سایه ریسک جدید بر بورس

در جریان معاملات روز گذشته بورس تهران، شاخص کل بورس تهران با کاهش ۰.۷۲درصدی به سطح ۲میلیون و ۱۷۸هزار و ۷۵۲ واحد رسید که به این ترتیب پنجمین روز متوالی منفی شاخص کل رقم خورد. همچنین نماگر هموزن نیز افت مشابه شاخص کل را تجربه کرد. در روز گذشته ۴۶۷ میلیارد تومان نقدینگی حقیقی از بازار سهام خارج شد که ششمین روز متوالی ثبت خروج پول از بورس است.

به گزارش دنیای اقتصاد، کارشناسان معتقدند با توجه به تداوم التهابات سیاسی، اگر کاهش فاصله نرخ دلار نیمایی و دلار بازار آزاد و قیمت کامودیتی‌ها محرکی قوی برای بازار نباشند، می‌توانند به وضعیت مبهم بازار در روز‌های آتی دامن بزنند. در مقطع کنونی که بازارسهام تحت‌تاثیر متغیر‌های اثرگذار داخلی و خارجی با غیرقابل پیش‌بینی‌ترین حالت ممکن مواجه است، حفظ کانال ۲ میلیون واحد به یکی از ترس‌های سهامداران مبدل شده است؛ بنابراین شاید منطقی‌ترین حالتی که بتوان برای بورس انتظار داشت، میزان کم افت‌واخیز شاخص‌های سهامی است.

این در حالی است که P/E بازار همچنان نسبت به ارزش ذاتی خود چندان پیشروی نکرده است که بتواند نکته مثبتی برای سرمایه‌گذاران محسوب شود؛ اما با توجه به وضعیت مبهم متغیر‌های اثرگذار این گزینه نیز مزید بر علت شده است. کارشناسان تاکید دارند که بازار سهام در وضعیتی به سر می‌برد که می‌توان انتظار رشد جدی را برای آن متصور بود؛ بنابراین اگر یک خبر مثبت به بازار تزریق شود، پول به بازار ورود پیدا می‌کند.

اگر  چه این اتفاق می‌تواند بورس را در کوتاه‌مدت با رونق همراه کند، اما در عمل سبب ایجاد انگیزه برای سهامداران خرد خواهد شد. به‌ویژه اینکه بازار‌های رقیب یعنی ارز و طلا نیز در وضعیت متعادلی برای جذب نقدینگی نیستند و اوضاع قیمت‌های جهانی نیز بر وفق مراد بورس‌بازان نمی‌چرخد.

بورس تهران مجددا در پی ریسک ژئوپلیتیک در خاورمیانه با کاهش ارتفاع نماگر‌ها همراه شد. با توجه به عملکرد بورس تهران در هنگامه درگیری نظامی اوایل پاییز رژیم صهیونیستی و نیرو‌های حماس، این نکته قابل استنباط است که در صورت بروز و ظهور مجدد ریسک سیاسی، بورس تهران به اثر سایر متغیر‌ها واکنش خاصی نشان نمی‌دهد و در مسیر نزولی قرار می‌گیرد.

در روز گذشته همین موضوع در تالار شیشه‌ای، رنگ واقعیت به خود گرفت و نماگر‌های سهامی با تشدید جریان عرضه در بازار سهام، با کاهش ارتفاع همراه شدند. دلار نیز در جریان معاملات بازار آزاد تفاوت محسوس و معناداری را تجربه نکرد تا همچنان بحث درباره شدت و حدت این ریسک نقل محافل باشد و تحلیلگران از جنبه‌های مختلف به بررسی ابعاد این موضوع بپردازند.

بازار از دریچه آمار

در جریان معاملات روز گذشته بورس تهران، شاخص‌کل بورس تهران با کاهش ارتفاع ۰.۷۲‌ درصدی همراه شد. به این‌ترتیب نماگر اصلی بازار سهام، پنجمین روز متوالی منفی خود را تجربه کرد. نماگر هم‌وزن نیز که نشانی از اثرگذاری یکسان کلیه نماد‌های معاملاتی است و چهره بازار را به نحو مطلوب‌تری نمایش می‌دهد، افت ۰.۷۱‌ درصدی را تجربه کرد تا این شاخص نیز برای سومین روز متوالی در محدوده سرخ تابلوی معاملاتی بسته شود.

در فرابورس نیز شاخص اصلی این بازار با افت ۰.۵۹‌درصدی در سطح ۲۶‌هزار و ۳۰۹‌واحدی کار خود را به اتمام رساند. همچنین در روز گذشته ۴۶۷‌میلیارد‌تومان نقدینگی حقیقی از بازار سهام خارج شد. تفاوت معنادار مقدار پول خارج‌شده از بازار در روز گذشته با روز‌های پیش از آن گویای افزایش فشار عرضه در تالار شیشه‌ای در نتیجه ریسک سیاسی و سیستماتیک است. ارزش معاملات خرد بازار نیز که شامل سهام و حق‌تقدم می‌شود، رقم ۴‌ هزار و ۹۷۷‌ میلیارد‌ تومان را ثبت کرد. بورس تهران مجددا از ناحیه ریسک سیاسی شکل‌گرفته متاثر شد و نماگر‌های سهامی با تاثیرپذیری از این موضوع در مدار نزولی قرارگرفتند.

فقدان اقدام عاجل

همان‌طور که به کرات در گزارش‌های قبلی «دنیای‌اقتصاد» اشاره شده است، یکی از الزامات سر و سامان دادن به وضعیت مبهم و آشفته بازار سهام، تزریق اعتماد به صحنه معاملات تالار شیشه‌ای است؛ موضوعی که در ۶ ماهه نخست سال جاری در بورس تهران، اقدامات عاجل و مثبتی در راستای ارتقای آن مشاهده نشد، بلکه با تزریق بذر نااطمینانی حاصل از وقایع نیمه اردیبهشت سال جاری (ماجرای مربوط به افزایش نرخ خوراک شرکت‌های پتروشیمی) تیر زهرآلود و مسمومی نیز بر پیکره رنجور و نحیف بورس تهران پرتاب شد تا بازیگران و اهالی این بازار نسبت به وقایع حادث شده و روند آتی این بازار در بی اعتمادترین حالت ممکن قرار بگیرند.

بدون شک اگر تلاشی در جهت پیش‌بینی پذیر‌ کردن وضعیت بازار سهام صورت می‌گرفت، به رغم ثبات در بازار‌های دیگر، شاهد این بودیم که عملکرد و بازدهی این بازار در مقایسه با رقبای دیرینه خود تفاوت فاحشی داشت. هر چند می‌توان فقدان محرک‌های بنیادین و فروکش کردن انتظارات تورمی و آرامش در بازار ارز را به‌عنوان مهم‌ترین عواملی ذکر کرد که سبب شده بازار‌های دارایی و به خصوص بازار سهام از ثبات برخوردار باشند؛ اما به هر روی اگر جریان اعتماد عمومی به این بازار برمی گشت، می‌توانستیم انتظار داشته باشیم که بورس تهران از اوضاع و احوال قمر در عقرب کنونی خارج شود و وضعیت بهتری داشته‌باشد.