عاقبت تورم سال ۱۴۰۲

به روزرسانی آمار تورم توسط مرکز آمار (در عصر جمعه)، مشخص کرد در اولین ماه زمستان نرخ تورم ماهانه ۲.۶ درصد به ثبت رسید، نرخ تورم نقطه به نقطه دی‌ماه در ارتفاع ۳۸.۵ درصد ایستاد و تورم سالانه نیز در سطح ۴۳.۶ درصد قرار گرفت.

به گزارش دنیای اقتصاد،  با مقایسه این آمار‌ها با گزارش شاخص بهای مصرف‌کننده آذر، افت تب تورم در آغاز زمستان قابل مشاهده است. سوال مشخص این است که در پایان سال، تورم نقطه به نقطه و تورم سالانه در چه سطحی می‌ایستد؟ با توجه به میانگین ۲.۵ درصدی تورم ماهانه در سال جاری نرخ تورم نقطه به نقطه در سه سناریوی بدبینانه، میانه و خوش‌بینانه مورد بررسی قرار گرفته است؛ مطابق بررسی‌ها نرخ تورم در سناریوی خوش‌بینانه به رقم ۳۳.۱ درصد، در سناریوی محتمل و میانه به ۳۴.۳ درصد و در سناریوی بدبینانه به ۳۵.۷ درصد خواهد رسید. در نتیجه به نظر می‌رسد در صورت عدم رویداد غیرمنتظره، مسیر تورم تا پایان سال کاهشی خواهد بود.

مرکز آمار ایران در حالی از تورم دی‌ماه رونمایی کرد که به نظر می‌رسد تورم نقطه به نقطه در پایان سال ۱۴۰۲ به پایین‌ترین سطح در دو سال گذشته بازمی‌گردد. «دنیای‌اقتصاد» در سه سناریوی خوش‌بینانه، میانه‌رو و بدبینانه شاخص بهای مصرف‌کننده در اسفند ۱۴۰۲ را مورد بررسی قرار داده است. بر این اساس در صورتی که نرخ تورم ماهانه در دو ماه پایانی سال مشابه میانگین این متغیر در ۱۰ ماه ابتدای سال رفتار کند، نرخ تورم نقطه به نقطه به کمتر از ۳۵ درصد خواهد رسید.

مرکز آمار ایـــــران تصویر تورم اقتصاد ایران را به‌روز کرد. بر این اساس تورم نقطه به نقطه دی‌ماه ۳۸.۵ درصد به ثبت رسید. این عدد در مقایسه با ماه قبل معادل ۱.۷ واحد درصد کاهش یافته است. تورم نقطه به نقطه ۳۸.۵ درصدی دی‌ماه ۱۴۰۲ به این معناست که خانوار‌های کشور به‌طور میانگین، ۳۸.۵ درصد بیشتر از دی‌ماه ۱۴۰۱ برای خرید یک «مجموعه کالا‌ها و خدمات یکسان» هزینه کرده‌اند. از سوی دیگر، نرخ تورم ماهانه نیز در اولین ماه زمستان ۲.۶ درصد به ثبت رسید و نسبت به آذرماه ۰.۳ واحد درصد کاهش یافت. نرخ تورم میانگین سالانه نیز مانند دو شاخص قبلی روندی کاهشی به خود گرفت و از ۴۴.۴ درصد در آذرماه به ۴۳.۶ درصد کاهش یافت. آمار‌های تازه منتشرشده تایید می‌کند که تورم مسیری کاهنده را در پیش گرفته است. در سه سناریو بررسی می‌کند که این کاهش در نهایت نرخ تورم را به کدام محدوده می‌رساند.

سه مسیر احتمالی تورم ۱۴۰۲

بررسی آمار‌های به ثبت‌رسیده از ماه‌های قبل نشان می‌‎دهد که تورم ماهانه در ۱۰ ماه ابتدایی سال جاری به‌طور میانگین ۲.۵ درصد بوده است. اگر این نرخ را معادل رویکرد واقع‌بینانه و معتدل در نظر بگیریم و فرض کنیم تورم بهمن و اسفند ماه سال جاری در همین سطح حفظ خواهد شد، در آن صورت نرخ تورم نقطه به نقطه اسفندماه امسال به ۳۴.۳ درصد خواهد رسید که پایین‌ترین رقم در دو سال اخیر محسوب می‌شود.

در این سناریو، نرخ تورم میانگین سالانه نیز در عدد ۴۱ درصد می‌ایستد. اگر این سناریوی واقع‌بینانه را کنار بگذاریم، می‌توان دو سناریوی خوش‌بینانه و بدبینانه را برای تورم امسال در نظر گرفت. در سناریوی خوش‌بینانه، نرخ تورم ماهانه در بهمن و اسفند سال جاری به ۲ درصد خواهد رسید. سطح ۲ درصدی تورم ماهانه برای ۲ ماه پایانی زمستان به این معناست که نرخ تورم نقطه به نقطه سال ۱۴۰۲ به سطح ۳۳.۱ درصدی می‌رسد.

در این سناریو، نرخ تورم میانگین سالانه نیز کاهش پیدا می‌کند و در ارتفاع ۴۰.۸ درصد خواهد ایستاد. در مقابل دو سناریوی پیشین، سناریوی بدبینانه تورم قرار دارد. در سناریوی بدبینانه نرخ تورم ماهانه بهمن و اسفند ۱۴۰۲ به ۳ درصد می‌رسد. این سطح از تورم ماهانه به این معنا است که نرخ تورم نقطه به نقطه در پایان سال ۱۴۰۲ وارد کانال ۳۵ درصد می‌شود؛ اما به کمتر از ۳۵ درصد نمی‌رسد. بر اساس برآوردها، در سناریوی بدبینانه نرخ تورم نقطه به نقطه به ۳۵.۷ درصد خواهد رسید. از آن سو، نرخ تورم میانگین سالانه نیز روی عدد ۴۱.۲ خواهد ایستاد که به نسبت سناریو‌های قبلی عدد بالاتری است.

پیش‌بینی می‌شود در صورتی که اتفاق خاصی در بازار دارایی‌ها رخ ندهد و سطح انتظارات تورمی شاهد تغییرات قابل توجهی نباشد، سناریوی میانه شانس بیشتری برای محقق شدن خواهد داشت و نرخ تورم نقطه به نقطه به پایین‌ترین سطح خود طی دو سال اخیر خواهد رسید. با این حال تداوم این کاهش در سال آینده در گرو پیگیری سیاست‌های جدی‌تر برای مهار کردن مخارج دولت، رشد نقدینگی و عوامل شارژکننده انتظارات تورمی است. به این ترتیب می‌توان گفت که با احتمال قابل‌قبولی، تورم سال ۱۴۰۲ در سطحی کمتر از ۳۵ درصد می‌ایستد.

جزئیات تورم دی

اگر به جزئیات اعلام‌شده از سوی مرکز آمار نگاهی بیندازیم، متوجه می‌شویم که گوشت قرمز و پرندگان در دی‌ماه بالاترین تورم نقطه به نقطه را در میان سایر کالا‌ها و خدمات به ثبت رسانده است و افزایش ۹۸.۳ درصدی را نشان می‌دهد. در آن سوءاستفاده از حمل‌ونقل عمومی با تورم ۵۷.۴ درصدی مواجه شده است. در جایگاه بعدی، هتل و رستوران قرار دارد که از دی‌ماه سال گذشته تا دی‌ماه امسال معادل ۵۵.۹ درصد افزایش قیمت را به ثبت رسانده است. در شاخص تورم ماهانه نیز ارتباطات با ثبت رشد قیمت ۸.۵ درصدی بالاترین جایگاه را از آن خود کرد. گوشت قرمز و سفید نیز با افزایش ۵.۵ درصدی در دی‌ماه، جایگاه دوم در بالاترین تورم ماهانه را ثبت کرد. میوه و خشکبار نیز با ۴.۳ درصد، در جایگاه بعدی قرار گرفت.
تاخیر همچنان پابرجاست

در حالی‌که مرکز آمار گزارش تورم دی‌ماه را در ساعات پایانی شامگاه ششم بهمن ماه منتشر کرد، عملا می‌توان گفت که این گزارش با ۶ روز تاخیر منتشر شده است. در حالی‌که مرکز آمار ایران به‌عنوان مرجع قانونی انتشار آمار تورم در کشور، در سال‌های اخیر همواره به موقع این آمار را منتشر کرده است، از ابتدای امسال شاهد رویه نامیمونی مبنی بر انتشار آمار تورم با تاخیر هستیم. این در حالی است که پیش از این سخنگوی اقتصادی دولت از تمام دستگاه‌های ذی‌ربط خواسته است که آمار‌های اقتصادی خود را در موعد خود منتشر کنند.

جزئیات از تورم جغرافیایی

در حالی‌که معمولا استان‌های مرزنشین بالاترین سطح تورم را به خود اختصاص می‌دادند، در دی‌ماه قرعه به نام یزد افتاده و این استان با ۵۴.۷ درصد بالاترین سطح تورم میانگین سالانه را در میان استان‌های کشور به خود اختصاص داده است. در جایگاه بعدی استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد که ۵۰.۶ درصد تورم را ثبت کرده است. استان‌های کردستان، اصفهان و کرمانشاه به ترتیب در جایگاه‌های بعدی تورم قرار گرفته‌اند. در آن سو، استان تهران با ۳۸.۶ درصد پایین‌ترین سطح تورم در میان استان‌های کشور را به ثبت رسانده است. استان‌های خوزستان، سمنان و بوشهر در جایگاه بعدی کمترین سطح تورم در میان استان‌های کشور قرار گرفته‌اند.