فرارو- شامگاه پنجشنبه پرواز ۱۱۵۲ هواپیمایی ماهان از تهران به مقصد بیروت به دلیل حرکت خطرناک و تهدیدآمیز دو جنگنده بر فراز آسمان سوریه مجبور به کاهش سریع ارتفاع شد که در این بین برخی مسافران این پرواز آسیب دیدند. مسئولان آمریکایی تایید کردند که جنگنده‌ای که در مسیر پرواز هواپیمای ماهان از تهران به لبنان ایجاد مزاحمت کرده بود، آمریکایی بوده است. خبرگزاری رویترز به نقل از دو مسئول آمریکایی اعلام کرد که یک جنگنده اف ۱۵ این کشور دست به چنین کار غیر قانونی و خطرناکی زده است.
رویترز نوشت: یک جنگنده اف ۱۵ آمریکایی در مسیر دید هواپیمای مسافربری ایرانی قرار گرفته، اما این اقدام در فاصله ایمن انجام شده است. همچنین «بیل اوربان» سخنگوی فرماندهی مرکزی تروریستی آمریکا در این باره مدعی شد: یک جنگنده اف-۱۵ در ماموریت هوایی همیشگی خود بر فراز پایگاه التنف در سوریه اقدام به بازرسی بصری هواپیمای مسافربری ماهان ایران کرد و این اقدام در فاصله‌ای ایمن با هواپیما انجام شد و خلبان جنگنده پس از اطمینان از آن هواپیما فاصله گرفت.
ظهر امروز سازمان هواپیمایی کشوری درباره تعرض هواپیما‌های جنگنده ایالات متحده آمریکا به پرواز ۱۱۵۲ شرکت هواپیمایی ماهان اطلاعیه‌ای صادر کرد.
در پی تعرض هواپیما‌های جنگنده ایالات متحده امریکا بر فراز خاک سوریه به پرواز ۱۱۵۲ شرکت هواپیمایی ماهان که دیروز (پنجشنبه دوم مردادماه ۱۳۹۹) در کریدور‌های بین المللی هوایی در آسمان سوریه از فرودگاه بین المللی امام خمینی عازم بیروت بود، تعدادی از مسافرین به دلیل عکس العمل خلبان جهت پیشگیری از تصادف با پرواز‌های متعرض، دچار جراحات شدند.
پس از حصول اطمینان از ایمن بودن هواپیما متعاقب فرود در فرودگاه بیروت تصمیم درباره بازگشت هواپیمای مذکور به تهران اتخاذ شد.
سازمان هواپیمایی کشوری بر اساس مفاد ضمیمه ۱۳ پیمان شیکاگو ضمن برقراری تماس با طرف سوری، خواستار بررسی سریع و دقیق رویداد شد و تیم فنی بررسی سوانح ایران نیز از دقایق اولیه پس از ورود هواپیمای ماهان به فرودگاه امام خمینی، بررسی فنی رویداد را آغاز کردند.
جزئیات این رویداد پس از بررسی تمامی داده‌های فنی و اطلاعات بدست آمده بر اساس فرآیند بررسی سانحه و همچنین برخی اطلاعات مستند و متقن از مقامات هواپیمایی کشوری سوریه منتشر خواهد شد.
سازمان هواپیمایی کشوری ایران، اقدام هواپیما‌های جنگنده امریکایی در تعرض به هواپیمای مسافربری ایرانی را مصداق بارز نقض حقوق بین الملل و مقررات و استاندارد‌های هوانوردی می‌داند و مراتب اعتراض جدی خود را رسما به شورای سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری (ایکائو) ارائه و خواستار رسیدگی فوری به موضوع است.
شرکت هواپیمایی ماهان درباره تعرض جنگنده‌های آمریکایی به پرواز ۱۱۵۲ مسیر تهران – بیروت بیانیه‌ای صادر و اعلام کرد که این اقدام آمریکا از دیگر مصادیق قانون گریزی این کشور بوده و اقدامات قضایی و حقوقی در این زمینه انجام خواهد شد.
بسم الله الرحمن الرحیم
شب گذشته پرواز ۱۱۵۲ شرکت هواپیمایی ماهان در مسیر تهران - بیروت پس از طی حدود دو ساعت پرواز بر فراز خاک سوریه مورد تهدید دو فروند جنگنده آمریکایی قرار گرفت.
خلبان این پرواز با درایت و بر اساس قوانین و مقررات هوانوردی برای پرهیز از هرگونه خطر احتمالی، پس از دریافت اخطار TCAS مبنی بر کاهش فوری ارتفاع، بلافاصله شروع به کم کردن ارتفاع کرد و به دلیل اینکه هواپیما در وضعیت ثبات قرار داشته و مسافران مجاز به باز کردن کمربند‌ها بوده اند، کاهش سریع ارتفاع و به سرعت دور کردن هواپیما از خطر احتمالی، منجر به آسیب رسیدن به تعدادی از مسافران و خدمه پروازی که مشغول خدمت رسانی بوده اند، شد که بلافاصله پس از فرود هواپیما جهت درمان به بیمارستان منتقل شدند.
از آنجایی که پرواز‌های این مسیر توسط شرکت هواپیمایی ماهان بیش از یک دهه به صورت برنامه‌ای انجام شده و این شرکت همواره تابع قوانین و مقررات هوانوردی در انجام پرواز‌ها بوده، لذا این اتفاق را می‌توان از دیگر مصادیق قانون گریزی رژیم حاکم بر آمریکا تلقی کرد.
بدیهی است همانگونه که مقامات جمهوری اسلامی و همچنین دستگاه حاکمیتی (سازمان هواپیمایی کشوری) اعلام کرده اند، اقدامات لازم قضایی و حقوقی در این خصوص به عمل خواهد آمد.
شایان ذکر است، این هواپیما در ساعت ۱۸:۴۵ روز پنجشنبه دوم مرداد ۱۳۹۹ فرودگاه امام خمینی (ره) را به مقصد بیروت ترک کرد و در ساعت ۲۰ به وقت محلی در فرودگاه بیروت به زمین نشست. همچنین این هواپیما در ساعت ۲۳:۱۰ فرودگاه بیروت را ترک و در ساعت ۲:۵۰ بامداد روز جمعه سوم مردادماه در تهران به زمین نشست.
ماجرا از کجا شروع شد؟
مسافران پرواز ۱۱۵۲ هواپیمایی ماهان شب گذشته، ساعاتی سخت و نفس گیر را از سر گذراندند. مسافرانی که به دلیل تعرض دو جنگنده آمریکایی به مقصد نرسیدند و پس از توقفی کوتاه در بیروت به ایران بازگشتند.
پرواز ۱۱۵۲ هواپیمایی ماهان که روز پنجشنبه دوم مرداد از ایران به سمت لبنان در حرکت بود در آسمان سوریه از سوی دو جنگنده آمریکایی تهدید و ناچار به کاهش ناگهانی ارتفاع شد.
این خبر را ابتدا خبرگزاری رویترز و شبکه المیادین لبنان منتشر کردند و از ایجاد مزاحمت جنگنده‌های متخاصم برای هواپیمای مسافربری ایران در آسمان سوریه خبر دادند و ساعاتی بعد معلوم شد که جنگنده‌ها متعلق به آمریکا بوده است.
گفتنی است در ساعات اولیه انتشار خبر هنوز هویت جنگنده‌های متخاصم معلوم نبود گرچه گویی همه رسانه‌ها می‌دانستند که چنین اقداماتی فقط از دو کشور بر می‌آید؛ آمریکا و اسرائیل.
طبق گزارش‌هایی که در پنجشنبه شب منتشر شد، ابتدا خبرگزاری رویترز گزارش داد که یک فروند جنگنده رژیم صهیونیستی با نزدیک شدن به هواپیمای مسافربری ایران در آسمان سوریه، برای آن ایجاد مزاحمت کرده است.
از سوی دیگر یک منبع در هواپیمایی لبنان به شبکه خبری المیادین لبنان گفت به نظر می‌رسد جنگنده‌ای که برای هواپیمای مسافربری ایران در حریم هوایی سوریه مزاحمت ایجاد کرده، آمریکایی باشد.
منبع مذکور گفت که هواپیمای ماهان در مسیر خود به سمت فرودگاه بیروت بوده که جنگنده‌های مهاجم به آن، نزدیک شده و خلبان مجبور شده است ارتفاع هواپیما را به صورت ناگهانی کاهش دهد که این مسئله باعث زخمی شدن شماری از سرنشینان این هواپیما شده است.
دقایقی بعد شبکه المیادین به نقل از منابع موثق خود گزارش داد که جنگنده‌های مهاجم، اسرائیلی بوده و با پنهان شدن عمدی در پشت هواپیمای ماهان، قصد داشتند پدافند هوایی سوریه را مجبور به شلیک به این هواپیما کنند.
بر اساس این گزارش، خلبان هواپیمای مذکور مجبور می‌شود هواپیمای مسافربری را در فرودگاه دمشق سوریه فرود بیاورد و بعد از آرام شدن اوضاع مسیر خود را به سمت فرودگاه بیروت ادامه دهد.
همه این وقایع در حالی رخ داده بود که «مازن بسمه»، مدیر فرودگاه بین‌المللی دمشق، فرود و برخاست هواپیمای ایران در این فرودگاه را تکذیب کرد.
دقایقی بعد منابع خبری در خبر تکمیلی خود به نقل از کاپیتان پرواز اعلام کرده‌اند که هواپیما‌های متخاصم، آمریکایی بوده‌اند. ارتش رژیم صهیونیستی هم اسراییلی‌بودن جنگنده‌های مزاحم را رد کرد.
در همین حال خبرگزاری رسمی سوریه (سانا) هم به نقل از منابع خود در شرکت هواپیمایی این کشور گزارش داد که «هواپیما‌هایی که احتمال داده می‌شود وابسته به ائتلاف به رهبری آمریکاست، هواپیمای مسافربری ایران را در آسمان سوریه رهگیری کرده است».
منابع سانا گفته‌اند رهگیری و ایجاد مزاحمت در منطقه «التَنف» سوریه رخ داده است. این منطقه چند سالی است که در اشغال نیرو‌های آمریکا قرار دارد و این کشور چند پایگاه و فرودگاه نظامی در آنجا احداث کرده است.
بالاخره شبکه المیادین هم به نقل از منابع امنیتی سوریه گزارش داد که هواپیمای ایرانی که عازم بیروت بود توسط جنگنده‌های آمریکایی رهگیری شده است. این منابع همچنین گفتند که منطقه‌ای مذکور (التنف) پیش از این نیز شاهد ایجاد مزاحمت برای هواپیما‌های مسافربری توسط جنگنده‌های آمریکایی بوده و اولین بار نیست که این اتفاق رخ می‌دهد.
اقدام خلبان هواپیمای مسافربری ایران در پرهیز از برخورد احتمالی با جنگنده‌های آمریکایی باعث شد برخی مسافران به سقف و بدنه هواپیما برخورد کنند و آسیب ببینند.
به گزارش همشهری آنلاین، برخی منابع خبری مدعی شده بودند در فرود اضطراری هواپیمایی ماهان در فرودگاه بیروت یکی از مسافران ایرانی جان خود را از دست داده و به شهادت رسیده است، اما این خبر هم نادرست بود. حال برخی مسافران نامساعد شده بود و گروه‌های امداد و پزشکی به مصدومان رسیدگی کردند.
شبکه المیادین در نخستین دقایق پس از حادثه اعلام کرد جنگنده‌ها عمدا در آسمان سوریه به هواپیمای مسافربری ایرانی نزدیک شده‌اند تا پدافند هوایی سوریه در تلاش برای ساقط کردن جنگنده‌های متجاوز، هواپیمای ایرانی را هدف قرار دهد، اما خبرگزاری رسمی سوریه - سانا در خبری اعلام کرد جنگنده‌های آمریکایی از پایگاه التنف در خاک این کشور به پرواز درآمده و مزاحم پرواز ۱۱۵۲ هواپیمایی ماهان ایران شده‌اند. ضمن اینکه پدافند هوایی سوریه منطقه حادثه را پوشش نمی‌دهد.
وزارت امور خارجه به سفیر سوییس به عنوان حافظ منافع آمریکا در ایران هشدار داد اگر حادثه‌ای در مسیر برگشت برای هواپیمای ماهان اتفاق بیفتد مسئولیت آن با آمریکاست. سید عباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه در رابطه با حادثه شب گذشته برای هواپیمای ماهان که عازم بیروت بود اظهار داشت: جزئیات این حادثه در دست بررسی است و پس از تکمیل اطلاعات اقدامات لازم سیاسی و حقوقی به عمل خواهد آمد.
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: در عین حال در تماس مجید روانچی سفیر و نماینده دائم کشورمان نزد سازمان ملل متحد با آقای گوترش دبیرکل آن سازمان صراحتا تاکید شده است که چنانچه هر حادثه‌ای در مسیر برگشت برای این هواپیما اتفاق افتد جمهوری اسلامی ایران آمریکا را مسئول آن خواهد شناخت. این پیام همچنین به سفیر سویس در تهران نیز داده شده است.
واکنش هشدارآمیز حسام‌الدین آشنا به تهدید هواپیمای ایران توسط جنگنده آمریکایی
حسام‌الدین آشنا، مشاور فرهنگی رئیس جمهور در توئیتی در واکنش به تهدید هواپیمای ایرانی توسط جنگنده آمریکایی نوشت: کسی که جان رهبرانش را دوست دارد با جان مسافران ما بازی نمی‌کند.
او این توئیت را با هشتگ ماهان ایر منتشر کرد.
چنین حادثه‌ای همه زمینه‌ها را برای انتشار شایعات داشت. زمان، مکان حادثه و مزاحمت دو جت جنگنده آمریکایی کافی بود تا برخی گمانه زنی‌ها به این سو برود که احتمالا مسافری خاص در پرواز ماهان حضور داشته است. شایعه در حال انتشار بود که تسنیم نوشت: برخلاف برخی گمانه‌زنی‌ها و شایعات، هیچ شخصیت سیاسی یا نظامی در هواپیمای ماهان حضور نداشته است.
یک مقام آمریکایی بامداد جمعه به خبرگزاری رویترز گفت که یک جنگنده آمریکایی از نوع اف۱۵ در حوزه دید یک هواپیمای مسافربری ایرانی قرار گرفت، اما این موضوع در فاصله امن صورت گرفته است.
بر اساس ادعای «بیل اوربان» سخنگوی سازمان تروریستی فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام)، دو جنگنده آمریکایی اقدام به پرواز قانونی و همیشگی خود در حریم پایگاه نظامی التنف (در خاک سوریه) همزمان با عبور هواپیمای مسافربری ایرانی بر فراز منطقه کردند.
«بیل اوربان» سخنگوی سازمان تروریستی فرماندهی مرکزی آمریکا در این باره به صدای آمریکا گفت: «جنگنده اف-۱۵ در ماموریت هوایی روتین خود در مجاورت پایگاه التنف در سوریه اقدام به بازرسی بصری هواپیمای مسافربری ماهان ایران و در فاصله‌ای ایمن در حدود ۱۰۰۰ متری از این هواپیما پرداخت.»
وی در ادامه گفت که بازرسی بصری با هدف اطمینان یافتن از امنیت پرسنل نیرو‌های ائتلاف در پایگاه التنف صورت گرفت و زمانی که خلبان اف-۱۵ هواپیما را به عنوان هواپیمای مسافربری ماهان ایر شناسایی کرد، اف -۱۵ به صورت امن اقدام به فاصله گرفتن از هواپیما کرد.
سخنگوی سنتکام مدعی شد که مزاحمت جنگنده‌های این کشور برای هواپیمای مسافربری ایرانی حرفه‌ای بوده و بر اساس معیار‌های بین‌المللی صورت گرفته است.
هواپیمای ایرباس A ۳۱۰ خطوط هوایی ماهان که در ساعات پایانی پنجشنبه دوم مرداد مورد تهدید جنگنده‌های آمریکایی قرار گرفته بود، پس از تخلیه مسافرانش در فرودگاه بیروت، عازم ایران شد و ساعتی بعد در فرودگاه امام خمینی (ره) به زمین نشست. روابط عمومی شرکت هواپیمایی ماهان گفته است که طی روز آینده در این باره بیانیه رسمی خواهد داد.
در همین حال صبح امروز یک منبع آگاه در صنعت هوانوردی گفت: خلبان و کروی پروازی برای ارائه پاره‌ای توضیحات و مصاحبه درباره مکالمه‌ای که با جنگنده‌های آمریکایی داشته‌اند، فراخوانده شدند.
این منبع آگاه در گفتگو با مهر درباره آخرین وضعیت هواپیمای پرواز ۱۱۵۲ تهران-بیروت ماهان گفت: فعلاً منتظریم برخی دیتا‌ها از سوریه ارسال شود؛ همچنین کارشناسان دفتر سوانح هوایی سازمان هواپیمایی هم در حال بررسی موضوع هستند.
وی ادامه داد: ملاک تصمیم گیری درباره این اتفاق، مصاحبه با خلبان، پیاده سازی اطلاعات جعبه سیاه هواپیما، گرفتن اطلاعات از مراقبت پرواز سوریه و رادار‌های این کشور هستند و برای اظهار نظر قطعی درباره پرواز ۱۱۵۲ اهمیت بالایی دارند.
این منبع آگاه گفت: علی عابدزاده معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان هواپیمایی کشوری با ایکائو (سازمان جهانی هوانوردی و از نهاد‌های وابسته به سامان ملل) در خصوص سانحه دیشب مکاتبه کرده است که جزئیات آن بعداً اعلام می‌شود.
وی با رد شایعه بازداشت خلبان و کروی پروازی افزود: وقتی این هواپیما به کشور برگشته، افراد مسئول با آن‌ها مصاحبه می‌کنند که اتفاقات رخ داده را توضیح دهند؛ همچنین بازرسان سازمان هواپیمایی کشوری هواپیما را بازرسی کرده‌اند و سالم بودن آن را تأیید کرده‌اند و این هواپیما در خط پروازی قرار گرفته است.
این منبع آگاه یادآور شد: طبق مقررات کروی پروازی باید استراحت کنند؛ سازمان هواپیمایی کشوری هنوز هیچ تصمیمی در ارتباط با عدم پرواز کرو نگرفته است تنها نهادی که می‌تواند تصمیم بگیرد که این کرو پرواز نکنند، سازمان مذکور است که تا زمان پایان بررسی مستندات، تصمیمی در این خصوص اتخاذ نمی‌شود.
جنبش حماس تعرض جنگنده‌های آمریکایی به هواپیمای مسافربری ایرانی را محکوم کرد.
به گزارش المیادین، جنبش حماس اعلام کرد که تعرض جنگنده آمریکایی به هواپیمای مسافربری ایرانی و ایجاد خطر برای مسافران آن را محکوم می‌کنیم.
این جنبش تاکید کرد: باید تمام اختلافات میان امت اسلامی را کنار بگذاریم و با هم متحد شویم. تعرض آمریکایی‌ها به هواپیمای مسافربری ایرانی اقدامی غیر قابل قبول است و نشان دهنده منطق اراذل و اوباش است.
جنبش حماس همچنین تاکید کرد: هدف قرار دادن غیر نظامیان به این شکل نشان دهنده مفهوم تروریسم است که در قانون بین المللی آمده است. این تجاوز آمریکا در راستای خدمت به پروژه صهیونیستی در منطقه است و منافع ملت‌های منطقه را تهدید می‌کند. باید تمام توانایی‌های امت اسلامی را برای مقابله با پروژه صهیونیستی مورد حمایت دولت آمریکا به کار بگیریم.
جنبش جهاد نیز اقدام آمریکا در تعرض به هواپیمای مسافربری ایرانی را به شدت محکوم کرد.