پس از انجام آزمایشهای موفقیتآمیز دانشمندان روی حیوانات ممکن است واکسنی علیه بیماری آلزایمر در راه باشد. محققان آمریکایی و آلمانی توانستند از دست دادن حافظه در موشها را معکوس کنند و مایل هستند به سرعت به سمت آزمایشهای انسانی حرکت کنند.
به گزارش ایسنا، این واکسن به سیستم ایمنی آموزش میدهد با نوعی پروتئین بتا آمیلوئید چسبنده در مغز که در افراد مبتلا به زوال عقل تجمع مییابد، مبارزه و از ارتباط بین نورونها جلوگیری کند.
داروهای قبلی برای مبارزه با آلزایمر نیز بر کاهش آمیلوئید متمرکز شده بود، اما موفقیت چندانی در کاهش علائم نشان نداده و برخی حتی باعث ایجاد اثرات جانبی منفی میشود.
اکنون دانشمندان کشف کردهاند در افراد مبتلا به زوال عقل پروتئین خود را به ساختاری شبیه سنجاق سر میپیچد و به شکل بسیار خطرناکتری از آمیلوئید تبدیل میشود.
پروفسور مارک کار از موسسه زیستشناسی ساختاری و شیمیایی در دانشگاه لستر انگلستان در این خصوص گفت: این ساختار پیش از این در آمیلوئید بتا دیده نشده بود.
این گروه فرض کرد طرحریزی آمیلوئید به همان شکل سنجاق سر قبل از تزریق آن به عنوان واکسن بدن را به تولید آنتیبادی برای مبارزه با آن ساختار خاص تحریک میکند. همچنین به سیستم ایمنی اجازه میدهد اشکال طبیعی پروتئین مورد نیاز بدن را نادیده بگیرد.
هنگامی که این واکسن به موش تزریق شد، آنتیبادی ایجاد کرد و به بازیابی عملکرد نورون، افزایش متابولیسم گلوکز در مغز، معکوس کردن از دست دادن حافظه و کاهش تشکیل پلاک بتا آمیلوئید کمک کرد.
پروفسور کار افزود: در حال حاضر هنوز این دانش در مراحل اولیه است. اگر این نتایج در آزمایشهای بالینی انسانی تکرار شود، میتواند تحولآفرین باشد و این امکان را فراهم کند که نه تنها آلزایمر را پس از شناسایی علائم درمان بلکه به طور بالقوه قبل از ظهور علائم افراد را در برابر بیماری واکسینه کنیم.
بیش از ۵۲۰ هزار نفر در بریتانیا به بیماری آلزایمر مبتلا هستند و این رقم در حال افزایش است.محققان به دنبال یافتن شریک تجاری برای انجام آزمایش آنتیبادی درمانی و واکسن از طریق آزمایشهای بالینی هستند.
دکتر سوزان کوههاس، مدیر تحقیقات در مرکز تحقیقات آلزایمر انگلستان، گفت: در حال حاضر هیچ درمان اصلاحکننده بیماری برای افراد مبتلا به آلزایمر در بریتانیا وجود ندارد و این امر باعث میشود تولید دارو حتی فوریتر انجام شود.
در این تحقیق که روی موشهای مبتلا به بیماری آلزایمر انجام شد، دانشمندان دریافتند واکسنی که از طریق تزریق توزیع میشود، هدف مورد نظر را پیدا کرده و به بهبود متابولیسم در مناطق مغز مرتبط با حافظه و تفکر کمک میکند.
نتایج اولیه در یک کار رفتاری نشان میدهد موشها حافظه و تفکر را بهبود بخشیده و اشاره میکند که این یافته میتواند یک رویکرد جدید امیدوارکننده باشد. این رویکردی است که تاکنون در آزمایشهای بالینی در داروهای آلزایمر آزمایش نشده است.
مانند هر داروی جدید این درمان نیز باید از طریق یکسری آزمایشهای بالینی روی افراد انجام شود؛ در حالی که این کشف امیدوارکننده است، این رویکرد راه درازی برای اثبات موفقیت در انسان دارد.
پروفسور تارا اسپایر جونز، از موسسه تحقیقات زوال عقل بریتانیا در دانشگاه ادینبورگ، افزود: واکسن باعث میشود سیستم ایمنی موشها به یکی از پروتئینهای وابسته به آسیبشناختی که در بیماری آلزایمر جمع میشود، واکنش نشان دهد.
اگرچه این تحقیق برای جامعه تحقیقاتی جالب است، اما مهم این است که در نظر داشته باشیم این یافتهها به نسبت از شمار کمی موش به دست آمده و ما راهی طولانی در پیش داریم تا بدانیم آیا این رویکرد برای مردم مفید خواهد بود یا خیر.
دولت بریتانیا اعلام کرده یک سرمایهگذاری ۳۷۵ میلیون پوندی برای بهبود درک بیماریهای تخریبکننده عصبی مانند آلزایمر و سایر اشکال زوال عقل و همچنین بیماری نورون حرکتی (MND)، بیماری پیک، زوال عقل فرونتومورال، ورنیکه-کورساکوف و پارکینسون دارد.
نتایج این تحقیق در مجله Molecular Psychiatry منتشر شد.