برای دست‌یابی به موفقیت داشتن انگیزه بسیار مهم است. به‌سادگی می‌توان فهمید که چرا این موضوع با اهمیت در بسیاری از زمینه‌ها مختلف است. کارشناسان همیشه به دنبال راه‌های جدیدی برای انجام کارها هستند، از بهبود انگیزه دانش آموزان تا افزایش انگیزه برای ورزش و... .
۱. عوامل روان‌شناختی که روی انگیزه تأثیر می‌گذارند
برای ایجاد انگیزه در افراد تئوری‌ها و نکات طراحی شده بسیاری وجود دارد؛ اما برخی از عوامل روان‌شناختی که می‌توانند بر انگیزه تأثیر بگذارند؛ ممکن است شما را غافلگیر کنند. آیا می‌دانید که تجسم موفقیت می‌تواند نتیجه معکوس داشته باشد؟ یا اینکه گاه چنین تشویق‌هایی می‌توانند باعث بی‌انگیزگی شوند؟ کافی است چند مورد شگفت‌آور را که می‌توانند بر انگیزه تأثیر بگذارند، بررسی کنید.
از انگیزه‌تان با دقت استفاده کنید
اگر شخصی از انجام کاری لذت می‌برد، این‌گونه استدلال می‌کند که در نظر گرفتن پاداش برای این رفتارش باعث این احساس شده است. آیا این استدلال درست است؟ جواب در بسیاری از موارد منفی است. ایجاد انگیزه برای فعالیت‌هایی که افراد از قبل برای انجام آن تمایل داشته‌اند، می‌تواند گاه انگیزه را مختل کند.
محققان دریافته‌اند که پاداش دادن به افراد به خاطر انجام کار‌هایی که از قبل انگیزه لازم برای انجام آن را دارند، می‌تواند واقعاً نتیجه معکوس داشته باشد. به یاد داشته باشید که انگیزه ذاتی درون فرد ایجاد می‌شود و در اصل برای لذت بردن از آن کاری است که انجام می‌شود. انجام کار پاداش خودش است.
در مواردی که کودکان به خاطر انجام کاری که از قبل از انجام آن لذت می‌برند (مانند بازی با یک اسباب‌بازی خاص) پاداش می‌گیرند، انگیزه آینده آن‌ها برای شرکت در آن فعالیت کاهش می‌یابد. روان‌شناسان از این پدیده با نام «اثر بیش از حد توجیهی» یاد می‌کنند. پس با پاداش‌ها محتاط باشید. افزایش انگیزه‌ها می‌توانند برای انجام فعالیتی که برنامه‌ریزی نشده است، به‌خوبی کار کنند؛ اما وابستگی بیش از حد به چنین پاداش‌هایی ممکن است در بعضی موارد انگیزه را کاهش بدهد.
چگونه می‌توانید از این مفهوم برای افزایش انگیزه استفاده کنید؟
• از پاداش‌های بیرونی استفاده کنید.
• اگر واقعاً هیچ علاقه ذاتی به فعالیتی نداشته باشید، پاداش می‌تواند مؤثر باشد.
• در طول دوره یادگیری اولیه یک پاداش خارجی را امتحان کنید؛ اما زمانی که یادگیرنده بیش‌تر به این فعالیت علاقه‌مند می‌شود، این پاداش‌ها را کنار بگذارید.
۲. مواجهه با چالش‌ها
کدام یک در شما انگیزه بیش‌تری را برای انجام یک کار ایجاد می‌کند؟ کاری که صد بار آن را انجام داده‌اید و احتمالاً در خواب هم می‌توانید انجام بدهید یا انجام کاری که در حیطه مهارت‌های شما باشد؛ ولی نیاز به یادگیری چیز‌های جدید دارد؟ برای بسیاری از افراد گزینه اول ممکن است ساده‌ترین باشد؛ اما گزینه دوم چالش برانگیز‌تر است و احتمالاً جالب‌تر و سرشار از انگیزه به نظر می‌رسد.
اگر سعی می‌کنید انگیزه خود را برای انجام کاری مانند اینکه زودتر از رخت‌خواب خارج شوید، افزایش بدهید، جدا شدن از همان روال‌های قدیمی و معرفی چالش‌های جدید می‌تواند روشی مؤثر برای حفظ آن جرقه انگیزشی باشد.
چگونه می‌توانید از این انگیزه ایجاد شده نهایت استفاده را ببرید؟ باید خودتان را به چالش بکشد. برای یک ماراتن و مسابقه محلی ثبت‌نام کنید. روی زمان خود تمرکز کنید یا کمی بیش‌تر از آنچه معمولاً انجام می‌دهید، تلاش کنید. مهم نیست که چه هدفی داشته باشید، افزودن چالش‌های بیش‌تر در زندگی می‌تواند در بهبود مهارت‌ها و افزایش انگیزه مؤثر باشد و نزدیک شدن به موفقیت را تسریع کند.
۳. موفقیت را تجسم نکنید
یکی از متداول‌ترین نکات برای ایجاد انگیزه تجسم موفقیت است؛ اما تحقیقات نشان می‌دهند که این امر در واقع می‌تواند مانع از پیشرفت شود. مشکل این است که افراد غالباً خود را بعد از رسیدن به اهداف تجسم می‌کنند؛ اما از تجسم تمام تلاشی که برای تحقق این اهداف باید انجام بدهند، صرف‌نظر می‌کنند.
با تصور اینکه شما به هدف مورد نظر خود رسیده‌اید، در واقع مقدار انرژی مورد نیاز را برای اختصاص دادن به انجام وظیفه کاهش می‌دهید. تحقیقات قبلی نشان داده است که خیال‌پردازی در مورد آینده به طور معمول دستاورد ضعیف را پیش‌بینی می‌کند و تحقیقات جدیدتر نشان می‌دهند که تصویر ذهنی از چنین مواردی انرژی مورد نیاز برای پیشرفت را می‌گیرد.
چه کار باید کرد؟
• به جای اینکه خود را در رویا‌های‌تان موفق تصور کنید، تمام مراحلی را که باید برای رسیدن به آن موفقیت پشت سر بگذارید، تصور کنید.
• با چه چالش‌هایی روبرو خواهید شد؟ دانستن آنچه ممکن است با آن روبرو شوید، می‌تواند زمان رسیدن به آن را آسان‌تر کند.
• برای غلبه بر این چالش‌ها باید از چه راه‌کار‌هایی استفاده کنید؟ برنامه‌ریزی برای آینده می‌تواند شما را برای مواجهه با مشکلاتی که با آن روبرو هستید، آماده کند.
۴. کنترل را به دست بگیرید
معمولا وقتی کنترل آنچه اتفاق می‌افتد، در دست افراد است، احساس انگیزه بیش‌تری می‌کنند. آیا تاکنون عضوی از گروهی بوده‌اید که احساس می‌کردند واقعاً کنترل شخصی بر نتیجه نداشته‌اند؟ آیا برای مشارکت در گروه احساس انگیزه خاصی داشتید؟
یکی از دلایلی که باعث می‌شود افراد گاه از کار گروهی خوششان نیاید، همین از دست دادن حس کنترل و مشارکت فردی است.
برای کنترل نشدن در مشارکت گروهی چه کاری می‌توانید انجام بدهید؟
• اگر در گروهی مشارک دارید (یا سعی در ایجاد انگیزه گروهی دارید)، برای پیدا کردن راهی جهت نشان دادن احساس قدرت و تاثیرگذاری هر فرد در گروه تلاش کنید.
• در یک گروه هر فرد باید کنترل یکی از امورات را به عهده بگیرد و با یکدیگر تعامل و ایده‌پردازی داشته باشند.
• اجازه بدهید اعضای گروه تعیین کنند که می‌خواهند چه اهدافی را دنبال کنند.
۵. روی سفر متمرکز شوید نه بر نتیجه
اثبات نتیجه موفقیت یا ناکامی می‌تواند انگیزه را به طور جدی مختل کند. کارول دوک، روان‌شناس در تحقیقات خود در مورد ذهنیت‌های مختلف دریافته است که ستایش کودکان به خاطر صفات ثابت (مانند باهوش بودن یا جذاب بودن) در واقع می‌تواند انگیزه و پایداری در قدرت اراده برای آینده را کاهش بدهد.
به اعتقاد وی این نوع ستایش باعث می‌شود افراد آنچه را که یک ذهنیت ثابت شناخته می‌شود، توسعه بدهند. افراد دارای این طرز فکر بر این باورند که خصوصیات شخصی ذاتی و تغییر ناپذیر است. آن‌ها فکر می‌کنند که فردی باهوش یا معمولی، زیبا یا زشت، ورزش‌کار یا غیر ورزش‌کار و ... هستند.
چگونه می‌توان از ایجاد یک ذهنیت ثابت جلوگیری کرد؟
• دوک پیشنهاد می‌کند که ستایش تلاش‌ها به جای ویژگی‌ها مهم‌تر است.
• به جای اینکه فقط روی نتیجه متمرکز شوید، در مورد موفقیت یا ناکامی خود تلاش کنید و سعی کنید در طی مسیر به سمت رسیدن به اهداف خود متمرکز شوید.
• از روند کار چه چیزی آموخته‌اید؟ به یاد داشته باشید سپری کردن مراحل به اندازه نتیجه مهم است.
• چه اقداماتی مؤثر و با ارزش‌تر بوده است؟ با ارزیابی تلاش‌های خود می‌توانید اقداماتی را برای آینده خود تنظیم کنید تا به نتایج بهتری برسید.
وقتی شما در تلاش برای کاهش وزن هستید، برای یک ماراتن آماده می‌شوید، به دنبال کسب مدرک هستید یا برخی از انواع دیگر هدف‌ها را دنبال می‌کنید، انگیزه نقش اساسی در موفقیت یا ناکامی کلی شما دارد. برخی از این یافته‌های تحقیق ممکن است با ایده‌های شما در مورد آنچه مؤثر است، مغایرت داشته باشد. سعی کنید تعدادی از این استراتژی‌ها را در عادت‌های روزانه خود بگنجانید تا شور و اشتیاق خود را برای دست‌یابی به هدف مورد نظر بهبود ببخشید.
منبع: verywellmind