدهد. این در کنار فشارهایی است که اعلام نمیشود. مجلس باید بسیار حافظ منافع ملی باشد. مصالح و منافع ملی را تشخیص دهد و عمل کند. در همین مجلس هم اکثریتش افراد شایستهای هستند و تعداد کمی اذیت میکنند. امیدوارم و مطمئن هستم که در آینده مجلس بهتری مردم ما انتخاب خواهند کرد که یکی از ویژگیهای این مجلس همراهی با دولت باشد. حتما ائتلاف اصلاحطلبان و اعتدالگرایان همانطور که در انتخابات ریاستجمهوری صورت گرفت در اینجا هم صورت خواهد گرفت.
یکی از وعدههای این دولت احیای اصل 15 قانون اساسی بودو پیگیری این اصل در حوزه مسوولیت جنابعالی است. تاکنون چه اقداماتی در این خصوص انجام شده است؟
آموزش زبان مادری نه، بلکه آموزش به زبان مادری، هر جا که مطالبهای باشد آموزشوپرورش کار را دنبال و پیگیری میکند و راهکارهای مناسبی پیدا میکند. البته در کردستان و آذربایجان مطالعات بیشتری شده، زبان عربی آموزش داده میشود. برای زبان بلوچی من نمیدانم چقدر مطالبه مردم هست؟ چقدر کار شده؟ در هر صورت اگر جزو درخواستهای مردم باشد وزیر آموزشوپرورش تدارک لازم را میبیند. بهنظر بنده برای تقویت زبان فارسی ملی ما، آموزش زبانهای محلی خوب است و هیچ به زیان زبان رسمی و ملی نیست. برعکس بهنفع زبان فارسی هم هست.
اما ظاهرا برخی افراد در فرهنگستان زبان فارسی با آموزش زبانهای اقوام مخالف هستند؟
خبری ندارم، بعید میدانم این دوستان مخالف قانون اساسی باشند. آن چیزی که ما میگوییم همان چیزی است که در اصل پانزدهم قانون اساسی آمده است و نه بیشتر و هیچکس نمیتواند برخلاف قانون اساسی حرف بزند.