پایان جنگ در یمن چطور رقم می‌خورد؟

فرارو- رفتار عربستان در روز‌های اخیر نشان می‌دهد به صورت جدی به آتش بس در یمن فکر می‌کند. بعد از حدود چهار سال درگیری خروج آبرومندانه از این جنگ برای عربستان بسیار مهم است. هرچند انصارلله با توجه به حملات اخیر دست بالا را دارد، اما فشار شدید به مردم یمن قابل انکار نیست. به نظر می‌رسد شرایط برای توافقی که منافع هر دو طرف را تا میزان قابل قبولی تامین کند دست یافتنی است.

به گزارش فرارو، شنبه ۱۳ مهرماه، رویترز به نقل از منابع دیپلماتیک گزارش داد، عربستان به صورت جدی در حال بررسی آتش‌بس در یمن است. یک دیپلمات اروپایی گفته است محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی خواهان خروج از یمن است، از این رو ما باید راهی برای او جهت خروج آبرومندانه از یمن بیابیم.

همچنین بنابر گزارشات رسیده از یمن حملات هوایی عربستان به مواضع انصارالله به طور گسترده‌ای کاهش یافته است.

در روز‌های اخیر و به خصوص بعد از حملات آرامکو و حملات زمینی ششم مهر ماه به نیرو‌های عربستانی، سعودی‌ها تحرکات خود برای مذاکره با یمنی‌ها را افزایش داده اند. یک مقام نظامی برجسته در یمن نزدیک به انصارالله گفت: «سعودی‌ها تماسی را با مهدی المشاط، رئیس شورای عالی سیاسی یمن از طریق طرف سومی برقرار کردند، اما به توافق منجر نشد.» برخی منابع منطقه‌ای هم اعلام کردند کانال‌های ارتباطی بین ریاض و انصارالله از طریق بیروت انجام می‌گیرد.

به گزارش رای الیوم، پیشنهاد سعدی‌ها به انصارلله "آتش بس جزئی" است که مورد پذیرش انصارلله قرار نگرفته است... وزیر اطلاع‌رسانی دولت صنعا وابسته به انصارالله گفت: «بهتر است آتش‌بس شامل توقف کامل حملات هوایی در تمام مناطق یمن و شکستن محاصره علیه ملت یمن باشد.» دو هفته پیش بود که انصارالله پیشنهاد توقف حملات موشکی و پهپادی به عربستان را با شرط برداشتن گام متقابل از سوی ائتلاف سعودی مورد حمایت غرب مطرح کرد.

محمد بن سلمان هم اخیرا در واکنش به طرح انصارالله در گفتگو با شبکه سی بی اس پیشنهاد انصارالله را گامی مثبت در جهت مذاکرات سیاسی جدی‌تر خوانده بود: «عربستان از هر طرحی برای حل سیاسی در یمن استقبال می‌کند و امیدوار است این اتفاق امروز به جای فردا بیفتد.»

وضعیت کلی در یمن نشان می‌دهد شرایط تا حدی به سمت کاهش تنش‌ها پیش رفته است. نصرت الله تاجیک، سفیر سابق ایران در اردن و کارشناس مسائل خاورمیانه معتقد است انصارلله باید از موضع قدرتی که در حال حاضر دارد استفاده کرده و بتواند به نوعی این جنگ را به پایان برساند.

این کارشناس مسائل خاورمیانه در این زمینه به فرارو گفت: جنایاتی که در طول بیش از چهار سال بر مردم یمن رفته قابل چشم پوشی نیست. دنیای غرب هم با استاندارد دوگانه از جنایاتی که در یمن علیه عربستان انجام شده گذشت. به جز چند بیانیه و قطعنامه در سازمان ملل چیز دیگری نبود. ایستادگی یمن در برابر تجاوز خارجی شرایط را به گونه‌ای بر عربستان سخت کرده است که نه تنها آبروی بین المللی عربستان رفته است بلکه آبروی غرب و تسلیحات غربی هم رفته است و این به نوعی فشار مضاعفی را از سوی افکار عمومی بین المللی بر عربستان وارد می‌کند.

دیپلمات کشورمان گفت: مجموع اتفاقات خلیج فارس به اضافه مشکلاتی که عربستان در داخل و خارج دارد مثل مسائل بودجه‌ای و فروش سهام آرامکو، که نیاز به ثبات دارد باعث می‌شود مجموعا عربستان به این نقطه برسد که قضیه یمن را به اتمام برساند.

 

این تحلیلگر مسائل خاورمیانه در مورد نوع توافق دو طرف برای پایان جنگ گفت: من معتقدم بازی را باید به صورت برد-برد تمام کرد. البته هیچ یک از شش جنگ گذشته بین یمن و سعودی برنده نظامی نداشته است. این جنگ هم برنده نظامی ندارد؛ اما الان انصارالله با دو حرکت اخیر به یک نوعی دست بالا را دارد. به عقیده من رسیدن به یک نقطه مناسب که هم منافع انصارلله تامین شود و هم بتوان گفت آبروی عربستان حفظ شده، شدنی است.

تاجیک افزود: عربستان به عنوان داعیه‌دار رهبری جهان اسلام به عنوان خادم الحرمین و به عنوان یکی از تاثیرگذارترین کشور‌ها در دنیای عرب برایش سنگین است که از پس انصارلله بر نیامده است. آن‌ها دخالت ایران در دنیای عرب را مطرح می‌کنند، اما وقتی که انصارلله عرب رودرروی عربستان می‌ایستد، برای سعودی‌ها که نیروی تاثیرگذار عرب هستند سنگین است.

او افزود: با توجه به عوامل داخلی و منطقه‌ای و خارجی و مشکلات عربستان در مجموع انصارلله دست بالا را دارد، اما من معتقدم در این شرایط و در نظر گرفتن مشکلات مردم یمن با تحریم و کشته شدن کودکان و زنان و مشکلات انسانی و زیست محیطی انصارلله می‌تواند الان از اهرم هایش استفاده کند تا غائله را ختم کند. من معتقدم گشتن و پیدا کردن یک نقطه مشترک بین دو طرف قابل تحقق است. کما اینکه اخیرا در اخبار و رسانه‌ها آمده بود، سعودی‌ها با افرادی از انصارالله مرتبط شده اند و مذاکرات را دنبال می‌کنند.

دیپلمات کشورمان گفت: احساس من این است که نقطه‌ای بین آنچه خواست انصار لله است و آنچه سعودی‌ها در این مقطع به آن قائل هستند با توجه به اینکه انصارلله دست بالا را دارد قابل تحقق است. می‌توان آن نقطه را پیدا کرد که در حقیقت این نقطه جایی است که با قطع دخالت خارجی مسائل داخلی به صورت یمنی-یمنی دنبال شود.

تاجیک گفت: صحنه یمن مخلوطی از درگیری‌ها است و فقط یک درگیری نیست. در یمن ماتریس درگیری‌ها را داریم. باید عناصر این ماتریس را یک به یک حذف کرد. یک قدم آن عربستان است، قدم دوم دخالت اماراتی‌ها در جنوب یمن و بعد به سمت مسائل گروه‌های داخل یمن می‌رویم که آن‌ها هم بنشینند و مسائلشان را حل و فصل کنند. من احساسا می‌کنم با شرایطی که بر عربستان تحمیل شده الان این موقعیت وجود دارد که انصارلله به دنبال ایجاد صلح باشد.

این تحلیلگر مسائل خاورمیانه گفت: دست کم قدم اول می‌تواند " انجماد فعالیت‌ها " باشد که یعنی هر دو طرف "هدنه" یا آتش بس را رعایت کنند. اینکه مناطق و حدود آتش بس کجا باشد را بیشتر متخصصین نظامی باید نظر دهند. به نظر من با توجه به شرایط، صلح با یک چارچوب مشخص همچون انجماد فعالیت ها، پذیرش اصول کلی آتش بس و رفع تحریم‌هایی که عربستان بر یمن تحمیل می‌کند قابل تحقق است.