"اظهارات محمد رضا خاتمی تحلیل شخصی اوست"

فرارو- زمزمه‌های مشارکت نکردن در انتخابات رفته رفته در اردوگاه اصلاح‌طلب شنیده می‌شود. محمدرضا خاتمی، نایب رئیس مجلس ششم و برادر رئیس دولت اصلاحات در گفتگویی تصویری با برنامه رو در رو گفت و گویی داشته که در بخش‌هایی از آن برخی اقدامات اصلاح طلبان در گذشته را اشتباه عنوان می‌کند.

او در ارتباط با انتخابات سال ۸۴ می‌گوید: مصطفی معین، کاندیدای اصلاح‌طلب سال ٨٤ باید به نفع کروبی کنار می‌رفت. این گفته خاتمی در حالی است که اعضای جبهه مشارکت بعد از تایید صلاحیت مجدد معین از او می‌خواستند استعفا ندهد و تا آخر در انتخابات بماند.

برادر رئیس دولت اصلاحات درباره انتخابات سال ۸۸ نیز می‌گوید اگر ما به انتخابات سال ۸۸ نباید کاندیدا می‌دادیم. معتقد بودم امکان اینکه بگذارند یک اصلاح طلب رئیس جمهور شود وجود ندارد. نایب رئیس مجلس ششم در ارتباط با انتخابات ۱۴۰۰ نیز می‌گوید شاید ۱۴۰۰ به این نتیجه برسیم که اصلا کاندیدایی معرفی نکنیم.

 

پیش‌تر نیز مصطفی تاج زاده در مصاحبه‌ای با ایسنا گفته بود: من از سال ۹۲ به غیر از سال ۹۶ در زندان رای دادم؛ چرا که احساسم این بود که رای ما تعیین‌کننده و اثرگذار است. امروز اگر همان لیست ۹۴ را جلویم بگذارند برای انتخابات ۹۸ رای نمی‌دهم.

آیا این مطالب نشان دهنده تغییر استراتژی اصلاح‌طلبان نسبت به مشارکت در انتخابات است؛ گروهی که از انتخابات ۹۲ به بعد با معرفی کاندیدا‌های اصولگرا نیز دست از مشارکت سیاسی نکشیده است.

 

علی محمد حاضری، از اعضای حزب اتحاد ملت به فرارو می‌گوید: موضوع انتخابات اصلا در دستور کار اصلاح‌طلبان قرار نگرفته است. مباحثی که آقای خاتمی مطرح کرده اند هم تحلیل شخصی است. البته موضوعاتی مثل اینکه اصلاح طلبان نباید در سال ۸۸ کاندیدا معرفی می‌کردند با اینکه آقای معین در سال ۸۴ باید به نفع آقای کروبی کناره می‌رفت متفاوت است. این‌ها با اینکه ما در سال ۹۸ یا ۱۴۰۰ هم کاندیدا معرفی بکنیم یا نه متفاوت است. با وجود آنکه این سه مطلب درباره انتخابات هستند، اما مباحث جداگانه و متفاوتی‌اند.

حاضری ادامه می‌دهد: اصلاح طلبی تلاش برای ایجاد اصلاحات در درون یک سیستم است. این روش خارج از روش‌های براندازی و انقلابی است. اگر اصلاح‌طلبی با یکی از روش‌ها مثل شرکت در انتخابات یا با توسل به یکی از مواضعی که اتخاذ می‌کند نتواند راه اصلاح در درون نظام را باز کند طبیعی است که این جریان به دنبال راهکار جدیدی باشد. این تغییر یا عبور از راهکار به منزله عبور از اصلاح طلبی نیست. اصل اصلاح طلبی با راهکار‌های ثابتی گره نخورده است.

این فعال سیاسی درباره آنکه آیا اصلاح‌طلبان راهکار خود برای شرکت در دو انتخابات ۹۸ یا ۱۴۰۰ را تغییر داده اند نیز می‌گوید: در این باره باید در وقت خود بحث جمعی صورت بگیرد. اما مطالبی که تا کنون در این باره طرح شده بیشتر تحلیل شخصی است که باید ببینیم این مباحث چه جایگاهی پیدا می‌کند.

او در پاسخ به این سوال که آیا عدم معرفی کاندیدا در انتخابات به معنای مشارکت نکردن است؟ می‌گوید: کاندیدا ندادن هم در صورت‌های مختلف، معانی مشارکت داشته باشد. به عبارتی به صورت دیگری کاندیدا ندادن هم خود به طریق دیگری معنای مشارکت انتخاباتی می‌دهد.