پژوهشگران دانشگاه استنفورد در مقاله‌اي که اخيرا در نشريه «Nature Medicine» به چاپ رساندند، نشان دادند که با استفاده از نانوذرات مهندسي شده مي‌توان تومورهاي مغزي را با دقت بالايي زدود. اين روش جديد درمان بيماراني را که داراي سرطان مغزي کشنده‌اي هستند بهبود مي‌دهد.
در آمريکا سالانه حدود 14 هزار نفر دچار سرطان مغز مي‌شوند که از اين تعداد حدود 3000 نفر گيليوبلاستوماز هستند که بدخيم‌ترين نوع اين سرطان محسوب مي‌شود. پيش‌بيني زمان زنده ماندن کساني که دچار اين نوع سرطان هستند، بسيار سخت است؛ اما به صورت ميانگين اين بيماران بدون درمان تنها سه ماه زنده مي‌مانند. با جراحي مي‌توان اين مدت زمان را به نزديک يک سال رساند.
يکي از دلايل کم بودن شانس زندگي در بيماران آن است که حتي ماهرترين جراحان نيز قادر به زدودن تومور از سلول‌هاي مغز نيستند. پس از جراحي، سلول‌هاي سرطاني باقيمانده قادرند تکثير يافته و جاي سلول‌هاي زدوده شده را پر کنند که به آن «ميکرومتاستاز» گفته مي‌شود. مشاهده «ميکرومتاستازها» با چشم غير مسلح امکان‌پذير نيست.
اخيرا روشي مبتني بر نانوذرات ارائه شده است که با استفاده از آن مي‌توان تومورها را قبل و در حين جراحي تصويربرداري کرد. نانوذرات مورد استفاده در اين روش از جنس طلا بوده که با عوامل شيميايي پوشانده شده است.
«گامبهير» از محققان اين پروژه مي‌گويد: ما فرض کرديم که اين ذرات تنها به بافت‌هاي سرطاني بيمار نفوذ مي‌کنند، نه سلول‌ها سالم. از آنجايي که رگ‌هاي خوني تغذيه کننده تومور داراي نشت هستند، بنابراين اين ذرات مي‌توانند شانس خروج از رگ و وارد شدن به تومور را داشته باشند که با پوشش منحصر به فرد خود مي‌توانند به تومور متصل شوند. پس از اتصال مي‌توان با روش‌هاي مختلف تصويربرداري جاي آنها را مشخص کرد و نتيجه جراحي را بهبود داد.
يکي از اين روش‌ها MRI است که با آن مي‌توان مرز تومور را مشخص کرد، اما در حين جراحي امکان تعيين دقيق محل تومور وجود ندارد. با استفاده از نانوذرات داراي پوشش گادولينيوم و مواد شيميايي کنتراست دهنده MRI مي‌توان اين مشکل را حل کرد.
روش دوم، تصويربرداري فتواکوستيک است که در آن پالس‌هاي نوري با استفاده از هسته نانوذرات طلا جذب مي‌شوند. با گرم شدن نانوذرات، سيگنال‌هاي فراصوت توليد مي‌شوند که اين سيگنال‌ها قابل تبديل به تصوير است. اين روش حساسيت زيادي دارد، بنابراين مي‌توان براي زدودن توده تومور مورد استفاده قرار گيرد.
روش سوم، تصويربرداري رامان است که در آن نانوذرات طلا قادرند سيگنال‌هاي کم رمق رامان را تقويت و با استفاده از ميکروسکوپ ويژه‌اي آنها را ضبط کرد.