منطقه کویری مارکوه دامغان با ۱۰۰ هزار متر مربع وسعت و یکی از مهمترین زیستگاه‌های مار‌های سمی کشور و یکی از تولید کنندگان اصلی مواد اولیه صنعت پادزهر سازی است. این منطقه زیستگاه اصلی ۶ نوع افعی ایران است. مار‌هایی که توسط با تجربه و حرفه ای‌ترین صیادان ایران زنده گیری می‌شوند.
آن‌ها با کمک محیط بانان محیط زیست به مارکوه می‌آیند تا زهر افعی‌ها را بکشند و از آن پادزهر مارگزیدگی بسازند. عملیات مارگیری در منطقه کویری مار کوه همه ساله با شروع فصل پاییز و به منظور تولید پادتن انجام می‌شود.
هر ساله با شروع فصل پاییز عملیات زهرگیری و تولید پادزهر از مار‌های «افعی شاخدار» منطقه «مارکوه دامغان» ناجی افرادی است که در اقصی نقاط ایران به مارگزیدگی دچار می‌شوند. منطقه کویری مارکوه دامغان به عنوان یکی از مهمترین زیستگاه‌های مار‌های سمی کشور به شمار می‌آید.
این منطقه با دارا بودن ۶ نوع افعی سمی که خطرناک‌ترین آن «افعی شاخدار» است ناجی مارگزیدگانی است که به مارگزیدگی دچار می‌شوند. صیادانی که به مارکوه می‌آیند باید از حرفه ای‌ها باشند؛ افعی‌های اینجا با کسی شوخی ندارند و با سمی کشنده از خود و خانه شان محافظت می‌کنند.
صیادان افعی‌های مارکوه، اعضای مرکز تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی هستند؛ آن‌ها با کمک محیط بانان محیط زیست به مارکوه می‌آیند تا زهر افعی‌ها را بکشند و از آن پادزهر مارگزیدگی بسازند.
مارکوه معدن افعی‌های سمی ایران نظیر افعی قفقازی، افعی جعفری افعی گرزه، افعی زنجانی کفچه مار و افعی شاخدار است و از مجموع سموم این مار‌ها، آنتی ژن تهیه می‌شود و پس از تزریق به اسب‌ها و تولید پلاسما، از آن واکسن و سرم ضد مارگزیدگی می‌سازند.
طبق گفته کارشناسان در ایران سالانه بیش از ۸۰ هزار نفر دچار مار و عقرب گزیدگی می‌شوند و نوش داروی درمان این افراد واکسنی است که از زهر افعی‌های دامغان در موسسه واکسن و سرم سازی رازی ساخته می‌شود.
در هر بار مراجعه صیادان به مارکوه از ۱۰۰ حلقه افعی زهرگیری می‌شود تا ۱۰ الی ۱۵ سی سی زهر برای ساخت پادزهر‌های مورد نیاز استحصال شود؛ بنابراین اگر به کوه و دشت و بیابان رفتید و ماری دیدید، آن را نکشید و در طبیعت رها کنید چرا که شاید آن مار همان کارخانه نوش داروسازی باشد.
عکاس: احمد امیر احمدی