پشت پرده‌های پرونده زنجانی رها نشود

١١مهر بود؛ روزی که اولین جلسه دادگاه فساد نفتی برگزار می‌شد. خبرنگاران بسیاری مقابل ساختمان دادگاه انقلاب در خیابان معلم تجمع کرده بودند. عابری از یک موتورسوار مسافرکش که پاتوقش مقابل درِ دادگاه بود سؤال کرد اینجا چه خبر است؟ موتورسوار گفت: دادگاه بابک زنجانی است. آن فرد پرسید چه می‌شود؟ گفت اعدام می‌شود. آن ‌روز کمتر کسی تصور می‌کرد فرجام این پرونده در نهایت (لااقل در دادگاه بدوی) اعدام سه متهم اصلی پرونده باشد. اکنون و پس از برگزاری ٢٦ جلسه دادگاه پرونده فساد نفتی، بابک زنجانی متهم ردیف اول، مهدی شمس‌زاده متهم ردیف دوم و حمید فلاح هروی متهم ردیف سوم به اعدام محکوم شدند.

به گزارش شرق، روز گذشته محسنی‌اژه‌ای، سخنگوی قوه قضائیه، گفت: «دادگاه متهمان پرونده را مفسد فی‌الارض شناخته و به اعدام محکوم کرده است». جعفری دولت‌آبادی، دادستان تهران، هشتم اردیبهشت ٩٣ گفته بود: «بابک زنجانی هر زمان بدهی خود را پرداخت کند از زندان آزاد می‌شود». بابک زنجانی ٤٣ ساله، به دلیل  اتهامات مالی به‌ویژه پرداخت‌نکردن پول نفتی که برای فروش از وزارت نفت تحویل گرفته و همچنین پرداخت‌نکردن مبلغی حدود یک‌میلیارد‌و ٤٩٧ میلیون یورو پول نقدی که با دستور برخی مسئولان دولت سابق دریافت کرده بود، محاکمه شده است.

مهدی شمس‌زاده که نامش به عنوان متهم ردیف دوم در پرونده فساد نفتی مطرح است، خود را استاد دانشگاه لندن، دکترای اقتصاد، متأهل دارای دو فرزند، دارای تابعیت مضاعف ایرانی انگلیسی و ساکن انگلیس معرفی کرده است. او متولد ١٣٤٦ است که از ١٧ اسفند سال گذشته در بازداشت به سر می‌برد و در جلسات رسیدگی به دادگاه متهمان فساد نفتی، بابک زنجانی را در دادگاه همراهی می‌کرد. اتهامات شمس‌زاده عبارت بود از افساد فی‌الارض به جهت اخلال در نظام اقتصادی و مشارکت در کلاهبرداری ١,٢ میلیارد یورویی.

حمید فلاح‌هروی که نامش به عنوان متهم ردیف سوم در پرونده فساد نفتی مطرح است، خود را متولد ١٣٤٠، بازنشسته، دارای مدرک دکترای صنایع، متأهل و دارای سه فرزند با تابعیت ایران و بدون سابقه کیفری و ساکن تهران معرفی کرده است. اتهامات متهم ردیف سوم بزرگ‌ترین پرونده نفتی هم به اتهامات دو متهم دیگر (بابک زنجانی و مهدی شمس‌زاده) نزدیک است. بر‌اساس کیفرخواست اتهامات متهم ردیف سوم دایر بر افساد فی‌الارض از طریق مشارکت در اخلال با علم به ضربه‌زدن به نظام جمهوری اسلامی، مشارکت عامدانه، مشارکت در ارتکاب جرائم مرتبط با جعل، مشارکت در کلاهبرداری یک میلیارد‌و ٢٠٠ میلیون یورویی از شرکت HK با استفاده از جعل، مشارکت در کلاهبرداری از تأمین اجتماعی و همچنین مشارکت در پولشویی است.

جزای نقدی زنجانی چقدر است؟
بر این اساس کیفرخواست صادرشده برای زنجانی، پولشویی او بالغ بر هزارو ٩٦٧ میلیون یورو بوده است که یک‌چهارم آن چیزی حدود ٤٩١ میلیون یورو می‌شود. حجت‌الاسلام والمسلمین غلامحسین محسنی‌اژه‌ای در نود‌و‌سومین نشست خبری با اصحاب رسانه از صدور حکم پرونده بابک زنجانی و دو متهم دیگر پرونده فساد نفتی در دادگاه بدوی خبر داد و گفت: «دادگاه بدوی این سه متهم را مفسد فی‌الارض تشخیص داده و به اعدام محکوم کرده است. علاوه بر اعدام به رد مال به شاکی (شرکت ملی نفت ایران) و همچنین به جزای نقدی معادل یک‌چهارم پولشویی محکوم کرده است». بنابراین بر‌اساس کیفرخواست صادر‌شده برای زنجانی، پولشویی او رقمی بالغ بر هزارو ٩٦٧ میلیون یورو بوده است که یک‌چهارم آن چیزی حدود ٤٩١ میلیون یورو می‌شود، درصورتی‌که این حکم قطعی شود بابک زنجانی علاوه بر اعدام باید این مبلغ را نیز علاوه بر میزان بدهی خود که بر‌اساس پول نفت محاسبه می‌شود، پرداخت کند».

وکیل زنجانی: قطعا به حکم اعتراض می‌کنیم
وکیل بابک زنجانی در واکنش به رأی صادرشده برای موکلش، گفت: «رأی صادره، رأی بدوی است و هنوز رأی قطعی صادر نشده است و قانون‌گذار بر این اساس برای رعایت دقت و اجرای عدالت رسیدگی چند مرحله‌ای را پیشنهاد کرده است». رسول کوهپایه‌زاده ادامه داد: «مرجع رسیدگی به اعتراض و تجدیدنظرخواهی رأیی که صادر شده، دیوان عالی کشور است که بعد از آنکه رأی به ما ابلاغ شد در یک فرصت زمانی ٢٠‌روزه قطعا اعتراض خودمان را به مرجع ذی‌صلاح تقدیم خواهیم کرد». او با بیان اینکه طبق اصول و مقررات بعد از آنکه رأی به طور کامل به ما ابلاغ شد لایحه فرجام‌خواهی و اعتراض خودمان را در مهلت مقرر به مرجع ذی‌صلاح تقدیم می‌کنیم، یادآور شد: «بنده یقین دارم که قضات عالی‌مقام دیوان‌عالی کشور هم آنچه که به عدالت نزدیک است را انشا خواهند کرد».

با اعدام زنجانی دست‌های پشت ‌پرده رها نشوند
از ابتدای مطرح‌شدن پرونده زنجانی، افراد مختلفی او را تنها ویترین یک جریان می‌دانستند. پیش از این امیرعباس سلطانی در ٢٧ آبان ٩٤ به «شرق» گفته بود: «بابک زنجانی یک ویترین است و این حرف یعنی افراد بسیاری پشت‌ سر او ایستاده‌اند و او به پشتوانه افراد صاحب‌نفوذ و گردن‌کلفتی که از او حمایت کرده و می‌کنند، اقدام به توهین به مسئولان و فرافکنی می‌کند». اکنون و پس از اعلام حکم دادگاه، حسین دهدشتی، رئیس کمیته پیگیری پرونده متهم نفتی، با تأکید بر اینکه اعدام نمی‌تواند جرائم متهمان نفتی و همدستان او را جبران کند، گفت: « بهتر است اجرای حکم زنجانی و همدستانش تا زمان اعتراف آنها به دست‌های پشت پرده، به تعویق بیفتد».

سیدحسین دهدشتی در گفت‌وگو با خبرگزاری خانه ملت، گفت: «دادگاه متهمان پرونده را مفسد فی‌الارض شناخته و به اعدام محکوم کرده است، اما باید بدانیم که اجرای اعدام برای این متهم نفتی، دست‌های پشت پرده را که بیش از متهم درگیر با پرونده بوده‌‌اند، به فراموشی خواهد سپرد». نماینده مردم آبادان در مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه اعدام کمترین مجازات برای متهم نفتی است، افزود: «نباید با اعدام او در این برهه از زمان سایر افراد دخیل در این پرونده را به حال خود رها کرد». این نماینده مردم در مجلس نهم، با تأکید بر اینکه زنجانی، ویترین تخلفات گسترده برخی صاحبان قدرت است، تصریح کرد: «افراد صاحب نفوذ در پرونده زنجانی با داشتن جاه و مقام در دولت گذشته بیت‌المال را به جیب زدند. زمینه فساد ایجادشده در پرونده بابک زنجانی به طور کامل از سوی افرادی صاحب قدرت و نفوذ طراحی شده که با اعدام وی، آنها از بند قانون متواری خواهند شد».

او ادامه داد: «شاید اعدام متهم نفتی درس عبرتی برای برخی باشد؛ اما به برخی دیگر، راه‌های پشت‌پرده‌بودن و حراج بیت‌المال را آموزش خواهد داد». البته دهدشتی در پایان به نکته‌ای جالب اشاره کرده و گفته است: «زنجانی با داشتن عقبه بسیار هنوز امیدوار به آزادی است». او با بیان اینکه افراد دیگری نیز در پرونده متهم نفتی وام‌دار هستند، گفت: «درخواست ما از قوه قضائیه تعلل در اجرای حکم برای برخورد با این نوع دست‌هاست».بر اساس کیفرخواستی که توسط نماینده دادستان در دادگاه قرائت شد سه وزیر احمدی‌نژاد و رئیس وقت بانک مرکزی با امضای نامه و تصویب مصوبه‌ای حدود یک میلیارد و ٤٩٧ میلیون یورو پول نقد و چندین محموله نفت و میعانات گازی در اختیار زنجانی قرار داده‌اند.

شایان ذکر است پیش از این سخنگوی قوه قضائیه در نودودومین نشست خبری خود گفته بود پرونده فساد نفتی دو بخش است و به اتهامات بسیاری دیگر از متهمان این پرونده در بخش دوم رسیدگی خواهد شد. باید منتظر ماند و دید آیا در نهایت حکم اعدام زنجانی تایید می‌شود یا خیر؟ و آیا عواملی که به دلایل مختلف امکان بروز جرایمی تا این حد بزرگ را برای او فراهم کردند هم معرفی و مجازات می‌شوند؟