پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در بهمن ۱۳۵۷، یکی از نخستین اقدامات نظام جدید، رسیدگی به پروندههای مسئولان و مقامات ارشد حکومت پهلوی بود. این روند که با تأسیس دادگاههای انقلاب و انتصاب صادق خلخالی به عنوان اولین حاکم شرع سرعت گرفت، در ابتدا بر روی مقامهای نظامی، امنیتی و سیاسی متمرکز شد که در سرکوب مخالفان حکومت پهلوی نقش داشتند.
خاطرات سرلشکر قدر سفیر شاه در لبنان؛
از استنباط شخصی خودشان نتیجهگیری میکردند و دستور میدادند. باز هم در آنجا وزیر خارجه یا وزیر اطلاعات یا رئیس ستاد ارتش یا هر کسی از دفتر مربوط خودش در سفارت این دستور را منعکس میکرد یعنی اینکه ما در هیچ جا سیاست مشخصی نداشتیم. سیاست مشخص آن چیزی بود که اعلیحضرت به آنها میگفتند و آنها به ما دیکته میکردند. نه برنامه منظمی بود، نه برنامه صحیحی بود که یک پایهریزی کرده باشند که ما سیاستمان اینست، برای این منظور شما ابتکار عمل دارید چه کاری را انجام بدهید.
معاون راهبردی رئیس جمهوری به ادعای کامران غضنفری نماینده تندروی مجلس درخصوص ارتباط وی با ساواک پاسخ داد.
بر طبق اسناد موجود در مرکز اسناد انقلاب اسلامی که البته همه اسناد را در بر نمیگیرد، هیچگونه سندی دال بر همکاری و ارتباط آقای ظریف با ساواک در مرکز اسناد انقلاب اسلامی وجود ندارد.
برشی از خاطرات آیتالله سید محمد خامنهای؛
«مقدم اصرار داشت که به ملاقاتش در آستانه انقلاب با برخی از روحانیون طرفدار امام اشاره کند و خودش را مایل به انقلاب و یا وفادار نشان دهد، ولی غرضش را میدانستم و میدان ندادم. تا اینکه در ضمن سؤالات ناگهان غافلگیرش کردم و گفتم شما که این همه زندان داشتید چه نیازی به زندان مخفی زیر زندان اوین بود؟»
بی خبری، ناتوانی و یا خیانت ساواک در انقلاب؛
پس از اینکه ساواک از چشم سلطنت میافتد، رئیس و افسران ضدجاسوسی و اطلاعات خارجی ساواک به شاه خیانت کرده و برای همکاری با انقلابیون وارد ساواما میشوند.
آمریکا در شکل گیری ساواک نقش داشت؟
به هیچ وجه، آمریکائیها اصولاً تا وقتی که ساواک تشکیل شد در جریان امر گذاشته شاید بعد از آنکه سرهنگ واکر اعتراض کرده بود برای آنکه آنها را نرنجانند اطلاعات جنبی به انها دادهاند ولی از ابتدای امر که ساواک تشکیل شد و البته هنوز به اسم ساواک نبود و جلساتی به عنوان امنیتی تشکیل میشد و در آن جلسات به هیچ وجه امریکائیها نه دستی داشتند نه نظارتی و نه حتی توصیه میکردند.
در قسمتی از اسناد ساواک از زبان آیتالله فلسفی درباره علامه محمدتقی جعفری نوشته شده است: «از وی (فلسفی) سؤالاتی نمودند لذا پاسخ داده این دو نفر [یحیی نوری و محمدتقی جعفری]واقعا افرادی که وفادار به خمینی [هستند]».
سپهبد تیمور بختیار اولین رئیس ساواک ایران و پسرعموی شاپور بختیار آخرین نخستوزیر رژیم پهلوی، بود.
نمایش «بند شش» که روایتی از وضعیت مخوف زندان کمیته مشترک ضدخرابکاری در دوران پهلوی است، به مناسبت دهه فجر در موزه عبرت ایران واقع در میدان امام خمینی در حال اجراست.
توقیفگاه، زندان موقت شهربانی، زندان زنان و بعد زندان کمیته مشترک ضد خرابکاری از اسامی مکانیست که ۸ هزار و ۴۴۲ نفر، از یک روز تا هزار و صد و چهل شبانه روز از زندگی خود را در این مکان زندانی بودهاند. ساختمانی در محوطه باغ ملی تهران که توسط ساواک برای بازجویی و شکنجه مخالفان حکومت پهلوی مورد استفاده قرار میگرفت. با علم به اینکه اکنون تبدیل به موزه شده، از ابتدای مسیر بازدید چنان وحشتی بر بیننده حاکم است که قدم زدن در آن فضای سنگین و تحمل جو وحشتناک این زندان برای یک بازدید کننده هم قابل تحمل نیست. اینجا موزه عبرت است، تونل وحشت تاریخ ایران.
زیبا کلام گفت: نکته جالب این است که ثابتی بههیچوجه به این باور که این انقلاب را غربیها و خارجیها کردند نمیپردازد اما به نظر من دو جا است که اتفاقاً آقای ثابتی چه بخواهد و چه نخواهد عملاً میگوید که چرا انقلاب شد.
همسر محمدرضا پهلوی، گفت: مشاوران همسرم، دولت و خود شاه به علائم هشدار توجه نکردند؛ محمدرضا شاه خیلی درگیر سیاست بود و او به افراد اشتباه اعتماد کرد و دست بسیاری از ژنرالها و مقامات عالی را آزاد کرد.
یک پژوهشگر تاریخ، گفت: مستند «پرویز ثابتی» که این روزها در شبکه ماهوارهای فارسی زبان منوتو پخش میشود با آنچه که این مقام امنیتی و مرد ابروکمانی در کتاب خاطراتش آورده، متفاوت است.
هر نهاد امنیتی فقط با کارکردهای شلاق و آپولو و درفش و اعدام آشنا است، اطلاعاتی سطحی را از طریق شنود و شکنجه و بردن کتابها و دستنویسها و اخیرا کامپیوتر و تلفن همراه و فلش به دست میآورند که به جای شناخت جامعه، آنان را گمراه میکند و اجازه نمیدهد که واقعیت جامعه را ببینند.
ثابتی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سکوت و انزوای کامل زندگی میکرد، اما در هشتم فروردین ۹۱ کتابی تحت عنوان در دامگه حادثه که شامل مجموعه گفتگوهای او بود از سوی شرکت کتاب در آمریکا منتشر شد.
پرویز ثابتی از سال ۱۳۵۲ تا ۱۳۵۷ به ریاست اداره سوم که مهمترین رکن ساواک محسوب میشد و مسئولیت امنیت داخلی را برعهده داشت رسید.
پرویز ثابتی سال ۱۳۴۸ از ریاست اداره یکم امنیت داخلی به معاونت اداره سوم رسید و از ۲۳ فروردین ۱۳۵۲ تا ۷ آبان ۱۳۵۷ رئیس اداره سوم ساواک بود.
فعالیتهای علامه جعفری در عرصه مبارزاتی تا اندازهای بارز بود که ساواک ایشان را تحت نظر داشت؛ سازمان اطلاعات و امنیت کشور چندین بار علامه جعفری را احضار کرد سؤالاتی را از وی در زمینه فعالیتهایش پرسید.
هادی غفاری: من نمیخواهم دعوای سیاسی راه بیندازم اما مشکل ما ساختاری است. چهل و چند سال قبل قانون اساسی نوشتیم و بعد آن را اصلاح و بالا و پایین کردیم، این قانون اساسی اشکالاتی دارد که به مرور زمان خود را نشان داده است.