مطلب زير را آقای داريوش كشاورز برای فرارو ارسال كرده است
نوشته ام را با یاد و نام ایزد منان و با بیتی از حکیم سخن سعدی آغاز می کنم:
به جهان خرم از آنم که جهان خرم ازوست عاشقم بر همه عالم که همه عالم ازوست
این مقاله سعی دارد یکی از دشواری های مردم که آسیب های فراوان در پی دارد را نمایان تر کند؛ به امید اینکه با تلاش برای حل آن، به راحت تر زیستن مردمان کمک شود. خیابان‌های شلوغ و پرتراکم از خودرو شهرهای کشور عزیزمان ایران را دیده‌اید و با خودرو در برخی از آنها گذر، و پارک کرده اید.
مطمئناً برای شما هم پیش آمده، زمانی طولانی برای پیدا کردن جای پارک خودرو خود سپری کرده اید! و گاه ناچار به پارک در جایی نامناسب و دور از مکانی که کار داشته اید، شده اید. می دانید تعداد زیادی از افراد به دلیل پیدا نکردن جای پارک، به کارهای روزمره خود نمی رسند و قرار گرفتن در چنین موقعیتی، چه پیامدهای فردی و اجتماعی در بر دارد؟
به راستی نبودن جای پارک، ناشی از چیست؟ افزایش خودروها، افزایش مراکز مسکونی و تجاری و یا کمبود پارکینگ‌ها؟ مطمئناً عوامل گوناگونی زمینه ساز این مساله هستند. ممکن است نبودن جای پارک را یک مشکل شخصی و فردی بپنداریم؛ اما اگر دقیق تر به مساله نگاه کنیم، خواهیم دید دشواری های کلی و همگانی ناشی از کمبود جای پارک، بسیار بیشتر از دشواری های فردی آن است.
از این رو ضروری است که راهکار و چاره ای برای رفع آن اندیشید و عمل و اجرایی کرد. در ادامه برای فهم بهتر موضوع، به چند مورد از مشکلات و هزینه های ناشی از کمبود پارکینگ می پردازیم.
1- مشکلات روانشناختی: پیدا نکردن جای پارک، رانندگان که بیشترین مردمند را سر در گم، عصبی، ناراحت و دچار استرس می کند، که این عوامل آسیب هایی بر سلامت جسم و روح و روان انسان می گذارد و به مرور زمان، از فرد یک شخصیت عصبی می سازد. بی شک عملکرد یک شخص عصبی بر دیگر فعالیت‌ها و روابط کاری، خانوادگی و اجتماعی وی نیز تأثیرگذار خواهد بود و از جایگاهش می کاهد.
حال تصور کنید بیشتر افراد جامعه عصبی باشند! آیا از پیامدهای منفی آن، که بر تمامی عملکردهای جامعه مؤثر می باشد می توان چشم پوشی کرد؟ یکی دیگر از آسیب هایی که در اثر سرگردان ماندن خودروها در خیابان برای یافتن جای پارک پدیدار می شود، آلودگی صوتی ناشی از سر و صدای خودروها می باشد که افراد در منازل و مکان های اداری - تجاری را نیز درگیر و عصبی می کند. همچنین در برخی مواقع، مشکلات و عصبانیت هایی که بر اثر دیر رسیدن افراد در قرار ملاقات هایشان به وجود می آید، به دلیل نبودن جای پارک است.
2- مشکلات اقتصادی: مدت زمانی که یک راننده جهت پیدا کردن جای پارک طی می کند، باعث می شود که وقت کمتری را به کار وفعالیت بپردازد که این موضوع با "جهاد اقتصادی" که یکی از سفارشات مقام معظم رهبری می باشد نیز همخوانی ندارد. حال اگر روزانه به طور میانگین 20 میلیون نفر در تردد با خودرو باشند و هر راننده به ازای هر بار پارک کردن، میانگین 20 دقیقه از وقت خود را سپری نماید، در یک روز چه میزان زمان کاری در کل کشور هدر می رود؟ بی شک این زمان می توانسته به پیشبرد کلی اقتصادی جامعه کمک نماید.
با اندکی تأمل در می یابیم که این میزان اتلاف زمان در طول یک سال برای یک کشور رقم قابل ملاحظه ای می باشد. و اما از نظر هزینه! زمانی که فردی با اتومبیل به دنبال جای پارک می گردد، هزینه بیشتری (بابت مصرف بنزین، روغن، لاستیک، مستهلک شدن آسفالت و ...) پرداخته می شود؛ ضمن اینکه باعث هدر رفت سرمایه های ملی نیز می شود.
به راستی این هزینه برای یک شهر، استان و کل کشور به چه میزان است؟! از سوی دیگر هرچقدر فرد زمان بیشتری برای پیدا کردن جای پارک سپری کند، به همان میزان خطر وقوع تصادفات افزایش می یابد. در نتیجه خسارت های جانی و مالی به وجود آمده تصادفات افزایش یافته و از دیگر هزینه های اقتصادی و اجتماعی می باشد. کما اینکه چنین کمبودی در زمینه های امنیتی (فراهم بودن زمینه سرقت خودرو و دیگر زمینه های امنیتی) نیز تأثیرگذار است.
3- مشکلات زیست محیطی: هر اندازه خودرویی بیشتر روشن باشد، بنزین بیشتری مصرف می کند. افزایش مصرف بنزین، باعث آلودگی بیشتر هوا می گردد. یکی از مهم ترین آسیب های ناشی از آلودگی هوا، بیماری های ریوی و تنفسی است که جان انسانهای زیادی را به کام مرگ می کشاند و همچنین دیگر گونه های زیستی را نیز تهدید می کند و از بین می برد. همان طور که می دانیم آلودگی هوا در کلان شهرها به یکی از نگرانی های بزرگ تبدیل شده است که مسوولان جهت رفع آن می کوشند. و توجه به این نکته ضروری است که افزایش آلودگی هر شهر و کشور، بر افزایش آلودگی کل جهان تأثیرگذار است و از اینجاست که باید گفت همه ما زیر یک سقف هستیم.
نکته دیگر این که مایحتاج و ابزارهای مورد نیاز خودرو (بنزین، روغن، لاستیک، آسفالت خیابان و ...) از منابع زیستی تأمین می شود، و بی شک با افزایش کارکرد خودروها، منابع بیشتری مورد استفاده قرار می گیرد که با این روش سریعتر به سوی نابودی منابع جهان پیش می رویم.
4- مشکلات فرهنگی: متأسفانه در بسیاری موارد به دلیل کمبود جای پارک، راننده متوسل به پارک دوبل و یا پارک در جای نامناسب می شود و این عمل رفته رفته و به مرور زمان، زشتی خود را از دست داده و تبدیل به یک رفتار نادرست فرهنگی می گردد و نظم عمومی را مختل می کند؛ و چه بسا در بسیاری موارد به کشمکش و زد و خورد بین رانندگان می انجامد و در نتیجه زیانهای مالی، جانی و فرهنگی را افزایش می دهد. با گسترش این بی نظمی، جامعه وجهه ناپسندی پیدا می کند و اثرات منفی بر فرهنگ اجتماعی و دیدگاه دیگر جوامع نسبت به فرهنگ کشور ما می گذارد.
5- مشکلات ترافیکی: دور زدن های پیاپی در خیابان جهت یافتن جای پارک و انجام پارک دوبل، منجر به ایجاد ترافیک های سنگین در سطح شهرها می گردد که احداث پارکینگ های بیشتر به رفع آن کمک میکند.
6- بازخوردهای سیاسی: گسترش و فراگیر شدن چنین پدیده ای، مشکلات اساسی برای جامعه ایجاد می نماید و باعث تعبیر و تفسیرهای خاص هریک از گروه های سیاسی می گردد. مطمئناً تفسیرهای منفی، نمی تواند به نفع موقعیت سیاسی و منافع ملی کشور باشد.
موارد یاد شده از مهم ترین، ریشه ای ترین و چشمگیرترین پیامدهای منفی کمبود جای پارک می باشد. یقیناً احداث پارکینگ های جدید به منظور کاهش زمان لازم برای یافتن جای پارک، می تواند یک راهکار کلیدی و گره گشا در زمینه حل این مسائل باشد که در مقایسه با هزینه های ذکر شده، هزینه ساخت پارکینگ های طبقاتی که درآمدزا می باشند، حتی اگر به صورت رایگان در اختیار جامعه قرار بگیرد بسیار ناچیز است. امید است هرچه زودتر نسبت به ساخت پارکینگ های جدید در نقاط ضروری و کارشناسی شده در سطح شهرهای کشور اقدام گردد.
چه بسا که به قول قیصر امین پور: چقدر زود.... دیر می شود.
و با شعری از حافظ شیرین سخن نوشته ام را به پایان می رسانم:
اگر از پرده برون شد دل من عیب مکن شکر ایزد که نه در پرده پنداربماند
از صدای سخن عشق ندیدم خوشتر یادگاری که در این گنبد دوار بماند