از زندانی گوانتانامو تا معاونت القاعده

فرارو- تصمیم باراک اوباما برای بستن اردوگاه گوانتانامو، در سراسر جهان با استقبال روبرو شد. 

ولی این اقدام، حامل خطراتی نیز هست. به گزارش «نیوریورک تایمز» یک زندانی پیشین این اردوگاه اکنون معاون شبکه‌ ترور القاعده در یمن است.

روزنامه‌ آمریکایی «نیویورک تایمز» با استناد به منابع ناشناس گزارش داده است که یک زندانی پیشین اردوگاه گوآنتانامو، اکنون معاون تازه‌ القاعده در یمن است. به گزارش این روزنامه، سعیدعلی الشهری مظنون به آن است که در ماه سپتامبر، در یک بمب‌گذاری در صنعا پایتخت یمن دست داشته است.

القاعده در اینترنت از این شخص با افتخار یاد کرده است. یک عضو واحد ضدترور آمریکا این داده‌ها را تایید کرده و گفته است که «این همان شخص است». نیویورک تایمز نام این شاهد را فاش نکرده است.

جمهوریخواهان در سنای آمریکا این رویداد را تایید مواضع خود می‌دانند. آنان از تصمیم باراک اوباما برای بستن اردوگاه گوآنتانامو انتقاد می‌کنند و هشدار می‌دهند که زندانیان آزاد شده می‌توانند در عملیات تروریستی تازه‌ای شرکت کنند.

الشهری در سال ۲۰۰۷ از زندان گوآنتانامو آزاد شد و برای گذراندن یک برنامه‌ تادیبی جهت همپیوندی دوباره با جامعه، به عربستان سعودی فرستاده شد. در این برنامه با اقدامات دقیق و برنامه‌ریزی شده تلاش می‌شود از بازگشت زندانیان به صحنه‌ی ترور جلوگیری شود. تا کنون عربستان سعودی به خاطر موثر بودن این برنامه به خود می‌بالید. هیچ یک از شرکت کنندگان در این برنامه‌ تادیبی، فعالیت‌های تروریستی را از سرنگرفته‌ بودند.

ولی به گزارش «نیویورک تایمز» این ترازنامه‌ مثبت اکنون خدشه‌دار شده است. از قرار معلوم، الشهری پس از گذراندن دوره‌ خود، عربستان سعودی را ترک کرده و به شبکه‌ ترور القاعده پیوسته است.

درسی که باید آموخت

در سوء‌قصدی که ماه سپتامبر با یک خودروی انباشته از مواد منفجره در یمن صورت گرفت، روی هم ۱۶ تن و از جمله شش سوء‌قصدکننده کشته شدند. پس از آن، القاعده شخصی به نام «ابوصیاف الشهری» را به عنوان معاون خود در یمن معرفی کرد و گفت که وی ده ماه پیش وارد این کشور شده است. به گزارش روزنامه‌ نیویورک تایمز، این زمان با تاریخ سفر زندانی پیشین گوآنتانامو همخوان است. «ابوصیاف» معمولا از سوی جهادگران به عنوان نام مستعار رزمی انتخاب می‌شود.
نزدیک به نیمی از زندانیان کنونی گوآنتانامو یمنی هستند. ایالات متحده‌ آمریکا آزادی آنان را با پیش‌شرط‌هایی پیوند زده است. یمن باید با کمک مالی آمریکا برنامه‌هایی تادیبی مانند عربستان سعودی ترتیب دهد.

نیویورک تایمز از قول منبع خود نوشته است: «درسی که باید از این رویداد آموخت این است که باید زندانیان پیشین گوآنتانامو را به دقت زیرنظر داشت». وزارت دفاع آمریکا گفته است که تاکنون ده‌ها زندانی پیشین، دوباره به شبکه‌های تروریستی پیوسته‌اند. ولی به گفته‌ روزنامه‌ یاد شده، بررسی این مساله کار دشواری است.

در بهار سال گذشته نیز، یک مورد دیگر از زندانیان پیشین گوانتانامو به نام عبدالله الاشامی معروف شد. وی که کویتی بود، پس از آزادی از زندان، تشکیل خانواده داد و به نظر می‌رسید که زندگی عادی‌ای را دنبال می‌کند. ولی ناگهان ناپدید شد و پس از چندی در یک عملیات انتحاری در شهر موصول عراق شش تن را همراه خود به کام مرگ کشید. الاشامی پیش از آزادی، پنج سال در زندان بود.

برنامه‌ اتحادیه‌ اروپا برای پذیرش زندانیان گوآنتانامو

از سوی دیگر اعلام شد که فرانسه طرحی برای پذیرش زندانیان پیشین گوآنتانامو به اتحادیه‌ اروپا ارائه داده است. این برنامه‌ پنج ماده‌ای قرار است دوشنبه‌ی آینده (۲۶ ژانویه) در نشست وزیران خارجه‌ این اتحادیه در بروکسل بررسی شود.

طبق این طرح، پذیرش زندانیان گوآنتانامو باید «مورد به مورد» و «کشور به کشور» به اجرا درآید. هر کشوری خود باید تصمیم بگیرد که آماده‌ی پذیرش کدام زندانی پیشین است.

افزون بر آن، فرانسه در طرح خود پیشنهاد کرده است که از کشورهایی مانند نروژ و سوییس نیز که عضو اتحادیه‌ی اروپا نیستند، برای پذیرش زندانیان گوآنتانامو یاری گرفته شود.