فرارو- افزایش قیمت بنزین، اعتراض مردم را در همان روز اول به دنبال داشت، اما در این بین عده‌ای خیلی زود فضای این اعتراضات را به سمت تخریب اموال عمومی و دولتی بردند. در همین رابطه عباس عبدی در مطلبی با عنوان اعتراض متحول شده نوشت: «در فاصله کمتر از دو سال از سال 96 این‌بار معترضان خشن‌تر و ناشناخته‌تر هستند.»
سخنگوی دولت هم درباره معترضان گفت: «حساب کسانی که نگران معیشتشان هستند با کسانی که از سلاح و تیراندازی استفاده کردند جدا است. رفتار‌های آن‌ها با تروریست‌ها منطبق است. عده‌ای با ماسک و به صورت حرفه‌ای خشونت کردند. دولت اعتراض را حق می‌داند، ولی اعتراض با اغتشاش متفاوت است. مردم ایران صف خودرا از آن‌ها جدا کردند.»
اگر حساب کسانی که سازمان دهی شده دست به تخریب و خشونت زده اند را از معترضان جدا کنیم سوال این است که چرا معترضان منفعلانه دست به تخریب و خسارت به اموال عمومی زدند؟ چه خواسته هایی داشتند؟ این اعتراضات با اعتراضات سابق چه تفاوتی داشته است؟
برخی جامعه شناسان معتقدند، در گذشته نیز به مانند اعتراضات اخیر رخ داده است
محمد عاملی جامعه‌شناس و کارشناس‌سیاسی مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران «ایسپا» در گفتگو با فرارو گفت: به طور کلی ما در طول چهار دهه گذشته با دو نوع اعتراض سیاسی و معیشتی روبرو بودیم، که خود این اعتراضات معیشتی نیز به دو دسته صنفی و غیر صنفی تقسیم می‌شود.»
وی افزود: «اعتراضات کارگری شرکت نیشکر هفت تپه از نوع اول اعتراضات معیشتی بودکه یک صنف و سندیکای کارگری آن را سازماندهی‌کرده بود و از شدت و حدت کمتری به لحاظ خشونت برخوردار بود و مطالبات آن‌ها نیز کاملا مشخص بود.»
این دکترای جامعه‌شناسی دانشگاه تهران با اشاره به‌اینکه، اما اعتراضات اخیر، اعتراضات معیشتی از نوع غیر صنفی بوده است، گفت: «از این نوع اعتراضات ما در ابتدای دهه هفتاد با آن روبرو بودیم، اعتراضات زنجان و شیراز در سال ۷۱، اعتراضات محله طلاب مشهد در سال ۷۳ و یا اتفاقات اکبرآباد اسلام‌شهر نیز از این نوع اعتراضات بوده است.»
عاملی با اشاره به اینکه اعتراض محله طلاب مشهد نیز در سال ۷۳ به دلیل اعتراض به افزایش قیمت سوخت بود، اضافه کرد: «ویژگی‌های این دست از اعتراضات دفعی، موقتی و ناگهانی بودن به همراه خشونت زیاد است، مثال‌هایی که ذکر شده همگی تنها یک روز یا نهایت یک روز نیم طول کشید.»
وی ادامه داد: «اما نکته متفاوت اعتراضات اخیر وسعت آن‌ها است، مثال‌هایی که ذکر شدند تنها در یک شهر یا حتی یک محله رخ دادند، اما در مورد اعتراضات روز‌های گذشته قضیه فرق می‌کند و شهر‌های زیادی درگیر این اعتراضات شده‌اند، هرچند که همانطور که عرض کردیم خاصیت اصلی این وقایع موقتی بودن است و این اعتراضات به زودی پایان خواهد یافت.»
محمد عاملی جامعه شناس می گوید ،ویژگی اصلی اعتراضات اخیر موقتی، ناگهانی و دفعی بودن است
افراد معترض خواستار بازگشت به وضعیت گذشته هستند
این جامعه‌شناس با اشاره به اینکه برخی از کسانیکه به صورت مسالمت آمیز در همان روز اول نسبت به افزایش قیمت بنزین اعتراض داشتند از اقشار فرودست جامعه محسوب می‌شوند، گفت: «به دلیل اینکه این اعتراضات هیچ‌گونه سازماندهی مشخص ندارد، به خشونت کشیده می‌شود و حجم تخریب‌ها و صدمه زدن به اموال دولتی و عمومی نیز بالا است.»
عاملی با اشاره به اینکه درحال‌حاضر هیچ‌گونه برآوردی از ابعاد این اعتراضات نمی‌توان ارائه داد، اظهار داشت: «به دلیل اینکه هم اکنون در اتفاق هستیم، نمی‌تواند از ابعاد ماجرا به طور دقیق سخن گفت، در این رابطه لازم است، اعتراضات فروکش کند و بعد از آن با توجه به آمار و ارقامی‌که از این موضوع در می‌آید، نسبت به تحلیل‌های دقیق‌تر و موشکافی ابعاد این اعتراضات اقدام کرد.»
این دکترای جامعه‌شناسی دانشگاه تهران با اشاره به اینکه تخلیه انرژی و هیجان افراد دخیل در چنین اعتراضاتی از اهمیت بسزایی برخوردار است، بیان داشت: «با توجه به ماهیت ناگهانی و موقتی بودن اعتراضات اخیر، افراد در این وقایع در حجم زیاد و با خشونت زیاد اقدام به تخریب اموال عمومی می‌کنند، بنابراین در چنین شرایطی، زمانی که انرژی و هیجان روانی افراد ناشی از تخریب اموال تخلیه شود، اعتراضات نیز فروکش خواهد کرد، چنین موردی در وقایعی مشابه که به آن‌ها اشاره شد نیز وجود داشته و در مورد اعتراضات اخیر نیز این امر مصداق دارد.»
وی با اشاره به اینکه خواسته‌های افراد در چنین اعتراضاتی بازگشت به وضعیت گذشته است، تصریح کرد: «الزاما این گذشته خیلی دور نخواهد بود، ممکن است این گذشته یک هفته قبل یا روز قبل از شروع اعتراضات باشد، در این راستا اعتراضات محله طلاب مشهد نیز نسبت به افزایش قیمت سوخت انجام شد، آن‌ها در سال ۷۳ خواستار بازگرداندن قیمت سوخت به بهای قبل از گرانی بودند و در مورد وقایع اخیر نیز شاید مطالبه اصلی اعتراض‌کنندگان نیز همین عدم افزایش قیمت بنزین باشد.»
عاملی تاکید کرد: «در جمع‌بندی می‌توان گفت، باید انتظار داشت با توجه به ماهیت این اعتراضات، باید به زودی شاهد برچیده شدن اعتراضات باشیم، امری که در نمونه‌های مشابه چنین اعتراضاتی نیز رخ داده و آن‌ها تنها در یک روز رخ دادند.»
من در بطن داستان اعتراضات سال 71 مشهد بودم. اعتراض به سوخت نبود. شهرداری مشهد، از ساخت و ساز در حاشیه طبرسی جلوگیری می کرد. پس از آنکه یک واحد مسکونی غیرمجاز را تخریب کرد، غائله شروع شد.
اون وقت چاره چیه؟
باقی حرفا هم مزخرفه