آتش‌بس میان اسرائیل و گروه حماس ظهر روز گذشته به طور رسمی آغاز شد. جنگ در غزه حدود ۱۶ ماه قبل و به دنبال اجرای عملیات طوفان‌الاقصی در هفت اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد و دامنه آن به لبنان و یمن و ایران نیز رسید. این آتش‌بس پس از ادوار نافرجام مذاکرات پایان جنگ که با میانجی‌گری آمریکا، قطر و مصر در دوحه و قاهره برگزار شد، در نهایت هفته گذشته با میانجی‌گری همین کشور‌ها مورد توافق دو طرف درگیری قرار گرفت.
به گزارش هم‌میهن به نقل از الجزیره، تبادل اسرا و بازگشت آوارگان غزه از دیروز آغاز شد. این جنگ که اسرائیل آن را عملیات شمشیر‌های آهنین می‌نامد، یکی از طولانی‌ترین جنگ‌های تاریخ منازعه اعراب و اسرائیل محسوب می‌شود.
بر اساس آماری که این خبرگزاری منتشر کرده، از هفت اکتبر تا پایان جنگ حدود ۴۷هزار نفر از مردم غزه به شهادت رسیدند. تعداد مجروحان نیز حدود ۱۱۱ هزار و ۵۰۰ نفر اعلام شده است. منابع اسرائیلی تعداد نظامیان کشته‌شده در نوار غزه را ۴۰۵ نفر اعلام کردند. تعداد کل نظامیان کشته‌شده در جنگ اخیر بیش از ۸۰۰ نفر اعلام شده است. درباره تلفات شبه‌نظامیان حماس عدد مشخصی وجود ندارد.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل در اوج جنگ که ماه مارس ۲۰۲۴ بود، مدعی شد که بیش از ۱۳ هزار نفر از اعضای حماس در جریان حملات این رژیم کشته شدند. رسانه‌ها همچنین از سرنوشت نامعلوم ۱۱ تا ۱۵ هزار فلسطینی مفقود خبر می‌دهند که مشخص نیست چه سرنوشتی پیدا کردند. به گزارش خبرگزاری «معا» از فلسطین، این آتش‌بس در سه مرحله اجرا خواهد شد و در حال حاضر، فاز اول آن عملیاتی شده است. ارتش اسرائیل روز گذشته تا زمانی که دستور رسمی توقف عملیات صادر شد، به حملات هوایی خود در نوار غزه ادامه داد. به دنبال این توافق، حماس ۳۳ گروگان اسرائیلی (مرده یا زنده) را مبادله خواهد کرد.
آنطور که رسانه اسرائیلی آی۲۴ اعلام کرده، ۹۷ گروگان اسرائیلی همچنان نزد حماس هستند. تبادل اسرا میان اسرائیل و حماس از دیروز آغاز شد. مذاکرات غیرمستقیم دوطرف در این زمان ادامه خواهد داشت. این آتش‌بس به صورت سه مرحله‌ای اجرا می‌شود. در مرحله اول که یک بازه زمانی ۴۲ روزه را در بر می‌گیرد، دو طرف عملیات نظامی خود را به صورت موقت متوقف خواهند کرد.
ارتش اسرائیل نیز به سمت شرق از مناطق پرجمعیت در امتداد مرز در تمام نوار غزه از جمله محور نتساریم عقب‌نشینی می‌کند. تردد هواگرد‌های نظامی و نظارتی در نوار غزه به مدت ۱۰ ساعت در روز‌های عادی و ۱۲ ساعت در روز‌هایی که تبادل اسرا انجام می‌شود، به صورت موقت متوقف خواهد شد. در این مرحله، آوارگان می‌توانند به مناطق زندگی خود در وادی غزه بازگردند. رفت و آمد مردم غزه در تمام منطقه و ورود کمک‌های بشردوستانه بدون محدودیت خواهد بود.
بر اساس گزارش‌ها، ۶۰۰ کامیون در روز کمک‌های بشردوستانه و سوخت روزانه وارد غزه خواهد شد. روز هفتم مرحله اول، پس از آزادی هفت گروگان اسرائیل به طور کامل از جاده ساحلی الرشید به سمت شرق تا جاده صلاح‌الدین عقب‌نشینی می‌کند. رژیم اسرائیل متعهد شده است که پایگاه‌های خود در این منطقه را به طور کامل از بین ببرد و آوارگان غزه با قید «بدون حمل سلاح» می‌توانند به این منطقه بازگردند.
در روز بیست و دوم، عقب‌نشینی نیرو‌های اسرائیل از مرکز غزه و برچیدن تاسیسات نظامی آغاز خواهد شد. مرحله اول یک بازه زمانی موقت است و جزئیات آن نیز مربوط به نحوه تبادل اسرا، درمان مجروحان، ورود تجهیزات برای نهاد‌های امدادرسان، تسهیل تردد مسافر و کالا از گذرگاه رفح و برنامه‌ریزی برای بازسازی خانه‌ها و زیرساخت‌های تخریب‌شده غزه تحت نظر تعدادی از کشور‌ها و سازمان‌ها از جمله مصر، قطر و سازمان ملل متحد است.
اجرای مرحله اول به صورت مستقل تضمینی بر ورود به مرحله دوم نخواهد بود. بلکه پیش‌زمینه ورود به آن همراه با مذاکرات غیرمستقیمی است که با نظارت کشور‌های میانجی در این مدت انجام می‌شود. مرحله دوم، آتش‌بس دائمی و تبادل باقی مانده گروگان‌های اسرائیلی زنده نزد حماس است. بخش دیگر مرحله دوم، خروج کامل اسرائیل از نوار غزه است. این مرحله نیز ۴۲ روز خواهد بود.
مرحله سوم نیز که ۴۲ روز به طول خواهد انجامید، مبادله کامل اجساد میان دو طرف و آغاز طرح بازسازی غزه شامل مناطق مسکونی، تاسیسات شهری، زیرساخت‌های غیرنظامی و حمایت از قربانیان با نظارت کشور‌های میانجی و سازمان ملل خواهد بود. در مرحله سوم، گذرگاه‌های مرزی و تسهیل تردد افراد و کالا‌ها انجام خواهد شد.
پایان جنگ در غزه، همانطور که تحلیلگران بار‌ها هشدار داده بودند دولت بنیامین نتانیاهو را تا لبه سقوط پیش برده است. وزرای راست افراطی کابینه ائتلافی نتانیاهو از این توافق عصبانی هستند. رسانه‌ها نتانیاهو را برای این جنگ ۱۶ ماهه زیر ضربه بردند و معتقدند که او هیچ پیروزی در به دست آوردن اهداف اعلامی خود به دست نیاورد. حماس همچنان در غزه وجود دارد و حدود دوسوم گروگان‌ها در ۱۶ ماه گذشته کشته شدند.
اما در این میان به غیر از عملیات‌هایی که از سوی مقاومت در کرانه باختری و مناطق مختلف اسرائیل با استفاده از خودرو، چاقو و سلاح انجام شد، حدود ۱۰۰۰ نظامی نیز کشته شدند و مخالفان نتانیاهو که آنها در جنگی بی‌هدف جانشان را از دست دادند. به‌خصوص این که تحلیل‌ها و تصاویر منتشر شده از غزه نشان‌دهنده حضور گسترده نیرو‌های حماس در این منطقه است. از فشار افکار عمومی اسرائیل بر نتانیاهو که عبور کنیم، اوضاع در دولت او نیز رو به وخامت گذاشته است.
وزرای راست افراطی دولت نتانیاهو مانند ایتامار بن‌گویر (وزیر امنیت ملی) و بتزالل اسموتریچ (وزیر دارایی) انتقادات تندی نسبت به نخست‌وزیر وارد کردند. بن گویر یک پله فراتر رفت و دیروز استعفای خود و وزرای حزبش را ارائه کرد. بر اساس اطلاعات موجود از تقسیم‌بندی وزارتخانه‌های دولت اسرائیل میان احزاب، به غیر از وزارت امنیت داخلی، دو وزارتخانه دیگر در دست حزبی است که بن‌گویر آن را رهبری می‌کند.
اسموتریچ در آخرین اظهارنظر خود، توافق آتش‌بس را فاجعه‌بار خواند و نتانیاهو را تهدید کرد که اگر به جنگ باز نگردد دولت را سرنگون خواهد کرد. گدعون ساعر وزیر خارجه رژیم صهیونیستی نیز در یک نشست خبری اظهار داشت: «پس از گذشت چند ماه، ما نتوانستیم حتی یک گروگان را زنده آزاد کنیم».
ساعر با بیان اینکه همین مسئله مسئولیت سنگینی بر دوش ما به عنوان اعضای کابینه قرار داده است، تصریح کرد: «با وجود ضربات قدرتمندی که به حماس وارد کردیم، ولی به اهداف جنگی درباره آن دست پیدا نکردیم.»
«یوآو کیش» وزیر آموزش اسرائیل در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «در جلسه کابینه به توافق آتش‌بس رأی مثبت دادم. بهای این توافق بسیار سنگین است، اما ما یک تعهد اخلاقی والاتر برای بازگرداندن برادران و خواهران‌مان به خانه‌هایشان داریم.»
این مقام اسرائیلی با اذعان ضمنی به عدم تحقق اهداف این رژیم در جنگ غزه، مدعی شد: «ما هرچقدر هم که طول بکشد، از اهداف جنگ خود دست برنمی‌داریم، یعنی بازگشت همه برادران و خواهران‌مان به خانه. بازگرداندن اسیران به وطن، سرنگونی حکومت حماس و تضمین اینکه غزه تهدیدی برای کشور اسرائیل نباشد.»