تفال به حافظ پنجشنبه ۱۰ اسفند ۱۴۰۲؛ خمی که ابروی شوخ تو در کمان انداخت...

فرارو- فال گرفتن از آثار ادبی، از باور‌های کهن این مرز و بوم است. در گذر زمان ساکنان این خاک به ادیبانی که گمان می‌بردند بهره‌ای از کلام حق دارند رجوع می‌شد. با این حال، اما در گذر زمان تنها تفال به حافظ در فرهنگ عامیانه ما باقی مانده است.

خمی که ابروی شوخ تو در کمان انداخت
به قصد جان من زار ناتوان انداخت

نبود نقش دو عالم که رنگ الفت بود
زمانه طرح محبت نه این زمان انداخت

به یک کرشمه که نرگس به خودفروشی کرد
فریب چشم تو صد فتنه در جهان انداخت

شراب خورده و خوی کرده می‌روی به چمن
که آب روی تو آتش در ارغوان انداخت

به بزمگاه چمن دوش مست بگذشتم
چو از دهان توام غنچه در گمان انداخت

بنفشه طره مفتول خود گره می‌زد
صبا حکایت زلف تو در میان انداخت

ز شرم آن که به روی تو نسبتش کردم
سمن به دست صبا خاک در دهان انداخت

من از ورع می‌و مطرب ندیدمی زین پیش
هوای مغبچگانم در این و آن انداخت

کنون به آب می‌لعل خرقه می‌شویم
نصیبه ازل از خود نمی‌توان انداخت

مگر گشایش حافظ در این خرابی بود
که بخشش ازلش در می‌مغان انداخت

جهان به کام من اکنون شود که دور زمان
مرا به بندگی خواجه جهان انداخت

شرح لغت: مفتول:تافته و پیچان/ ورع: به فتح اول و دوم پارسایی

تفسیر عرفانی:‌

۱- او خیلی چرب زبان و حراف و ماهر است. چنان این نیت تمام اندیشه ما را تصاحب کرده که پند و اندرز برایتان زخم و نمک است. برای اجرای این نیت حاضری به هرکاری تن بدهی. اما اجرای این نیت صد در صد در این زمان به ضرر شماست. یا اصولاً صرف نظر کن یا لااقل برای مدتی آن را به تاخیر بینداز.

۲- بدان که بازنده از اینکه بیش از آنچه می‌گیرد، بدهد، احساس می‌کند بازنده است. اما برنده در چنین موقعیتی، احساس می‌کند که اعتبار خود را برای آینده تقویت می‌کند.

۳- شخصی خوش قد و قامت، برازنده، آداب دان، عاشق هنر و مطالعه هستید، ولی چرا از تحصیل فرار می‌کنید؟ این مشکلی است که بر می‌گردد به برخورد‌های دوران دبستان شما که باید افکار خود را اصلاح کنید، زیرا مطالعه رکن اصلی زندگی است.

تعبیر غزل:

این اندیشه را در سر داری که همه بلا‌های جهان نصیب تو می‌شود، اما این طور نیست شاید صلاح تو در آن چیزیست که خدا نصیبت کرده است. موفقیت در زندگی تنها وابسته به کسب مادیات نیست، کامیابی به آن است که تو در دل احساس آرامش و خوشبختی کنی. پس به آنچه که داری قناعت کن و از زندگی و یار نیکویی که نصیبت می‌شود لذت ببر.