رفتارهای ناشی از حس ناامنی روانی سمی هستند و می توانند زندگی را برایمان رنج آور کنند. اگر به موقع متوجه کمبود اعتماد به نفس در خود نشویم، ممکن است فرصت های زیادی را از دست دهیم، یا حتی دچار پسرفت شویم.
اما کمبود اعتماد به نفس همیشه به شکل خجالتی بودن بروز نمی کند. بلکه این مسأله نشانه های کمتر واضحی هم دارد که آگاهی از آن ها می تواند به شناسایی این مشکل در خود کمک کند.
مثبت نگری گرچه عالی است، اما گاهی کسانی که به کمبود اعتماد به نفس دچارند ممکن است ناامنی های روانی خود را پشت لبخندشان پنهان کنند. گاهی افراد از آن به عنوان راهی برای پرت کردن حواس خود از چیزهای بد و ناخوشایند استفاده می کنند. مثلاً فرض کنید به دوست تان که روز سختی را پشت سر گذاشته زنگ زده اید. اگر کمبود اعتماد به نفس نداشته باشد، درباره ی مشکلات خود صادقانه صحبت می کند. ما اگر با کمبود اعتماد به نفس درگیر باشد، تمام تمرکز خود را بر روی اتفاقات خوبی که رخ داده می گذارد تا مجبور نشود با مشکلات واقعی خود رو به رو شود.
کمال گرایی می تواند یکی از نشانه های کمبود اعتماد به نفس باشد. کسی که با کمبود اعتماد به نفس دست و پنجه نرم می کند نمی تواند نتیجه ای که به دست آورده را بپذیرد، به همین دلیل برای مدتی طولانی درگیر یک کار باقی می ماند چون تلاش دارد به یک نتیجه ی ایده آل برسد.
برای مثال، شخصی که کمبود اعتماد به نفس دارد نگران می شود که خانه اش به اندازه ی کافی تمیز نباشد و مهمان هایش از او ناراضی شوند. به همین دلیل، چندین روز را صرف نظافت می کند تا از برق افتادن گوشه گوشه ی خانه ی خود مطمئن شود.
اگر اعتماد به نفس پایینی داشته باشید، وقتی دیگران کارتان را نقد می کنند، ممکن است تصور کنید که آن مشکلات در درون شما هستند و آن نقد درباره ی شخص شما است، نه کاری که انجام داده اید. به همین دلیل، نقد دیگران را به سختی می توانید بپذیرید. بار دیگر که کسی انتقادی به شما کرد، سعی کنید تمرکز خود را روی اطلاعات ارزشمندی که این انتقاد به شما می دهد بگذارید، مثل چیزهایی که می توانید آن ها را بهتر انجام دهید. به علاوه، مطمئن شوید که کمبود اعتماد به نفس تان باعث نمی شود وقتی دیگران شما را تحسین می کنند، شایستگی هایتان را انکار کنید.
نمایش وجه شاد زندگی مان به لطف شبکه های اجتماعی بسیار ساده شده است. اما به خاطر داشته باشید که اگر کسی به طور مرتب چیزهای خوب زندگی اش را به نمایش می گذارد، ممکن است نشانه ی کمبود اعتماد به نفس در آن فرد باشد. این شخص ممکن است به دنبال گرفتن تأیید و تحسین دیگران باشد و احساساتش نیز به این تأییدها و تحسین ها بستگی داشته باشد.
گرچه در میان گذاشتن چیزهای خوب زندگی خود با دیگران ایرادی ندارد، اما نباید باعث بالا رفتن اعتماد به نفس تان شود. خانواده و دوستان مان ما را فارغ از پیشرفت های شغلی، سرگرمی ها و سلیقه ی پوششی مان دوست دارند.
گاهی کسانی که به کمبود اعتماد به نفس دچارند، با وجود مشکلات شخصی شان درخواست های کمک دیگران را بی درنگ می پذیرند. اینکه بخواهید به دیگران کمک کنید خیلی عالی است، اما اگر در حال سوء استفاده از شما باشند، ممکن است نشانه ی کمبود اعتماد به نفس در شما باشد و وقتش رسیده باشد که دست از این کار بکشید.
هر بار که با زحمت دادن به خودتان به دیگران کمک می کنید، ذهن تان تصور می کند خواست خودتان بی اهمیت است. تصور کنید که چقدر زندگی تان تغییر می کرد اگر دست از انجام همه ی این لطف های غیر ضرور برمی داشتید. نه تنها دیگران شروع به احترام گذاشتن به شما و مرزبندی هایتان می کردند، بلکه خودتان هم عزت نفس بیشتری پیدا می کردید. به علاوه، به همه ی اوقات فراغت اضافه ای فکر کنید که می توانستید صرف لذت بردن از چیزهایی که دوست دارید و لیاقت شان را دارید، کنید.
بعضی کسانی که کمبود اعتماد به نفس دارند نمی توانند اضطراب های موقت خود را مدیریت کنند، به همین دلیل دائماً تأیید و حمایت دیگران را طلب می کنند. این کار شاید گاهی نگرانی هایتان را برطرف کند، اما در دراز مدت نشان می دهد که شما به دلیل کمبود اعتماد به نفس توانایی مدیریت مسائل به تنهایی را ندارید. برای مثال، اگر کسی که به تازگی لباس های جدیدی خریده تصاویرش را با دیگران به اشتراک بگذارد تا از آن ها بپرسد که لباس هایش به او می آیند یا خیر، ممکن است نشانه ی کمبود اعتماد به نفس باشد.
همه ی ما دوستی داریم که بیش از حد فکر و خیال می کند و به طرزی غیر منطقی نگران بدترین اتفاقات ممکن است. گرچه این رفتار بسیار رایج است، اما این افراد ممکن است با کمبود اعتماد به نفس درگیر باشند. مثلاً ممکن است شریک زندگی فرد تنها ۳۰ دقیقه دیرتر از محل کارش راهی خانه شده باشد، اما آن شخص به دلیل کمبود اعتماد به نفس تصور کند که شریک زندگی اش در حال خیانت به او است یا تصادف کرده است. منفی بافی رفتار بسیار سمی ای است که باید مدیریت شود. به جای آن، به بهترین اتفاق ممکن فکر کنید و سعی کنید احتمال وقوع اتفاقات کمتر خوشایند را بررسی کنید.
نقد کردن اهمیت زیادی دارد، اما گاهی می تواند نشانه ی کمبود اعتماد به نفس باشد. بار دیگر که قصد انتقاد از دیگران را داشتید، مطمئن شوید از آن به عنوان روشی برای بهتر کردن حال خودتان استفاده نمی کنید. اگر کسی را به باد انتقاد بگیرید که شایستگی اش را نداشته باشد، این کار در دراز مدت شما را دچار عذاب وجدان خواهد کرد، امری که صرفاٌ باید تشدید حس ناامنی روانی در شما خواهد شد.
منبع:روزیاتو