هشدار به بایدن درباره دیدار با پوتین

فرارو- پایگاه خبری-تحلیل "نشنال اینترست" در گزارشی به دیدار "ولادیمیر پوتین" رئیس جمهور روسیه و "جو‌بایدن" رئیس جمهور آمریکا که قرار است در تاریخ ۲۶ خرداد ماه در ژنو سوئیس برگزار شود پرداخته و به طور خاص به رئیس جمهور آمریکا توصیه کرده که با اتخاذ یک موضع سازنده و فعال، سعی کند این دیدار را از یک دیدارِ سرد و بی روح، به دیداری مفید و سازنده که بتواند تا حدی از شدتِ چالش‌های دو کشور بکاهد تبدیل کند.

نشنال اینترست در این رابطه می‌نویسد: «با توجه به وضعیت وخیم و نامساعدِ روابط آمریکا و روسیه، انتظارات در مورد نشست آتیِ "ولادیمیر پوتین" رئیس جمهور روسیه با "جو بایدن" رئیس جمهور آمریکا، چندان زیاد نیست و عده زیادی معتقدند که نمی‌توان این نشست را یک نشست ارزشمند و مفید دانست. با این حال در این رابطه هنوز هم خوشبینی‌هایی وجود دارد. در شرایط فعلی، هر دو رهبر انگیزه‌های زیادی دارند که اجازه ندهند مذاکرات بدون هرگونه دستاوردی خاتمه یابد و در نهایت به نوعی تنش و بحرانِ بیشتر در روابط دوجانبه آن‌ها ختم شود. با این حال، محتمل‌ترین نتیجه و برونداد از دیدار مذکور بیانیه‌ای است که احتمالا از سوی دو طرف صادر خواهد شد و در آن به سازنده بودن مذاکره و همچنین صحبت در مورد طیفی از موضوعات و مسائل مهم اشاره می‌شود.

به گزارش فرارو، بدون تردید صدور یکچنین بیانیه‌هایی قادر نیست که ماهیتِ پُر از بحران و چالشِ روابط دوجانبه دو طرف را پوشش دهد و افکار عمومی را نسبت به آن‌ها بی اعتنا کند. واشنگتن لیستی بلندبالا از نارضایتی‌ها در مورد رویه‌های بین المللی مسکو دارد. در این زمینه به طور خاص آمریکا نسبت به آنچه مداخلات گسترده روسیه در عرصه سیاست داخلی آمریکا می‌نامد، معترض است و در عین حال نسبت به حملات سایبری گسترده روسیه به تاسیسات زیربنایی خود نیز گله‌مند است.

با این حال، رهبران آمریکا عمیقا نسبت به اقدامات تحریک آمیز خود علیه روسیه نیز سکوت می‌کنند. آمریکایی‌ها در مذاکره با دشمنان و رقبای خود، یک راهبرد رایج دارند و آن این است که لیستی بلندبالا از نارضایتی‌های خود را به طرف مقابل ارائه می‌کنند و از آن می‌خواهند تا آن‌ها را رفع کرده و در عین حال امتیازات جزئی را نیز در این رابطه ارائه می‌کنند. این رویکرد تا حد زیادی به جوهره اصلی نوعِ رویکرد دولت آمریکا به روسیه در دوران پساجنگِ سرد شکل داده است.

اگر بایدن به معنای واقعی کلمه مایل است نشست مشترک با ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه را به نشستی ارزشمند و کارآمد تبدیل کند، بایستی رویکردی کاملا متفاوت رادر پیش گیرد و سعی کند متناسب با واقعیت‌های میدانی (و نه اوهام) به روابط آمریکا با روسیه بنگرد. قدم اول دراین رابطه این است که واشنگتن بپذیرد که برخی اقدامات آن و متحدانش در ناتو علیه روسیه، ماهیتی تحریک کننده داشته و دارند و آمریکا بنا دارد تا آن‌ها را اصلاح کند. تصمیمِ توسعه دامنه کنش ورزی ناتو به مرز‌های غربی روسیه، از جمله موارد اقدامات تحریک آمیز از سوی آمریکا و ناتو علیه دولت روسیه است. حضور گسترده نیور‌های آمریکایی و ناتو در برخی کشور‌های اروپای‌شرقی و انجام تمرینات مستمر نظامی (علیه روسیه) نیز از جمله دیگر موارد تحریک کننده علیه روسیه است. اقدامات دیگر آمریکا نظیر خروج یکجانبه آن از "معاهده موشک‌های میانبرد هسته ای" و همچنین خروج از "معاهده آسمان باز" نیز بدون تردید نتوانسته سطح تنش‌های آن با روسیه را کاهش دهد.

لیست اقدامات تحریک آمیز آمریکا و متحدان آن علیه روسیه نیز بلندبالا است. حتی با توجه به اینکه مقام‌های آمریکایی نسبت به آنچه مداخله روسیه در امور داخلی کشور‌های دموکراتیک می‌نامند، شدیدا ابراز نارضایتی می‌کنند، با این حال، واشنگتن عمیقا به این نکته بی اعتناست که خودِ آن در سال‌های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ کمک کرد تا حکومت قانونی اوکراین سقوط کند و در جوار مرز‌های روسیه، یک دولت با حمایت کامل آمریکا بر سر کار آید. امری که با واکنش شدید روسیه رو به رو شد. دولت آمریکا در برهه کنونی به صراحت از "الکسی ناوالنی" منتقد سرشناس دولت روسیه حمایت می‌کند و در عین حال قویا بر آن است تا "الکساندر لوکاشنکو" رئیس‌جمهور بلاروس را که متحد دولت روسیه است را هم از کار برکنار کند.

متاسفانه، آمریکا و ناتو در حال اتخاذ رویه‌های به مراتب تحریک آمیز تری علیه دولت روسیه هستند. در جریان نشست اخیر ناتو و بیانیه این گروه، به وضوح از روسیه به عنوان یک "تهدید" یاد شده است. این در حالی است که بیانیه مذکور چین را یک "چالش" خطاب کرده است. این مساله به وضوح نشان می‌دهد که احساساتِ مرتبط با "روس هراسی" در غرب، وضعیت وخیمی دارد و کاملا از چهارچوب خارج شده است.

بدون تردید یکی از مهمترین نکاتی که بایدن در جریان نشست آتی خود با پوتین باید به آن توجه کند این است که بایستی واقع بینی را پیشه کند و از طرح درخواست‌های یک سویه قویا خودداری کند. بدون تردید اگر بایدن بخواهد بر این مساله تاکید کند که پوتین باید رویکرد خود در قبال اوکراین را تغییر دهد یا با گروه‌های سایبری که علیه آمریکا در خاک روسیه اقدام می‌کنند برخورد کند، با جواب مناسبی رو به رو نخواهد شد. روسیه عمیقا رویه‌های آمریکا و دیگر قدرت‌های غربی در خطاب کردن آن به مثابه یک دولت خارجی که به دنبال مداخله در امور دیگران است را "ریاکارانه" و نادرست تحلیل می‌کند. زیرا اساسا خودِ آمریکا و متحدانش بیشترین مداخلات را در کشور‌های دیگر جهان انجام می‌دهند. بدون تردید اگر پاسخ آمریکا به روسیه صرفا وضع تحریم باشد، واشنگتن باید منتظر شرایطِ به مراتب بدتر و وخیم‌تر باشد. امری که می‌تواند هزینه‌های سنگینی را برای این کشور به دنبال داشته باشد.

آمریکاحتی در طرح درخواست هایش از روسیه نیز باید واقع بینی اتخاذ کند. در این رابطه، کاملا ضروری است که واشنگتن لیستی از امتیاراتِ جذاب را به طرف روسی پیشنهاد دهد. آمریکا باید به طرف روسی این سیگنال را بفرستد که فعلا با گسترش سازمان ناتو مخالف است و سعی ندارد کشور‌هایی نظیر گرجستان و اوکراین را که چالش‌هایی جدی با روسیه دارند، در این سازمان بپذیرد. بدون تردید فعالیت‌های روزافزون آمریکا در قبال اوکراین و گرجستان، نوعی عبور از خط قرمز‌های روسیه است که می‌تواند تبعات وخیمی را برای آمریکا به دنبال داشته باشد. شکی نیست که حتی اگر خودِ آمریکا هم با تهدیداتی نظیر آنچه اکنون روسیه از جانب آمریکا با آن‌ها رو به رو است، رو به رو می‌شد، واکنش‌های سنگین و خشنی را از خود نشان می‌داد.

بایدن همچنین در دیدار با پوتین می‌تواند پیشنهاد‌هایی را جهت بازگشت کشورش به معاهده "موشک‌های میانبرد هسته ای" و همچنین "معاهده آسمان‌های باز" ارائه کند. بدون تردید این مساله کاملا به نفع آمریکا است و می‌تواند از تنش‌های نظامی و امنیتی در خاک اروپا نیز بکاهد. انجام اقدامات مثبت از سوی آمریکا در این زمینه موجب خواهد شد تا دولت روسیه نیز جهت انجام اقدامات سازنده تحت فشار قرار گیرد.

متاسفانه باید گفت که بعید به نظر می‌رسد که بایدن به هیچکدام ازاقداماتی که پیشتر به آن‌ها اشاره شد دست بزند. به احتمال فراوان این نشست در فضایی سرد برگزار خواهد شد و تحولِ چندان مثبت و معنا داری در جریان آن اتفاق نمی‌افتد. بدون انجام تغییرات مفید و قابل توجه، آمریکا و روسیه به سمت تقابلاتِ بیشتر، جدی تر، خطرناک‌تر و به طور کلی روابط وخیم‌تر حرکت خواهند کرد».