قیمت دلار که روز پنج‌شنبه در آستانه کانال 3 هزار و 700 تومان به کار خود پایان داده بود، در اولین روز هفته از آن فاصله بیشتری گرفت. دلار که روز پنج‌شنبه با 7 تومان افزایش به قیمت 3 هزار و 698 تومان رسیده بود، روز شنبه 18 تومان از ارزش خود را از دست داد و به قیمت 3 هزار و 680 تومان رسید.
این بیشترین افت روزانه این ارز از 13 تیر 95 بود. به گفته فعالان، تخلیه اثر اربعین، افزایش تزریق، باز بودن بازار در یک روز بین تعطیل و تصحیح رفتار برخی معامله‌گران چهار عاملی بودند که زمینه‌ساز فاصله‌گیری دلار از کانال بالاتر شدند. این در شرایطی است که بررسی‌ها نشان می‌دهد شاخص ارزی در آبان‌ماه با سرعت بیشتری از کانالی که در آن قرار داشت، بالا آمده و حتی در مقطع کوتاهی از روز پنج‌شنبه وارد سطح بالاتر 3 هزار و 700 تومان شد. بالا رفتن سرعت رشد دلار موجب شد که میزان بازدهی این ارز در آبان‌ماه به 4/ 2 درصد برسد، این در حالی بود که در مهرماه 8/ 0 درصد رشد کرده بود. روز شنبه، همسو با افت قیمت دلار، سکه تمام بهار آزادی 12 هزار تومان از ارزش خود را از دست داد و به قیمت یک میلیون و 101 هزار تومان رسید. این بیشترین کاهش فلز گرانبهای داخلی از 23 آبان بود و آن را به کمترین قیمت از دومین روز آبان‌ماه رساند. با وجود افت روز آخر، بازدهی سکه در آبان‌ماه به 6/ 0 درصد رسید
چهار ضلعی کاهشیبه گفته فعالان، تخلیه اثر اربعین، افزایش تزریق، باز بودن بازار در یک روز بین تعطیل و تصحیح رفتار برخی معامله‌گران 4 عاملی بودند که قیمت دلار را کاهشی کردند.
1-تخلیه اثر اربعین: اکثر فعالان بازار باور داشتند که افزایش تقاضای زائران عتبات عالیات یکی از عوامل مهم رشد قیمت بود. به گفته یکی از بازیگران باتجربه بازار، هزینه صدور ویزا و تعداد مسافران و حجم ارزی که با خود حمل می‌کنند، موجب می‌شود که تقاضا در آستانه اربعین بالا رود. با این حال، از اولین روز آذرماه تقریبا به‌طور کامل، این بخش از تقاضا از بازار خارج می‌شود و قیمت کمتر تحریک خواهد شد.
2- افزایش تزریق: افزایش عرضه بازارساز و بالا رفتن حجم ارز موجود در بازار عامل دیگری بود که به افت قیمت کمک کرد. به گفته فعالان، روز شنبه میزان عرضه حواله درهم بالا بود، عاملی که موجب شد قیمت حواله‌ای این ارز از هزار و 14 تومان پایین آمده و در نهایت با نرخ هزار و 8 تومان به کار خود پایان دهد. این کاهش موجب شد مهم‌ترین عاملی که روز پنج‌شنبه زمینه ورود مقطعی دلار به کانال 3 هزار و 700 تومان را فراهم آورده بود، روز شنبه نه‌تنها اثر افزایشی در بازار نداشته باشد، بلکه به افت قیمت کمک کند. در کنار این، روز شنبه میزان عرضه معامله‌گران ارزی در بازار نسبتا بالا بود.
3- باز بودن بازار در یک روز بین تعطیل:به گفته فعالان، کسانی که نیاز به تهیه ارز داشتند، در انتهای هفته گذشته اقدام به خرید کردند؛ بنابراین روز شنبه تقاضای چندانی در بازار وجود نداشت. در این شرایط، بازار حالتی نیمه تعطیل به خود گرفته بود و معامله‌گران فردایی نیز ترجیح دادند با احتیاط بیشتری اقدام به خرید و فروش ارز کنند.
4- تصحیح رفتار برخی معامله‌گران: به گفته فعالان، گروهی از فعالان احساس کردند که دلار روز پنج‌شنبه به سقف قیمت خود رسیده است، در نتیجه ترجیح دادند روز شنبه در موقعیت فروش قرار بگیرند. به این ترتیب، بخشی از خریداران روز پنج‌شنبه، روز شنبه در موقعیت فروش بودند.
نوسان آرام؟برخی فعالان بازار اعتقاد دارند که روز شنبه بازار حالت نیمه‌تعطیل داشته است، بنابراین نمی‌تواند ترسیم‌کننده ادامه نوسان دلار در کانال 3 هزار و 600 تومان یا ورود آن به کانال بالاتر باشد. البته برخلاف گذشته، روز شنبه فاصله قیمت دلار با حواله درهم چندان زیاد نبود. عده‌ای که به قیمت درهم نگاه ویژه‌ای دارند، معتقدند دلار روز دوشنبه می‌تواند افزایش جزئی قیمت را تجربه کند، افزایشی که به‌دلیل پایین آمدن نرخ حواله درهم نمی‌تواند به کانال‌شکنی منجر شود. این در حالی است که عده دیگری باور دارند، تقاضای تجاری در آذرماه بالا خواهد رفت، در نتیجه امکان اینکه بازار تغییر کانال بدهد، وجود دارد.
افزایش نوسان نیمه دومبررسی روند دلار در سال 95 نشان‌دهنده آن است که افت و خیز قیمت از نیمه دوم سال بیشتر از 6 ماه ابتدایی بوده است. دلار که در پانزدهمین روز کاری فروردین ماه روی قیمت 3 هزار و 465 تومان قرار گرفته بود، در آخرین روز شهریورماه به قیمت 3 هزار و 566 تومان رسید، موضوعی که نشان‌دهنده رشد 9/ 2 درصدی بود. این در حالی بود که قیمت در 2 ماه گذشته حتی کمی بیش از این میزان افزایش قیمت را تجربه کرد. قیمت دلار در آخرین روز آبان‌ماه به 3 هزار و 680 تومان رسید تا نسبت به آخرین روز شهریورماه 2/ 3 درصد افزایش را ثبت کند. وضعیت بالا رفتن سرعت افزایش نرخ دلار را می‌توان از طریق کانال‌شکنی‌های آن نیز مشاهده کرد.
دلار در ابتدای سال در نزدیکی کانال 3 هزار و 500 تومان قرار داشت، ولی مدت زیادی زمان برد تا از این کانال خارج شود. شاخص ارزی از 15 فروردین تا 6 تیر 95 در کانال 3 هزار و 400 تومان حضور داشت تا اینکه در هفتمین روز تیرماه 3 هزار و 503 قیمت خورد.به این ترتیب، دلار حدود 84 روز نوسانات خود را در کانال 3 هزار و 400 تومان به ثبت رساند. پس از این، قیمت دلار تا 19 تیرماه چند رفت و برگشت کانالی را تجربه کرد، ولی پس از اینکه از تاریخ بیستم تیرماه، بار دیگر وارد کانال 3 هزار و 500 تومان شد، دیگر از آن پایین نیامد. شاخص ارزی از 20 تیر تا 19 مهر (حدود 90 روز) در کانال 3500 تومان نوسان کرد. در‌حالی‌که قیمت دلار از همان ابتدای سال در نزدیکی انتهای کانال 3 هزار و 400 تومان قرار داشت، بار دوم مدت زیادی طول کشید تا دلار به انتهای کانال 3 هزار و 500 تومان برسد.
با این حال، سومین عبور کانالی دلار و نزدیک شدن آن به کانال بالاتر در آبان‌ماه در فاصله زمانی کمتری رخ داد. شاخص ارزی که در آبان برای بار دوم وارد کانال 3 هزار و 600 تومان شده بود، نه‌تنها به سرعت به انتهای این کانال نزدیک شد؛ بلکه در 28آبان به‌صورت مقطعی وارد کانال 3 هزار و 700 تومان شد. به این ترتیب، شیب افزایشی دلار و بالا رفتن آن از کانال قیمتی که در آن حضور داشت، در آبان‌ماه سرعت بیشتری نسبت به سایر ماه‌های سال داشت تا به سرعت به آستانه کانال 3 هزار و 700 تومان برسد. در این شرایط برخی فعالان اعتقاد دارند که دلار پشت این کانال باقی خواهد ماند، کما اینکه این ارز مدت زمان زیادی در آستانه کانال 3 هزار و 500 تومان قرار داشت، ولی تا چند ماه پشت آن باقی ماند.
این در حالی است که گروه دیگری از فعالان اعتقاد دارند قیمت به سرعت از کانال 3 هزار و 700 تومان عبور خواهد کرد. به گفته این عده، تمام متغیرهای بنیادی از ماندن دلار پشت خط 3 هزار و 700تومان حمایت نمی‌کنند، در نتیجه ورود آن به کانال یادشده دشوار نخواهد بود. مهم‌ترین متغیر مورد تاکید این دسته که از افزایش قیمت حمایت می‌کند، تقویت شاخص دلار در بازارهای جهانی در برابر سایر ارزها است که بازار داخلی را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد. در این شرایط، به‌عنوان مثال، پایین آمدن ارزش ارزهای کشورهای همسایه و ارزهایی مانند یورو می‌تواند منجر به خروج دلار از بازار داخلی ارزان‌تر به آن سوی مرزها شود.
