این روزها شاید یکی از سوالاتی که در ذهن معامله گران بازار آهن مطرح می‌شود این است که سقف قیمت میلگرد کجاست و چه مقدار از این افزایش قیمت‌ها منطقی است و اصولا نرخ واقعی بازار با در نظر گرفتن همه موضوعات مرتبط همچون محدودیت واردات شمش، ریسک نوسان نرخ ارز و هر مورد دیگری چند است؟
در این خصوص نظرات متفاوتی وجود دارد. برای مثال اگرچه برخی معتقدند با شرایط فعلی بازار و تغییراتی که در سیاست تخصیص ارز به واردات شمش رخ داده این واکنش بازار طبیعی است اما از نظر بعضی، قیمت واقعی میلگرد با در نظر گرفتن نرخ شمش وارداتی که تا دیروز به 1440 تومان رسیده و هزینه انرژی و دیگر فاکتورهای تاثیرگذار در نهایت نباید بیشتر از 1600 تومان باشد، اما در حال حاضر
میانگین نرخ‌های بازار 1690 تا 1700 تومان است.
یکی از تجار معتقد است این موضوع که قیمت میلگرد در حال حاضر واقعی نیست در بازارهای دیگر کالایی از مواد غذایی تا محصولات صنعتی هم صدق می‌کند؛ چرا که اصولا نرخ ارز هم نباید در این محدوده قرار گیرد، اما شرایط ایجاب کرده تا میانگین قیمت‌ها در این حد باشد.
استفاده از موقعیت بازار و رشد قیمت‌ها
اما در هر صورت به نظر می‌رسد این موضوع که شرایط بهانه‌ای شود تا برخی از فروشنده‌ها - چه تجار و چه تولیدکننده - میانگین نرخ‌های پیشنهادی را بالا برده یا از فروش کالا در بازار خودداری کنند، منطقی نیست و نباید فروشنده‌ها هر نرخی را ثبت کنند، حتی اگر نظارت‌های شدید سازمان‌های نظارتی بر بازار وجود نداشته باشد و با وجود در نظر گرفتن اینکه بالاخره پس از مدت‌ها، تصمیم‌گیران به این نتیجه رسیده‌اند که نباید دخالتی در بازار داشته باشند.
به همین دلیل است که از نظر معامله‌گران در ماه‌های اخیر بیش از اینکه فروشنده‌های خارجی به بازار سخت گرفته باشند، این بازیگران داخلی هستند که عامل اصلی التهاب بازار و برهم خوردن تعادل شده‌اند و بازار را با تحریم کالا مواجه کرده‌اند.
اگرچه این تحلیل هم وجود دارد که بازار اگر همچنان به راه خود ادامه دهد و خودداری از نظارت شدید بر بازار ادامه پیدا کند، بازار بالاخره راه خود را پیدا خواهد کرد؛ هرچند تا آن زمان، ممکن است شرایط غیر شفافی بر بازار حاکم باشد که نمونه آن افزایش بی‌دلیل نرخ عرضه یکی از فروشنده‌های خصوصی است که گفته می‌شود همچنان پس از ذوب آهن بیشترین تاثیر گذاری را بر بازار دارد.
اگرچه افزایش قیمت و رشد سود کارخانه‌ها در بازار در مقایسه با دوره رکودی که صنایع گذرانده‌اند قابل مقایسه نیست، اما در عین حال به نظر می‌رسد تولیدکننده‌ها نیز باید این موضوع را در نظر بگیرند که نباید انتظار حضور فعلی خریداران را داشته باشند؛ چراکه تجربه هم ثابت کرده تقاضا نرخ‌های غیر منطقی را برای طولانی مدت برنمی‌تابد.
البته یکی دیگر از دلایل رشد قیمت‌ها علاوه بر افزايش نرخ کارخانه‌ای، دست به دست شدن کالاها در بین دلالان بوده نه بالارفتن تقاضای واقعی و مصرف.
تاثیرگذاری نظارت‌ها
گفته می‌شود نظارت‌ها در حال حاضر همچنان محدود است، اما به گفته ريیس اتحادیه کشوری آهن فروشان در حال حاضر در بیشتر استان‌ها نظارت تعزیرات وجود دارد و مبنای نرخ برای کنترل فروشنده‌ها میانگین نرخ‌های قبلی بورس است که حتی این موضوع اعتراض برخی از فروشنده‌ها را به دنبال داشته؛ چرا که معتقدند حتی بی دلیل جریمه شده‌اند. به گفته آزاد پیش از این بخشنامه نشان می‌داد که بازار کالاهایی که در بورس عرضه می‌شود، مشمول قیمت‌گذاری نمی‌شود، اما در حال حاضر شرایط به گونه دیگری کنترل می‌شود.
اما به عقیده وی، در هر صورت نظارت‌های این‌چنینی تاثیر زیادی نداشته است؛ چرا که اگر تاثیری داشت بازار باید با محدودیت نوسان روبه‌رو می‌شد.
به گفته یکی از تجار، نظارت بر موجودی انبارها هم نمی‌تواند نشان‌دهنده شرایط واقعی بازار باشد چون فروش‌های سلف هم در بازار به عنوان انبارهای غیر فیزیکی محسوب می‌شوند و باید در این پروسه در نظر گرفته شوند. البته باید این را هم در نظر گرفت که بازار آهن نیز همانند همه بازارهای دیگر، انبارهایی دارد که به اصطلاح انبارهای پستویی (کارگاهی) بوده و قابلیت ارزیابی دقیق ندارند.
البته بیشتر معامله‌گران هم معتقدند که در حال حاضر توجه اصلی بر تولید است و عملا نظارت‌ها بر بازار آنطور که پیش از آن بود نیست، چرا که به نظر می‌رسد هدف، بالا بردن توان و سود تولیدکننده‌ها است. از این رو به نظر می‌رسد در هر صورت بازار فولاد همان طور که پیش از این با سیاست‌های یک وجهی مواجه بود و فقط به مصرف توجه می‌شد در حال حاضر نیز همچنان یک جنبه از آن دیده می‌شود.
ارز مهم‌ترین عامل نوسان بازار
به گفته آزاد اعلام این تصمیم که كالاهاي گروه‌های سوم به بعد مشمول محدودیت و شروطی در پرداخت ارز مرجع می‌شود از دلایل اصلی نوسان شدید بازار بوده است، اما به نظر یکی از کارشناسان بازار حتی با در نظر گرفتن ارز آزاد هم میانگین شمش بیش از 1450 تومان نخواهد بود و این موضوع نشان می‌دهد در هر صورت نوسان بازار بیشتر از میانگین واقعی و مورد انتظار است، از این رو وی پیش‌بینی می‌کند که میلگرد
در روزهای آینده به نرخ 1600 تومان برگردد.
به گفته آزاد موجودی انبارهای رسمی صنف آهن فروشان در حال حاضر بسیار زیاد است و کمبود کالا وجود ندارد، ضمن اینکه علاوه بر این نظارت‌های سنتی همچنان هر 15 روز یکبار از انبارها صورت می‌گیرد و فقط در حال حاضر آماری از میزان انبارهای خصوصی و شخصی وجود ندارد.
رشد قیمت، انگیزه‌ای برای واردات
در همین حال، از اظهارات معامله‌گران به نظر می‌رسد که در حال حاضر قیمت‌هایی که در بازار مطرح شده تا حدودی انگیزه واردات شمش را در تجار ایجاد کرده تا جايی که برخی انتظار دارند همانطور که درخواست برای دریافت ارز دولتی بالا است در هفته‌های آتی در صورت ماندن قیمت‌ها در این سطح انگیزه برای واردات با شمش آزاد هم ایجاد شود. البته تاثیر آن زمانی بیشتر خواهد شد که فرآیند ترخیص کالا هم تسریع شود.
از این رو همزمان با این تحولات دیروز معاملات ذوب آهن در بورس کالا هم با رشد روبه‌رو شد، به طوری که قیمت سبد میلگرد و تیرآهن ذوب آهن از 1298 تومان به 1388 تومان رسید و به دلیل تقاضای بالای بازار 303 هزار تن از این کالا معامله شد.