به گزارش فرارو به نقل از الشرق الاوسط، اکنون سؤال این است: چرا مذاکرات شکست خورده است؟ هفته گذشته نوشتم که زمان به نفع واشنگتن و تهران نیست: نه رئیس جمهور ایالات متحده میتواند امتیازاتی ارائه دهد و نه ایران هیچ کارتی برای بازی کردن دارد و توانایی انجام چنین بازیای را نیز ندارد.
مذاکرات دوحه شکست خورد، زیرا پایههای آن مستحکم نبود آن مذاکرات صرفا بر اساس امیدها یا توهمات اروپاییها شکل گرفته بود توهمی مبتنی بر این فرض که تهران ممکن است با خطرات کمبود وقت مذاکره کنندگان برای دستیابی به توافقی که هیچ ضرب الاجلی برای آن تعیین نشده بود مواجه شده و بیدار شود.
منابع آگاه به من گفتند که اروپاییها تلاش کردند آمریکاییها را متقاعد کنند که سفر بایدن به منطقه به ویژه نشست آتی در عربستان سعودی، ایرانیها را تحت فشار قرار میدهد و بنابراین مذاکرات دوحه میتواند یک فرصت باشد.
اروپاییها با توهمی که داشتند فکر میکردند نگرانیهای ایران در مورد نشست آتی تهران را به سوی ارائه امتیاز سوق میدهد. علیرغم این واقعیت که مقامهای نگران در واشنگتن میگفتند که پیش از آغاز مذاکرات دوحه هیچ نتیجهای حاصل نخواهد شد، ایالات متحده با مذاکرات موافقت کرد.
برخی معتقدند در واشنگتن دو دلیل برای به نتیجه نرسیدن مذاکرات دوحه وجود دارد. نخست آن که مخالفان نسخه توافق پیشنهادی بایدن صدایشان را بلند کردهاند و انتقاداتشان شنیده میشوند و دوم آن که زمان به نفع دولت آمریکا نیست و رئیس جمهور نمیتواند امتیازی بدهد. این همان چیزی است که در واقع اتفاق افتاد. اتحادیه اروپا مجبور شد اعلام کند مذاکرات غیرمستقیم تهران و واشنگتن که با هدف شکستن یخ توافق هستهای انجام شده بود، بدون دستیابی به پیشرفتی «که تیم اتحادیه اروپا به آن امیدوار بود» پایان یافت.
«مجید تخت روانچی» سفیر ایران در سازمان ملل متحد آن را در شورای امنیت این گونه خلاصه کرد: «ایران از آمریکا ضمانتهای قابل راستی آزمایی و عینی خواسته که برجام دوباره به خطر نخواهد افتاد و امریکا بار دیگر تعهداتش را نقض نمیکند و تحریمهایی را علیه ایران به بهانههای مختلف و تحت عناوینی دیگر دوباره اعمال نخواهد کرد».
یک مقام آمریکایی در پاسخ گفت که هیچ سازوکار قانونیای وجود ندارد که به ما اجازه دهد دولتهای آینده را مجبور به انجام کاری کنیم و افزود که آنان به دنبال راههای دیگری برای ارائه هر آن چیزی هستند که میتواند به ایران اطمینان دهد. این اظهارات نشان میدهند که مذاکرات هستهای ایران ناموفق بوده است. رئیس جمهور آمریکا میتواند تضمین کند که دولتهای آینده امریکا از توافق خارج نخواهند شد.
آن چه یک مقام امریکایی به «رویترز» گفته درست است: «چشمانداز توافق پس از دوحه بدتر از قبل از دوحه است و روز به روز بدتر خواهد شد». بر این اساس، ما اکنون با حقایق شناخته شده توافق هستهای ایران روبرو هستیم نه با حقایق جدید بلکه با همان حقایقی که در دوران ریاست جمهوری اوباما نیز وجود داشت. بنابراین، زمان راه اندازی طرح «ب» برای مقابله با ایران فرا رسیده است.