شعرخواني‌حتي در دريا

گزارش ادبيات اين هفته بيشتر از هفته‌هاي قبل، رنگ و بوي شعري به خود گرفته است. ضمن عذرخواهي از داستان‌نويسان عزيز، به آنان قول مي‌دهيم باز هم با يك برنامه كاملا جديد برگرديم و گزارشي مفصل از كار و بار آنها هم خدمت خوانندگان جان، ارائه دهيم اگر جان بود و جانان خواست. 

جشنواره مردمي و شعر
شمس لنگرودي چندي پيش در جشنواره‌ «صداي زنده شاعران مديترانه» در فرانسه شركت كرده بود و پس از بازگشت ايسنا در گفتگويي با او، از كم و كيف اين جشنواره سوال كرده است.

شمس لنگرودي با بيان اين‌كه احساس مي‌كردند مردم و شعر از هم دور شده‌اند و تلاش‌شان اين بود كه شعر را به ميان مردم ببرند، گفته است: «شعرخواني در كوچه‌ها بود و مردم در رفت‌وآمد بودند».

در سراسر شهر «ست»، در كوچه‌ها‌ و خيابان‌ها، مردم با شعر مواجه بودند. شعرها به زبان اصلي شاعران و به زبان فرانسه از روي پرده‌هايي آويزان بود. پوستر‌ها و تصاوير جشنواره در كوچه‌ها و خيابان‌ها به چشم مي‌آمد.

جوان‌هاي شهر با لباس‌هاي رنگين، تئاتر خياباني اجرا مي‌كردند كه موضوع همه‌ آنها شعر بود. سعي كرده بودند در همه مكان‌ها، شعر و شعرخواني باشد؛ حتي در دريا و قايق.

شاعر ايراني با اشاره به اين كه همه اين برنامه‌ها از طرف خود مردم بود و كسي كارمند جايي نبود، گفته است: «از هر نوع شعري با زيبايي‌شناسي‌هاي مختلف خوانده شد».

معلوم شد كه مردم شعري را دوست دارند كه با آن ارتباط برقرار مي‌كنند. فهميدم مردم دنيا مثل همند و غم و شادي‌شان هم مثل هم است و زباني كه بتواند اين را بازتاب دهد، براي مردم جذابيت دارد.

شهر «ست»، شهر پل والري، شاعر مهم فرانسه است و شيراز هم شهر حافظ ما. اتفاقا چندي قبل هم ما جشنواره شعري با حضور شاعران كشورهاي ديگر در كشورمان برگزار كرديم و شاعران خارجي مدعو را به شيراز و چند شهر ديگر كشور هم برديم.

هزينه‌هاي سفر و اقامت اين گروه از شاعران از بودجه عمومي تامين شد و آنها آمدند و رفتند. جشنواره شعر فرانسوي‌ها را با جشنواره شعري كه در كشور ما برگزار شد، مقايسه كنيد.

مردم شهرهاي مختلف چقدر امكان لذت بردن از شهر شاعران و آشنايي با آنها را پيدا كردند؟ اصلا بردن شعر به ميان مردم براي مسوولان فرهنگي ما دغدغه‌اي هست يا نه؟

خوب است براي برگزاري جشنواره‌هاي شعري با تاثيرگذاري بيشتر فقط يك بار از تجربه كشورهاي ديگر استفاده كنيم. فقط يك بار!

زيرآب‌زني براي پاريس!

شمس لنگرودي در همين مصاحبه گفته است: «فرانسوي‌ها مي‌خواهند جشنواره‌اي را براي شعر مثل جشنواره كن راه‌اندازي كنند».

اين مساله، ما را ياد دعواي ناراحت‌كننده‌اي انداخت كه چند سال پيش در كشور ما بر سر سفر به فرانسه به راه افتاد. سفارت فرانسه در تهران براي برگزاري يك تور مشترك شعري، شاعراني را انتخاب كرد و قرار بود كه اين شاعران به فرانسه بروند و در آنجا شعرخواني كنند.

ناگهان هوس سفر به پاريس به سر خيلي از پاريس‌دوستان شاعر افتاد و شاهد جنگ و دعوايي در فضاي رسانه‌اي بوديم كه همه شروع به خنده‌دارترين شكل زيرآب‌زني براي همراهي در كاروان اعزامي كردند و كار بالا گرفت. به‌هر‌حال منتظريم جشنواره شعر بدل از «كن» راه بيفتد تا باز هم براي خنده و تفريح سوژه‌اي داشته باشيم!

شاعران نام‌آشنا

اعضاي شوراي سياستگذاري جشنواره بين‌المللي شعر فجر معرفي شدند و براساس اعلام خبرگزاري‌ها، تعدادي از شاعران نام‌آشناي كشور به جمع اعضا اضافه شده‌اند.

براين اساس بهمن دري، اكبر بهداروند، مصطفي محدثي‌خراساني، منصوره نيكوگفتار، محمدرضا عبدالملكيان‌، عبدالرحيم سعيدي‌راد، عباس كي‌منش (مشفق كاشاني)، محمدعلي بهمني، جواد محقق، پرويز بيگي حبيب‌آبادي، محمودرضا اكرامي‌فر، موسي بيدج، فاضل نظري، محمدعلي معلم‌دامغاني، علي‌قلي اميراحمدي، مرتضي اميري‌اسفندقه ، سيدعلي موسوي‌گرمارودي ، حسين اسرافيلي، مصطفي اميدي و علي شجاعي‌صائين در اين شورا عضويت دارند.

به نظر مي‌رسد لازم بود در اين خبر علاوه بر عنوان شاعران نام‌آشنا از عبارت‌هايي نظير شاعران معمولي، شاعراني كه كسي چندسالي است شعري از آنها نشنيده است و شاعراني كه كسي اصولا شعري از آنها به خاطر ندارد هم استفاده مي‌شد.