فواید نوشیدن قهوه صرفاً به افزایش سطح انرژی و هوشیاری ذهن محدود نمی‌شود؛ بلکه این نوشیدنی در بیداری و فعال شدن دستگاه گوارش نیز نقش دارد؛ اسید‌های موجود در قهوه می‌توانند در عرض چند دقیقه، روده‌ها را به کار گیرند و مشکلاتی همچون یبوست را رفع کنند.
براساس آخرین تحقیقات، ۲۹ درصد از مصرف‌کنندگان قهوه پس از نوشیدن قهوه تمایل به دفع مدفوع دارند. این حالت می‌تواند خیلی سریع ظاهر شود؛ به طوری که افراد پس از نوشیدن قهوه، در کمتر از چهار دقیقه ممکن است احساس دفع داشته باشند.
عمل دفع وابسته به حرکات عضلات روده است؛ حرکت و انقباض ماهیچه‌ها در روده سبب می‌شود مدفوع به سهولت در مسیر روده بزرگ حرکت کند و خارج شود. قهوه حاوی اسید‌هایی است که سبب تقویت سطح هورمون گاسترین می‌شود و این هورمون انقباضات غیرارادی ماهیچه‌های معده و روده را تحریک می‌کند. جالب است بدانید این خاصیت هم در قهوه‌های حاوی کافئین و هم قهوه‌های بدون کافئین وجود دارد.
شواهد دیگری وجود دارد که نشان می‌دهد قهوه باعث افزایش ترشح «کوله‌سیستوکینین» می‌شود؛ هورمون دیگری که نقش کلیدی در فرآیند گوارش دارد. کوله‌سیستوکینین (Cholecystokinin) در دستگاه گوارش تولید و آزاد می‌شود و به هضم پروتئین و چربی کمک می‌کند.
به نظر می‌رسد که قهوه کافئین‌دار یک گزینه مناسب برای شروع روز و تخلیه روده بزرگ است. تحقیقات نشان می‌دهد قهوه حاوی کافئین، ۶۰ درصد بیشتر از آب و ۲۳ درصد بیشتر از قهوه بدون کافئین در تحریک حرکات روده و رفع یبوست نقش دارد. اما همانطور که اشاره شد، قهوه بدون کافئین نیز به دلیل وجود این اسید‌ها اثر ملین دارد و می‌تواند به حرکت مواد قابل‌دفع در مسیر روده کمک کند.
توجه داشته باشید این کافئین نیست که شما را وادار به دفع می‌کند؛ بلکه نحوه عملکرد این محرک با اسید‌های طبیعی قهوه در سرعت بخشیدن به این عمل نقش دارد است. این موضوع، توضیحی روشن برای این سؤال است که چرا دیگر نوشیدنی‌های حاوی کافئین، باعث تسهیل در عمل دفع نمی‌شوند.
برخی افراد بر این باورند که نوشیدن یک نوشیدنی گرم بعد ار بیدار شدن از خواب، سیستم گوارشی را تحریک می‌کند و منجر به حرکات روده می‌شود. به گفته متخصصان گوارش، مایعات گرم باعث انبساط رگ‌های خونی در دستگاه گوارش می‌شوند و به افزایش جریان خون و فعالیت دستگاه گوارش کمک می‌کنند. اغلب علاقه‌مندان به قهوه نیز اولِ صبح را زمان مناسبی برای نوشیدن قهوه می‌دانند و این کار را به یک عادت روزمره در برنامه غذایی خود تبدیل کرده‌اند. به گفته متخصصان، دستگاه روده در اوایل روز حساس‌تر و مستعد حرکت است. نوشیدن یک فنجان قهوه گرم، هم به بهبود رفلاکس معده کمک می‌کند و هم عمل دفع را آسان‌تر می‌کند.
برخی معتقدند که قهوه را نمی‌توان جزو ملین‌ها دانست؛ زیرا ادرار آور است. به عبارت دیگر، اگر قهوه باعث دفع بیشتر ادرار و از دست دادن مایعات شود، به احتمال زیاد باعث کم‌آبی بدن و ایجاد یبوست می‌شود تا اینکه باعث اجابت مزاج شود. اما باید بدانید اینطور نیست؛ یک بررسی در سال ۲۰۱۴ نشان داد که مصرف متوسط قهوه منجر به کم‌آبی بدن نمی‌شود و ممکن است در واقع به افراد کمک کند تا نیاز روزانه بدن به مایعات را تأمین کنند.