سبحان، پاک و مبراست و از هر تعلّقی آزاد است، پس فقط آزادشدگان و خلاص‌شدگانِ از بندِ تعلقات را پذیراست. هنگامی که تو به قدر استعدادت، سبحان شوی، به همان اندازه از ذکر «سبحان الله» بهره‌مند می‌گردی.
پاسخ‌های استاد شیخ حسین انصاریان را به پرسش‌های مطرح از سوی جوانان می‌خوانید:
سبحان اللّه منزّه دانستن خدا از هر صفت عدمی و سلبی می‌باشد، امّا اللّه اکبر منزّه دانستن خدا است از هر وصفی که ما برایش ذکر کنیم چه وجودی و چه عدمی، برای این که هر صفتی که ما برای خدا ذکر کنیم محدود است و شامل مفاهیم دیگر نمی‌شود در حالی که خداوند به هیچ حدّی محدود نمی‌گردد.
امام صادق علیه‌السلام می‌فرمایند:
تسبیح از اسمای خدا و دعوی أهل بهشت است [۱]علاّمه طباطبائی رحمه‌الله می‌فرماید: مراد از تسبیح همان «سبحان اللّه» گفتن ما است بنابراین تسبیح و سبحان اللّه از یک ریشه می‌باشند.
تسبیح در لغت دارای دو معنا است: یکی دور ساختن و در آیات قرآن و روایات به معنی دور شمردن خداوند از هر گونه عیب و نقص است:
«عن هشام الجوالیقی قال سألتُ ابا عبداللّه علیه‌السلام عَنْ قَوْلِ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ سُبْحانَ اللّهِ ما یعنی بِه؟ قال تَنْزیهُهُ.»
از امام صادق پرسیدم که مراد از سبحان اللّه چیست؟ فرمود: منزّه دانستن خداوند مراد است [۲]و دیگر به معنای حرکت سریع در آب و شنا کردن است. (از مادّه سبح و سباحت) ولی هر دو معنی را می‌توان به یک اصل باز گرداند و آن حرکت سریع است، خواه در مسیر عبادت و بندگی و تنزیه و تقدیس خداوند از هر عیب و نقص باشد و یا حرکت سریع در آب یا هوا یا روی زمین، چرا که حرکت از یک سو انسان را به چیزی نزدیک می‌کند و از چیز دیگری دور می‌سازد، در آن جا که به معنای تنزیه از عیب و نقص است جنبه دور ساختن مورد توجّه می‌باشد و در آن جا که به معنای شنا کردن و شکافتن آب و هوا است جنبه حرکت مورد توجّه است.
[۱]تفسیر العیاشی: ۱۲۰ / ۲، حدیث ۹؛ بحارالانوار: ۱۸۳ / ۹۰، حدیث ۲۲.
[۲]التوحید؛ صدوق ۳۰۵، باب ۴۵، حدیث ۳.
منبع: مبلغ
