فرارو- یک کارشناس مسائل بین الملل اظهارات اخیر وزیر خارجه آمریکا در داووس و طرح ادعای احتمال بازگشت گزینه نظامی روی میز در صورت توقف توافق ژنو را و همچنین واکنشهای مقامات جمهوری اسلامی ایران به آن را «در دسته لفاظیهای دیپلماتیک دانست که به عقیده وی کارکرد عملی ندارد» بر این اساس او معتقد این اظهارات و واکنشها تهدیدی علیه توافق ژنو محسوب نمیشود.
علی بیگدلی، استاد روابط بین الملل دانشگاه با بیان این مطلب در گفتگو با فرارو گفت: این دست اظهارات مقامات آمریکایی خیلی نباید جدی گرفته شود و نیازی نیست با واکنشهای تند به خصوص از جانب مقامات دیپلماتیک مواجه شود چرا که دیگر برای همگان مشخص شده است که این اظهارات عمدتا مصرف داخلی دارد.
وی افزود: دولت باراک اوباما و دموکراتها برای اجرای توافق ژنو به شدت تحت فشار تندروها به خصوص لابی صهیونیستی است، دموکراتهای هم در تلاش هستند تا به نوعی این فشارها را مدیریت کنند.
این کارشناس روابط بین الملل ادامه داد: باید در تحلیلها و ارزیابیها نسبت به اظهارنظر مقامات آمریکای این نکته را مد نظر قرار داد که دولت اوباما به انتهای دوره خود نزدیک شده است. تنها حدود دوسال به پایان دوره دوم ریاست جمهوری باراک اوباما باقی مانده است. دموکراتها برای آنکه بتوانند حضور خود در قدرت را تمدید کنند نیازمند همراهی و حمایت همه جریانات صاحب نفوذ در آمریکا به خصوص لابی صهیونیستی هستند.
وی تصریح کر: بر این اساس برای همراهی و حمایت همه جریانات تاثیر گذار در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶ گاهی مقامات آمریکایی ناچار میشوند اظهاراتی را بیان کنند که با آنچه در صحنه عمل در دستور کار قرار دادهاند و یا قرار میدهند متفاوت است.
بیگدلی در ادامه با بیان اینکه، بیان این دست اظهارات دلیل دیگری هم میتواند داشته باشد و آن تلاش برای کسب امتیاز بیشتر از جمهوری اسلامی ایران است، گفت: آمریکاییها با این دست اظهارات میخواهند مقامات ایرانی را به نوعی تهدید و تحریک کنند تا در صورت امکان بتوانند امتیاز بیشتری را در جریان مذاکراتی که پیش رو است کسب کنند.
وی درباره اینکه آیا چنین اظهاراتی که همراه با واکنشهایی از جنب مقامات جمهوری اسلامی ایران میشود میتواند تهدید علیه توافق ژنو محسوب شود گفت: این اظهارات و واکنشها را در دسته لفاظیهای دیپلماتیک قابل تحلیل و ارزیابی است و کارکرد عملی ندارد.
این استاد دانشگاه افزود: توافق ژنو، توافقی است که طرفین به خصوص آمریکاییها اعتبار و آبروی خود را پای آن گذاشتند. به نوعی این توافق شاید مهمترین فرصتی است که در اختیار هر دو طرف درگیر در مناقشه هستهای ایران قرار گرفته است و آنها نمیخواهند این فرصت را به سادگی از دست بدهند.
وی ادامه داد: آقای اوباما یکی از مهمترین حامیان اجرای توافق ژنو هستند او برای دستیابی طرفین به چنین توافقی دیپلماسی پنهانی به راه انداخته بود تا هم نامی نیکی برای به سرانجام رساندن پروندهای که بیش از ۱۰ سال در مجامع بین المللی باز شده است اما برای مختومه کردن آن راهکاری پیدا نشده بود به جا بگذارد و هم سایه جنگ احتمالی از خاورمیانه را دور کند.
این کارشناس مسائل بین الملل تصریح کرد: بنابراین اظهار نظرهای دیپلماتیک نمیتواند تاثیری بر توافق ژنو که هر دو طرف برای اجرایی کردن آن جدیاند و هم اکنون نیز ایران و گروه ۱+۵ در حال تدارک برداشتن گامهای تازه به منظور دستیابی به توافق جامع هستند داشته باشد.
وی درباره اینکه آیا آمریکا توان آن را دارد که در صورت اجرایی نشدن توافق ژنو گزینه نظامی را به روی میز برگرداند گفت: بهتر است کلمه توان را با شرایط عوض کنیم. آمریکای بیش از آنکه توانروی میز گذاشتن گزینه نظامی را داشته باشد شرایط آن را ندارد.
بیگدلی افزود: دوره ریاست جمهوری باراک اوباما رو به پایان است در چنین شرایطی او نمیتواند آمریکا را وارد جنگی کند که پایان آن قابل تصور نیست و اگر بتواند، موقعیت دموکراتها در دوره ریاست جمهوری آینده بیش از پیش به خطر خواهد افتاد بنابراین نه اوباما و نه هیچ یک از روسای جمهور آمریکا در پایان دوره دوم چنین ریسکی را نکرده و نمیکنند.
وی در خاتمه گفت: جدا از شرایطی که برای روی میز قرار گرفتن گزینه نظامی برای آمریکاییها وجود ندارد، شخصیت و روحیه اوباما مانع از بازگشت این گزینه روی میز میشود. اوباما برنده جایزه صلح نوبل است و تلاش میکند ثابت کند که شایسته دریافت چنین جایزهای بوده است. او پیش از این نیز جنگ عراق و افغانستان را تقبیح کرده بود و بارها نشان داده بود که روحیه جنگ طلبی ندارد.
این همه می بازیم یعنی جنگ!