فرارو- در حالیکه این روزها بورس تهران در وضعیت اصلاح قیمتی وجود دارد و کارشناسان نیز پیش‌بینی می‌کنند در کوتاه مدت کماکان این روند ادامه داشته باشد، با پایان اعلام پذیره نویسی اولین صندوق قابل معامله «ETF» دولت موسوم به «دارا یکم»، مشخص شد که تنها ۴۰ درصد واحد‌های سرمایه‌گذاری این صندوق پذیره نویسی شد.
به گزارش فرارو، بر اساس اعلام وزارت امور اقتصادی و دارایی، بیش از سه میلیون و ۴۰۰ و ۸۱ هزار نفر به ارزش پنج هزار و ۸۸۶ میلیارد تومان در پذیره‌نویسی صندوق‌های «ETF» مشارکت کردند که این موضوع بیانگر تشکیل بزرگترین صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس از نظر ارزش سرمایه‌گذاری و تعداد سهامداران است، این در حالیست که ارزش کل دارایی سهام این صندوق حدود ۱۶ هزار میلیارد تومان اعلام شده بود که این امر نشان می‌دهد، مردم اقبال مناسبی از پذیره‌نویسی صندوق‌های دولتی نداشتند.
حمیدمیر معینی کارشناس بازار سهام
صندوق‌ها برای مردم جذاب معرفی نشدند
حمید میرمعینی کارشناس بازار سهام در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه اولین صندوق قابل معامله دولت یا همان «ETF» مورد توجه مردم قرار نگرفت، گفت: با توجه به اینکه ارزش دارایی کل این صندوق حدود ۱۶ هزار میلیارد تومان بود، تنها ۶ هزار میلیارد تومان پذیره نویسی شد، این عدم استقبال مردم می‌تواند دلایل‌مختلفی داشته باشد، که یکی از اصلی‌ترین آنها عدم جذابیت است، مردم دوست دارند، خود، مالکیت سهام را در دست داشته باشند و هر وقت خواستند آن‌را بفروشند، اما با توجه به اینکه این صندوق از اول نیز دارای ابهام بود، مردم تمام واحد‌های سرمایه‌اری آن را خریداری نکردند.
وی افزود: دلیل دیگر نیز مربوط به زمان پذیره نویسی بود، این صندوق باید در فروردین ماه که بورس مسیر صعودی در پیش گرفته بود و به صورت شارپی افزایش پیدا کرد، عرضه می‌شد، نه طی دو هفته گذشته که همزمان اصلاح بازار نیز آغاز شد، در چنین شرایطی که بازار سهام در اصلاح قیمتی قرار دارد و مردم انتظار رشد فزاینده را ندارند، طبیعی است که از این صندوق‌ها استقبال نشود.
میر معینی اظهارداشت: از سوی دیگر قوانین مربوط به این صندوق‌ها نیز از اول شفاف نبود، اول گفته شد که برای دوماه این واحد‌ها قابل معامله نیستند، اما بعد از آن نیز اعلام شد که این مدت به منظور نقدشوندگی بیشتر به یک ماه کاهش پیدا کرده، همچنین در ابتدا اعلام شد این صندوق‌ها دارای تخفیف ۲۰ درصدی است، اما سپس گفته شد تخفیف ۳۰ درصدی نظر گرفته شده است، این نوع تغییرات در عدم تمایل مردم به خرید این صندوق‌های تاثیرگذار بود.
این کارشناس بورس با تاکید بر اینکه تجربیات گذشته در واگذاری‌ها که عمدتا ناموفق بود، در عدم استقبال از این صندوق‌ها موثر بود، بیان کرد: نقل قول‌های متفاوتی نیز که در این زمینه از مسئولان اعلام شد در عدم جلب اطمینان مردم موثر بود، از طرف دیگر تبلیغاتی که برای ترغیب مردم انجام شد، آنطور که باید و شاید جذاب و ترغیب کننده نبود، همچنین مزایای این صندوق‌ها و همچنین سودی که می‌تواند محقق سازد برای عامه مردم تشریح نشد، در صورتیکه اگر این معرفی به طرز بهتری انجام می‌گرفت، امروز استقبال مردم به طور قطع بیش از این آماری بود که اعلام شد.
این روزها از جذابیت بورس برای مردم کاسته شده است
صندوق دولت دارایی ارزشمندی بود که خوب معرفی نشد
سعید مومنی کارشناس بازار سهام و مشاور سرمایه گذاری گروه مالی نهایت نگر نیز در گفتگو با فرارو اظهارداشت: پذیره نویسی سهام دولت در سه بانک ملت، تجارت، صادرات و دو شرکت بیمه البرز و اتکایی امین که مشترکا در صندوق قابل معامله «ETF» موسوم به «دارا یکم» به همه‌ی ایرانیان عرضه شد، اما آنچنان که باید و شاید مورد توجه جامعه قرار نگرفت.
وی افزود: این در حالی بود که قیمت این صندوق به نسبت دیگر فرصت‌های عمومی سرمایه گذاری بسیار ارزنده‌تر و جذاب‌تر به شمار می‌رفت و بعید است که دیگر چنین فرصت جذابی در مقیاس جمعیت ۸۰ میلیون نفری کشور دوباره تکرار شود، چرا که دولت برای تأمین مالی و جبران کسری بودجه خود، قیمت هر سهم شرکت‌های موجود در صندوق را ۲۰ درصد زیر قیمت میانگین معاملات بورس عرضه کرد.
مومنی اظهار داشت: برای مثال سهام بانک تجارت به‌عنوان لیدر دو ماه اخیر بازار که طی سال جاری رشد نزدیک به ۲۰۰ درصدی را تجربه کرده، از طرف دولت بیست درصد زیر قیمت میانگین اردیبهشت «۱۶۰ تومان» یعنی معادل ۱۳۰ تومان در قالب این صندوق عرضه شد.
این کارشناس بورس اضافه کرد: به عقیده تحلیل‌گران و با توجه به پتانسیل بنیادین سهام بانکی و دارایی‌های فراوان آنها، به‌نظر می‌رسد همچنان گروه بانکی مستعد رشد قیمت در میان مدت باشند که با این حساب سرمایه گذاری دو میلیون تومانی هر شهروند ایرانی در خرید سهام این صندوق، اگر نگوییم گزینه‌ای عالی، اما دست کم، با ریسک پائین و بی‌خطر بود.
مشاور سرمایه‌گذاری گروه مالی نهایت‌نگر ادامه داد: اما به گواهی آمار، بسیاری از مردم اصلا نمی‌دانستند با چه پدیده‌ای مواجه هستند و اساسا با ماهیت اولیه این پذیره نویسی هم بیگانه بودند، حتی خیلی‌ها آن را با سهام عدالت اشتباه می‌گرفتند، از همه بدتر اینکه فعالان و شاغلین حاضر در بازار سرمایه هم شناخت دقیق و واضحی از ماهیت کار نداشتند، متاسفانه بخش زیادی از مردم همه بر اثر تبلیغات سوء رسانه‌های مجازی و مغرض و وجود دیوار بی‌اعتمادی مابین دولت-ملت به غلط این عمل را مترادف با سرکیسه کردن و گران فروشی دولت می‌پنداشتند.
وی تصریح‌کرد: تصوری که قطعاً اشتباه بود و ضعف دستگاه تبلیغاتی دولت در تفهیم این پذیره‌نویسی را برای عموم جامعه نشان می‌داد. دستگاه تبلیغاتی و اقناع‌کنندگی دولت همانطور که در بیان ضرورت افزایش قیمت بنزین و آثار مفید آن برای جامعه بشدت ضعیف عمل کرد، در شناساندن ماهیت و جذابیت پذیره‌نویسی صندوق بانک و بیمه؛ موسوم به دارا یکم هم منفعل بود.
مومنی خاطر نشان ساخت: به هر حال این پذیره‌نویسی به پایان رسید و این صندوق از ماه آینده قابلیت معامله در بورس را خواهد داشت، از طرفی دومین صندوق قابل معامله «ETF» شامل سهام گروه پالایشگاهی هم ظاهراً از تیرماه به عرضه عمومی می‌رسد، باید منتظر ماند و دید، اقتصاد و جامعه ایران که این روزها شرایطی استثنایی را از حیث بورس محور شدن تجربه می‌کند، آیا همچنان تنور بورس را داغ و جذاب می‌داند تا استقبال چشم‌گیری از نوبت دوم عرضه سهام دولت در پالایشگاه‌ها کند.